«Κάθε φορά που ετοιμάζω ένα έργο νιώθω σαν να συμμετέχω και ο ίδιος στο μυστήριο. Πολλές φορές τα λόγια είναι φτωχά για να περιγράψει κανείς τι αισθάνεται. Η αγιογραφία δεν είναι απλώς μια τέχνη. Είναι η αποτύπωση της πνευματικής αναζήτησης».


Από μικρό παιδί, ο κ. Δημήτρης Μουρλάς εντυπωσιαζόταν με την τέχνη της βυζαντινής αγιογραφίας. Επισκεπτόταν συχνά το εργαστήριο ενός φίλου του πατέρα του και παρακολουθούσε με τις ώρες τον τρόπο με τον οποίο σχημάτιζε τις μορφές των αγίων. Πολλές φορές, όπως

ΑΠΟ ΜΙΚΡΟ ΠΑΙΔΙ

Παρακολουθούσε με τις ώρες τον τρόπο με τον οποίο σχημάτιζε τις μορφές αγίων ένας φίλος του πατέρα του

θυμάται, του έδινε έναν καμβά και πινέλα για να κάνει κι εκείνος κάποια σχέδια.

Στην αυγή της δεκαετίας του ΄80 έγινε και ο ίδιος επαγγελματίας αγιογράφος. Η δουλειά του έχει τύχει διεθνούς αναγνώρισης – σε βαθμό που θα μπορούσε να διεκδικήσει τον τίτλο του αγιογράφου των «πέντε ηπείρων», αφού από το εργαστήριό του έχουν γίνει αγιογραφίες που έχουν κοσμήσει ναούς στις Ηνωμένες Πολιτείες, τον Καναδά, ακόμα και τον Παναμά και τη Βενεζουέλα.

Υπάρχουν κανόνες

«Η αγιογραφία δεν είναι μια τέχνη που επιτρέπει στον καλλιτέχνη απλώς να ξεδιπλώσει το ταλέντο του, απεικονίζοντας κάποια παράσταση από τον εκκλησιαστικό βίο. Υπάρχουν κανόνες που πρέπει να ακολουθήσει, οι οποίοι εφαρμόζονται από τους πρώτους αιώνες της εμφάνισής της. Το προσωπικό στυλ τού κάθε αγιογράφου φαίνεται στον τρόπο με τον οποίο μπορεί να αποτυπώσει αυτό που κάθε φορά του έχει ανατεθεί. Η αγιογραφία δεν είναι προσωπική», λέει στα «ΝΕΑ» ο κ. Μουρλάς.

«Δεν είναι απλό να γίνει ένα έργο. Πρέπει πρώτα η πρόταση για το θέμα του να περάσει από τις απαραίτητες εγκρίσεις της Ιεραρχίας της Εκκλησίας. Στη συνέχεια πρέπει να μετρηθούν οι διαστάσεις του στον χώρο που θα τοποθετηθεί στον ναό και να εκτιμηθούν οι ανάλογες δυσκολίες. Πρέπει να υπολογιστεί σωστά αν θα τοποθετηθεί σε θόλο, αν ενδιάμεσα θα υπάρχουν παράθυρα, πόσες είναι οι διαστάσεις του έργου. Το θέμα αποτυπώνεται πρώτα στο χαρτί στην ανάλογη κλίμακα, γι΄ αυτό και ένας καλός αγιογράφος εκτός από το ταλέντο στη ζωγραφική πρέπει να έχει και γνώσεις σχεδίου. Σε κάθε έργο οι μορφές δεν μπαίνουν αυθαίρετα, ανάλογα με την κρίση του καθενός. Υπάρχει μια ιεραρχία. Το κάθε έργο γίνεται τμηματικά. Στο τέλος μένουν τα πρόσωπα, τα οποία είναι το πιο δύσκολο και συνάμα το πιο εντυπωσιακό κομμάτι του έργου. Χρειάζεται μεγάλη προσοχή στο πώς θα σχεδιαστούν οι μορφές. Μόλις τελειώσει ένα έργο η ικανοποίηση που νιώθεις είναι πολύ μεγάλη». Τα δύσκολα έρχονται όταν ο καλλιτέχνης πρέπει να τοποθετήσει το έργο του στην οροφή κάποιου ναού. Τα ύψη είναι μεγάλα και χρειάζονται λεπτές κινήσεις πρωτίστως για να μην τραυματιστεί κανένας και, φυσικά, για να μη δημιουργηθούν φθορές στην αγιογραφία. «Χρησιμοποιούμε μεγάλες σκαλωσιές για να ανεβάσουμε τα έργα και να τα τοποθετήσουμε στη σωστή θέση. Είναι μια επίπονη και αρκετά δύσκολη διαδικασία, η οποία μπορεί να κρατήσει αρκετές μέρες, ώστε η δουλειά να γίνει σωστά», σημειώνει ο κ. Μουρλάς.

«Σε κερδίζει ως τέχνη»


ΑΠΟ ΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ του κ. Μουρλά έχουν περάσει όλα αυτά τα χρόνια πολλοί νέοι άνθρωποι που θέλησαν να μάθουν την τέχνη. Χαρά του είναι να βοηθά, ώστε να διαδοθεί μια τέχνη, η οποία είναι, όπως υποστηρίζει, αρκετά αδικημένη και παρεξηγημένη από τους ανθρώπους, γεγονός που αποδίδει κυρίως στην άγνοια. Άλλωστε, όπως αναφέρει, τα έργα που φτιάχνονται σήμερα θα γίνουν αντικείμενο μελέτης για τις επόμενες γενιές, όπως έκανε και ο ίδιος μελετώντας τους μεγάλους αγιογράφους των προηγούμενων αιώνων.

Το ίδιο υποστηρίζουν και όσοι εδώ και χρόνια συνεργάζονται μαζί του στο εργαστήριό του. Η κ. Σπυριδούλα Δεγαΐτη συνεργάζεται με τον κ. Μουρλά τα τελευταία δώδεκα χρόνια. «Το όνειρό μου ήταν να γίνω ζωγράφος. Είδα ότι η αγιογραφία μού έδινε άλλους ορίζοντες και έτσι αποφάσισα να ασχοληθώ. Σε κερδίζει ως τέχνη. Είναι μαγευτική και μπορεί κανείς να γνωρίσει πολλά ακόμα και για τον εαυτό του», σημειώνει.

ΠΟΡΤΟΦΟΛΙ