ΜΙΑ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΑΝΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΤΗ ΣΥΜΒΟΛΗ ΣΤΟΝ ΔΙΑΛΟΓΟ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ. ΑΥΤΟ ΕΙΝΑΙ Η «ΑΝΤΙΠΡΟΤΑΣΗ» ΤΟΥ ΛΕΥΤΕΡΗ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΑΚΗ ΚΑΙ ΕΝΑ ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ ΓΡΑΦΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΥ ΑΡΙΣΤΕΡΟΥ ΛΟΓΟΥ ΣΕ ΜΙΑ ΕΠΟΧΗ ΠΟΥ ΓΕΝΙΚΑ Ο ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ ΚΑΙ ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ Ο ΑΡΙΣΤΕΡΟΣ ΑΠΟΥΣΙΑΖΕΙ, ΑΝ ΚΑΙ ΕΙΝΑΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΑΝΑΓΚΑΙΟΣ ΑΠΟ ΠΟΤΕ
Η κατάθεση του Παπαγιαννάκη είναι συνεπώς πολλαπλά ανεκτίμητη. Πανεπιστημιακός δάσκαλος, βαθύς γνώστης του ακαδημαϊκού συστήματος και των αθέλητων συνεπειών του θεσμικού πλαισίου του 1982, διανοούμενος με βούληση και θάρρος για κριτική, αμφισβήτηση αλλά και προτάσεις, ο Λευτέρης Παπαγιαννάκης στοχάζεται, επεξεργάζεται, συζητά και παρεμβαίνει για τη συγκρότηση και πολιτική διευθέτηση ενός ενιαίου και πολυμορφικού χώρου ανώτατης εκπαίδευσης και έρευνας που θα μπορεί να φιλοξενήσει ένα δημόσιο Πανεπιστήμιο ανοικτών οριζόντων, ικανό να ανταποκριθεί στις προκλήσεις ενός κόσμου που αλλάζει πιο γρήγορα από τις πεποιθήσεις μας. ΗΑντιπρότασήτου είναι ένα κείμενο ευθύνης με σαφείς και συγκεκριμένες θέσεις, εδραιωμένη σε ένα συνεκτικό πολιτικό σκεπτικό για την «αυταξία» και τη κοινωνική σημασία της γνώσης.

Είναι παράλληλα αυτό το βιβλίο μια τολμηρή πρόταση που δεν φοβάται να εισχωρήσει στα απαγορευμένα, για την αριστερή πολιτική ορθότητα, χωράφια της σχέσης του Πανεπιστημίου με την αγορά ή την επιχειρηματικότητα. Η γνώση, υποστηρίζει ο Λευτέρης Παπαγιαννάκης, είναι κατ΄ αρχήν αυτοσκοπός, έχει εσωτερική καθαυτή αξία καθώς οργανώνει με ορθολογικό τρόπο τη σχέση μας με την κοινωνία και το περιβάλλον, αναδιαρθρώνει την ανθρώπινη συνείδηση και την προσανατολίζει στη συνεχή αναζήτηση του νέου. Ταυτόχρονα η παραγωγή, διάχυ- ση και αξιοποίηση της γνώσης αποτελεί θεμελιώδη μηχανισμό για την ανάπτυξη της κοινωνίας και της οικονομίας. Η αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου και η ενιαία οργάνωση και λειτουργία της ανώτατης εκπαίδευσης και έρευνας με στόχο την ποιοτική της αναβάθμιση αποτελούν αναγκαία προϋπόθεση για μια πορεία οικονομικής ανάπτυξης.

Είναι, τέλος, ηΑντιπρότασημια κριτική παρέμβαση στην πρακτική της εκτροπής από τους δημοκρατικούς κανόνες, της βίας ή της απειλής βίας και της τυφλής σύγκρουσης που σημάδεψε τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα την περίοδο 2006-2008 και απείλησε να νομιμοποιηθεί ως πολιτική θέση και πρακτική.

Το σύνολο αυτών των προτάσεων και των δημόσιων παρεμβάσεων συγκροτεί το σώμα του βιβλίου. Η διαδρομή του βιβλίου ταυτίζεται συνεπώς με την πολιτική σκέψη του Λευτέρη Παπαγιαννάκη για την ανώτατη εκπαίδευση και την έρευνα καθώς και για όσα στο ίδιο χρονικό διάστημα μετέτρεψαν το Πανεπιστήμιο σε κύριο τόπο της πολιτικής αντιπαράθεσης. Χρονική αφετηρία τηςΑντιπρότασης, το 2006 όταν ο Λευτέρης καταφέρνει να εκφράσει τις προτάσεις μιας μεγάλης μερίδας πανεπιστημιακών που ανησυχούν για την ανώτατη εκπαίδευση και επιθυμούν να παρέμβουν για να την επηρεάσουν. Οι προτάσεις του γίνονται έπειτα από συζήτηση προτάσεις και του Ομίλου Προβληματισμού και Παρέμβασης «Αριστερά Σήμερα» (ΑΡ.ΣΗ.), του οποίου υπήρξε ιδρυτικό μέλος και ο οποίος αναλαμβάνει τη δημοσιοποίησή τους. Αυτή η συλλογικότητα μαζί με άλλες που συγκροτούνται την ίδια περίοδο με ανάλογες ανησυχίες επρόκειτο στη συνέχεια να διαφοροποιηθούν από τις κυρίαρχες λογικές για τα πανεπιστημιακά πράγματα, έτσι όπως αυτές εκφράστηκαν τόσο από την κυβέρνηση όσο και από την ηγεσία του συνδικαλιστικού οργάνου των πανεπιστημιακών, επιλέγοντας τον τρίτο δρόμο, του διαλόγου και της ευθύνης για την αντιμετώπιση της κρίσης που απειλούσε το δημόσιο Πανεπιστήμιο.

Το κείμενο του Λευτέρη Παπαγιαννάκη (1944-2008) καταλήγει σε μια επεξεργασμένη αντιπρόταση στο ελλιπές και ψευδώνυμο, όπως το αποκαλεί, μεταρρυθμιστικό σχέδιο του υπουργείου Παιδείας. Ο Παπαγιαννάκης υποστηρίζει, ήδη από το καλοκαίρι του 2006, τη σύναψη ενός νέου συμβολαίου ανάμεσα στην Πολιτεία και το Πανεπιστήμιο: η Πολιτεία να εγγυηθεί την πλήρη θεσμική αυτοτέλεια και την οικονομική στήριξη του Πανεπιστημίου, το Πανεπιστήμιο να εγγυηθεί τη δημόσια λογοδοσία, τη διαφάνεια και την ποιότητα του έργου του, τη συστηματική και αξιόπιστη αξιολόγησή του. Η Πολιτεία να αναλάβει τις ευθύνες της και το Πανεπιστήμιο τις δικές του ευθύνες. Ευθύνες για την παραγωγή και την αξιοποίηση της γνώσης, για την αξιοκρατική αναπαραγωγή του επιστημονικού του προσωπικού, για την αυτοδιοίκησή του. Μια διοίκηση που δεν θα βρίσκεται σε καθεστώς ομηρείας των κομμάτων και των παρατάξεων και δεν θα εξαρτάται από τις πολιτικές περιστάσεις. Μια διοίκηση που θα μπορεί να αναλάβει τις ευθύνες της και να υπερασπιστεί το πανεπιστημιακό άσυλο από τη συστηματική και κατάφωρη παραβίασή του. «Δεν είναι δύσκολο να καταδικάσεις την κυβέρνηση και τις δυνάμεις καταστολής», γράφει ο Λευτέρης, «το ερώτημα είναι τι κάνουν τα πανεπιστήμια, οι πανεπιστημιακοί και τα ακαδημαϊκά τους όργανα».

Λευτέρης Παπαγιαννάκης

ΑΝΤΙΠΡΟΤΑΣΗ

OΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΕΡΕΥΝΑΣ

ΕΠΙΜ. Δ. ΚΥΡΤΑΤΑΣ, Γ. ΠΑΠΑΘΕΟΔΩΡΟΥ ΕΚΔ. ΑΡ.ΣΗ./ΠΛΕΘΡΟΝ, ΣΕΛ: 125, ΤΙΜΗ: 12 ΕΥΡΩ

Τελευταία Νέα