Από την Ισπανία ώς τη Νέα Υόρκη, την Αυστραλία, την Ιαπωνία και τη Χαβάη, οι μέδουσες αυξάνονται με ταχύτερους ρυθμούς και εξαπλώνονται ακόμη πιο γρήγορα απ΄ ό,τι στο παρελθόν. Μάλιστα τώρα εμφανίζονται και σε περιοχές που σπάνια εντοπίζονταν και αυτό είναι άλλο ένα στοιχείο που ανησυχεί τους επιστήμονες.


Στη Βαρκελώνη, τα σκάφη περιπολίας έχουν αυξήσει τις εξόδους τους. Και ενώ κάποτε οι σημαίες περιορίζονταν σε δύο χρώματα- κίτρινο που συστήνει προσοχή στους λουόμενους και κόκκινο που απαγορεύει το κολύμπι- τώρα προστίθεται και η μπλε σημαία, που προειδοποιεί για έναν νέο κίνδυνο: τα σμήνη μεδουσών. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι πριν από περίπου δύο εβδομάδες, μέσα σε μερικές ώρες, 300 άνθρωποι στις παραλίες της Βαρκελώνης έπεσαν θύματα επίθεσης μεδουσών και οι 11 χρειάστηκε να νοσηλευτούν.

«Αυτές οι μέδουσες κοντά στις ακτές είναι ένα μήνυμα που μας στέλνει η θάλασσα. Είναι σαν να λέει: “Κοιτάξτε πόσο άσχημα με μεταχειρίζεστε”», επισήμανε ο δρ Τζόζεπ Μαρία Γκίλι, ο οποίος μελέτησε την εξέλιξη και την

ΤΙ ΛΕΝΕ ΟΙ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΕΣ

Η έκρηξη του πληθυσμού τους οφείλεται στην υπεραλίευση των φυσικών θηρευτών τους, στην αυξημένη θερμοκρασία και στη ρύπανση

κινητικότητα των θαλάσσιων οργανισμών επί 20 χρόνια στο Ινστιτούτο Θαλάσσιων Επιστημών του Ισπανικού Εθνικού Ερευνητικού Συμβουλίου στη Βαρκελώνη. Η εκτίμησή του λοιπόν είναι πως η έκρηξη στον πληθυσμό των μεδουσών οφείλεται στην υπεραλίευση των φυσικών θηρευτών των μεδουσών, όπως είναι ο τόνος, οι καρχαρίες και ο ξιφίας, στην αυξημένη θερμοκρασία στις θάλασσες που προκαλείται από την υπερθέρμανση του πλανήτη, καθώς και στη ρύπανση που έχει μειώσει τα επίπεδα οξυγόνου στις ακτές. Αυτά τα προβλήματα, σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι έντονα στη Μεσόγειο.

Αν και δεν υπάρχει παγκόσμια βάση δεδομένων για τον πληθυσμό των μεδουσών, οι καταγραφές στοιχείων από όλο τον κόσμο έχουν πείσει τους επιστήμονες πως η αυξητική τάση είναι πραγματική, η κρίση σοβαρή και συνδέεται με τις αλλαγές στο κλίμα. Αν και τις προηγούμενες δεκαετίες τα προβλήματα με τις εμφανίσεις μεδουσών στις ακτές καταγράφονταν μόνο για μερικές μέρες κάθε λίγα χρόνια, τώρα η απειλή τους είναι καθημερινός πονοκέφαλος για τους κατά τόπους αξιωματούχους. Το Αμερικανικό Ίδρυμα Εθνικών Επιστημών χαρακτηρίζει «προβληματικές» ορισμένες περιοχές στην Αυστραλία, στον Κόλπο του Μεξικού, τη Χαβάη, τη Μαύρη Θάλασσα, τη Ναμίμπια, τη Βρετανία, τη Μεσόγειο και τη Θάλασσα της Ιαπωνίας.

Πώς επιτίθενται

Οι μέδουσες σπάνια επιτίθενται. Μετακινούνται με τα ρεύματα και απελευθερώνουν το δηλητήριό τους αυτόματα μόλις έρθουν σε επαφή με κάτι θερμό- για παράδειγμα το ανθρώπινο σώμα- μέσω κύστεων στα πλοκάμια τους.

Ορισμένα είδη, όπως η αποκαλούμενη «Πορτογάλος πολεμιστής», μπορεί να προκαλέσουν ακόμη και τον θάνατο. Η Ρelagia noctiluca, συχνά εντοπίζεται στη Μεσόγειο, προκαλεί τραύμα και αφήνει σημάδι που μπορεί να κρατήσει εβδομάδες, μήνες ή χρόνια.

Α΄ Βοήθειες από το τσίμπημα της μέδουσας


● ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΟΥΜΕ τυχόν κολλημένα στο δέρμα πλοκάμια, όχι όμως με γυμνά χέρια ● ΞΕΠΛΕΝΟΥΜΕ την περιοχή με άφθονο θαλασσινό νερό και σε καμία περίπτωση με γλυκό, γιατί μπορεί να ενεργοποιήσει κεντριά που έχουν μείνει κολλημένα στο δέρμα ● ΤΟΠΟΘΕΤΟΥΜΕ στο σημείο του τσιμπήματος πάγο ή κρύες κομπρέσες. Κάνουμε επάλειψη της περιοχής- εφόσον δεν υπάρχουν άλλα προβλήματα υγείας- με κορτιζονούχο κρέμα και αν δεν υπάρχει, χρησιμοποιούμε ξίδι με νερό