Αντιεξουσιαστικός φονταμενταλισμός
Του Κωστή Παπαϊωάννου , www.antiphono.wordpress.com
Πρώτον, ενδέχεται κάποιος να λέει πράγματα εύστοχα ή ανόητα, συμπαθητικά ή δυσάρεστα, καινοτόμα ή κοινότοπα. Ενδέχεται να υπάρχουν ποικίλες εκτιμήσεις για την ποιότητα και τη σκοπιμότητα των παρεμβάσεών του. Από τη στιγμή όμως που γίνεται στόχος επίθεσης, αυτές οι αξιολογήσεις αποκτούν τριτεύουσα σημασία ως άσχετες με το μείζον θέμα που είναι η ίδια η επίθεση. Δεύτερον, η βιαιότητα μιας επίθεσης εξαρτάται από τα μέσα που χρησιμοποιούνται. Προφανώς η επίθεση κρανοφόρων με σιδηρογροθιές και λοστούς στον καθηγητή Πανούση είναι άλλης τάξεως από την επίθεση με αυγά εναντίον συγγραφέων. Και τα δύο όμως κρύβουν βαθύτατη δυσανεξία απέναντι στη διαφορετική άποψη. Και πάντως, η έντονη αποδοκιμασία και απαξίωση που συμβολίζουν τα αυγά δεν αναιρεί τη βιαιότητα της εισβολής σε μια εκδήλωση και του προπηλακισμού του ομιλητή. Η αντιπαράθεση με κάποιον που εκφράζεται γραπτά πρέπει να γίνεται γραπτά και πάντως με μη βίαια μέσα. Με την κοινή λογική ο προπηλακισμός και η ρίψη αυγών δεν συγκαταλέγονται στα μέσα αυτά.
Τρίτον, ο Ιρακινός που εκτοξεύει το παπούτσι του κατά του Μπους χρησιμοποιεί το τελευταίο όπλο του, έσχατος κακομοίρης απέναντι στο σύμβολο της πλανητικής εξουσίας. Ας μην τον επικαλούνται οι ρίπτες αυγών. Η αναλογία ισχύος δεν τους επιβεβαιώνει. Ούτε και το ρίσκο που αναλαμβάνεται στην κάθε περίπτωση. Τέταρτον, μια επίθεση μπορεί παρεμπιπτόντως να επιτείνει την αστυνομοκρατία. Δεν είναι καταδικαστέα γι΄ αυτό. Είναι καταδικαστέα ούτως ή άλλως. Οι παράπλευρες ζημιές, όπως η ένταση της καταστολής, μπορούν βέβαια ως παράπλευρες να αναδεικνύονται. Η μόνιμη συμπερίληψή τους όμως σε κάθε καταδικαστική ανακοίνωση συγκεκριμένων πολιτικών φορέων έχει στόχο να χαϊδεύει αυτιά και να κρατάει ισορροπίες. Εν τέλει, αν η Αστυνομία αποφάσιζε έπειτα από μια επίθεση να μην κινηθεί καθόλου, η επίθεση θα έπαυε να είναι καταδικαστέα;
Πέμπτον, η συμβολική διαμαρτυρία έχει συγκεκριμένα ποιοτικά χαρακτηριστικά και περιορισμένα ποσοτικά όρια. Η κατάληψη του δημόσιου χώρου και η αποικιοποίηση του δημόσιου λόγου από έναν περιφερόμενο θίασο που πατάσσει τον αποκλίνοντα λόγο δεν είναι ούτε συμβολική, ούτε διαμαρτυρία. Είναι ακραία εξουσιαστική πρακτική με οσμή μετεμφυλιακού παρακράτους.
Έκτον, η διακοπή εκδηλώσεων διότι οι ομιλητές «δεν συνεμορφώθησαν προς τας υποδείξεις» ή δεν είναι «αρκούντως αντιεξουσιαστές» έχει λάβει ανησυχητικές διαστάσεις. Όσοι καταδικάζουν αυτόν τον αντιεξουσιαστικό φονταμενταλισμό δεν είναι κατ΄ ανάγκην οπαδοί της σκληρής καταστολής. Η λογική «όποιος δεν είναι μαζί μας είναι εναντίον μας», που εκπέμπεται και από κύκλους της οδού Κατεχάκη, απειλεί να μας παρασύρει σε μια ιδιότυπη εξαρχειώτικη βεντέτα.
Η κατάληψη του δημόσιου χώρου και η αποικιοποίηση του δημόσιου λόγου από έναν περιφερόμενο θίασο που πατάσσει τον αποκλίνοντα λόγο είναι ακραία εξουσιαστική πρακτική με οσμή μετεμφυλιακού παρακράτους
Ο Κωστής Παπαϊωάννου είναι πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου.
