Φέρτε την εικόνα στο μυαλό σας: 3 Δεκεμβρίου 1912, ώρα οκτώ το πρωί, με καλό καιρό. Τμήμα του ελληνικού στόλου περιπολεί κοντά στα Στενά του Ελλησπόντου όταν πληροφορείται ότι τέσσερα τουρκικά θωρηκτά βγήκαν από τα Στενά. Επικεφαλής της ελληνικής μοίρας πολεμικών σκαφών είναι το θωρηκτό «Γεώργιος Αβέρωφ», ναυαρχίδα του Στόλου.

Από το πολεμικό πλοίο ο ναύαρχος Παύλος Κουντουριώτης στέλνει το ακόλουθο μήνυμα: «Με την δύναμιν του Θεού και τας ευχάς του βασιλέως μας και εν ονόματι του δικαίου πλέω μεθ’ ορμής ακαθέκτου και με την πεποίθησιν της νίκης εναντίον του εχθρού του γένους».

Οι δύο αρμάδες κινούνται παράλληλα και σε απόσταση περίπου 16 χλμ. μεταξύ τους. Ο ελληνικός στόλος αναπτύσσεται σε σχηματισμό μάχης. Η αδρεναλίνη στο κατακόρυφο.

Στις εννέα και πέντε πρώτα λεπτά ο «Αβέρωφ» σηκώνει τη σημαία – σινιάλο για εμπλοκή: «Αρχίσατε πυρ συγχρόνως μετά του ναυάρχου».

Στις 09.25 η μεταξύ των αντίπαλων στόλων απόσταση, έχει μειωθεί στα 14 χλμ. Τότε φαίνονται δύο λάμψεις από το πρωραίο πυροβολείο του τουρκικού θωρηκτού «Μπαρμπαρόσα» που τις ακολουθούν – σχεδόν ταυτόχρονα – και άλλες των υπόλοιπων τουρκικών. Ο ελληνικός στόλος ανταπαντά. Η Ναυμαχία της Ελλης μόλις έχει αρχίσει.

Στις 09.35 με την απόσταση να έχει μειωθεί στα 9,5 χλμ., ο Κουντουριώτης δίνει εντολή και υψώνεται το σήμα που υποδήλωνε στον υπόλοιπο ελληνικό στόλο ότι ο «Αβέρωφ» θα κινηθεί ανεξάρτητος. Αμέσως αναπτύσσει ταχύτητα 20 κόμβων, πρωτοφανή για τα πλοία της εποχής, και κινείται μόνος εναντίον της τουρκικής αρμάδας.

Το σχέδιο του έλληνα ναυάρχου είναι να υπερφαλαγγίσει τη ναυαρχίδα του εχθρού. Με παράτολμους ελιγμούς το ελληνικό πολεμικό βρίσκεται ανάμεσα στα τουρκικά παράκτια πυροβολεία και τα πλοία των Τούρκων. Οι οβίδες γύρω του πέφτουν βροχηδόν. Η ταχύτητα όμως που έχει αναπτύξει το ελληνικό εύδρομο καταδρομικό το καθιστά δύσκολο στόχο.

Λίγο πριν από τις 10.00 η απόσταση μεταξύ των δύο ναυαρχίδων έχει περιοριστεί στα 2.800 μέτρα. Ο «Αβέρωφ» ξερνάει πυρ κατά του «Μπαρμπαρόσα» και ο Κουντουριώτης από τη γέφυρα του πλοίου μπορεί να διακρίνει λάμψη από εκρήξεις στη γέφυρα του εχθρικού σκάφους, αμέσως μετά έκρηξη και φωτιά στο πρυμναίο τμήμα του και μια τρίτη στο μέσον του καραβιού.

Στις 10.20 τρομοκρατημένος ο τούρκος ναύαρχος «ανέκρουσεν πρύμναν», το «Μπαρμπαρόσα» βάζει πλώρη για τα Δαρδανέλλια συμπαρασύροντας τον τουρκικό στόλο σε άτακτη υποχώρηση. Η ναυμαχία στο ακρωτήριο Ελλη, ύστερα από το πολύ 60 λεπτά, μόλις είχε τελειώσει…

Θα μπορούσε να είναι και ταινία. Τη σελίδα όμως αυτή από την ιστορία του «Αβέρωφ» μπορεί κάποιος να την παρακολουθήσει μέσα από πίνακες στην έκθεση «Το θωρηκτό «Γ. Αβέρωφ» (1911-2011) – Ιστορία και Τέχνη», που οργανώνει το Ναυτικό Μουσείο Ελλάδος με αφορμή τα 100 χρόνια από τον κατάπλου τού – τότε νεότευκτου και υπερσύγχρονου – θωρηκτού στον Φαληρικό Ορμο.

Η λειτουργία της έκθεσης (από την Τετάρτη 5 Οκτωβρίου), που φιλοδοξεί να παρουσιάσει την ιστορική διαδρομή του θωρηκτού μέσα από έργα τέχνης σημαντικών ελλήνων καλλιτεχνών, συμπίπτει με ακόμα μία επέτειο: τα 99 χρόνια από τον απόπλου του ελληνικού στόλου για το Αιγαίο, όπου επιχειρούσε στο πλαίσιο των Βαλκανικών Πολέμων.

< ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙΔΑ 3