Αναζήτηση
Ρευματοπάθεια στο ΠΑΣΟΚ
Την ίδια ώρα, πάντως, ο κ. Παπανδρέου εμφανίζεται έτοιμος να προχωρήσει σε ενωτική πρόταση προς την πλευρά Βενιζέλου χρησιμοποιώντας και στελέχη που στήριξαν την υποψηφιότητα του αντιπάλου του.
Ένα πλήθος στελεχών, από τον Τηλ. Χυτήρη (επίσημο εκπρόσωπο της πλευράς Παπανδρέου) ώς τον θεωρούμενο ως τον στενότερο συνεργάτη του Γ. Παπανδρέου, καθηγητή Χάρη Παμπούκη, αποδοκίμασαν την προοπτική δημιουργίας «Ρεύματος» μέσα στο ΠΑΣΟΚ και επέκριναν με δριμύτητα όσους την προωθούν. Έτσι το ΠΑΣΟΚ ακροβατεί και πάλι στο χείλος ενός νέου γύρου εσωστρέφειας και εσωκομματικής αντιπαράθεσης, τη στιγμή που ακόμη καταμετρώνται οι ψήφοι και το τελικό αποτέλεσμα των εκλογών της Κυριακής δεν φαίνεται να γνωστοποιείται πριν από σήμερα.
«Χαλαρός σύνδεσμος»
Όμως η «άλλη» πλευρά δηλώνει πως δεν υπάρχει πρόθεση από πλευράς Βενιζέλου να δημιουργήσει ένα πολιτικό ρεύμα στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ. Έγκυρη πηγή, που εκφράζει τον κ. Βενιζέλο, ανέφερε χθες το βράδυ στα «ΝΕΑ» ότι ο κ. Βενιζέλος και οι άνθρωποι που συγκροτούν τον στενό πυρήνα των υποστηρικτών του, αποφάσισαν να διατηρήσουν απλώς «έναν χαλαρό σύνδεσμο μεταξύ τους, που σε καμιά περίπτωση δεν θα λάβει οργανωτικό χαρακτήρα». Στις επίμονες ερωτήσεις των «ΝΕΩΝ», αν πρόκειται για μια περιστασιακή στάση υπό το κράτος της καθαρής νίκης του Γιώργου Παπανδρέου και πως αυτή η στάση ενδεχομένως θα αλλάξει εν όψει του συνεδρίου του ΠΑΣΟΚ, η απάντηση ήταν σταθερή: «Δεν πρόκειται να υπάρξει οργανωτική έκφραση του ρεύματος. Άλλωστε όσοι το στηρίζουν απεχθάνονται αυτού του είδους τις διαδικασίες». Έχει όμως τη σημασία του το γεγονός ότι τα στελέχη του ΠΑΣΟΚ, όπως φάνηκε και στα χθεσινοβραδινά δελτία ειδήσεων, με μεγάλη ευκολία διολίσθησαν στην εσωτερικού χαρακτήρα συζήτηση για το κόμμα και τις εξελίξεις, παρά τις προσπάθειες της Χαριλάου Τρικούπη να πείσει ότι με την ξεκάθαρη επανεκλογή του Γιώργου Παπανδρέου έληξε και η περίοδος της ομφαλοσκόπησης στο ΠΑΣΟΚ. Τώρα, όλα τα βλέμματα στρέφονται στο τι θα πράξει ο Γιώργος Παπανδρέου, αφ΄ ενός για να κεφαλαιοποιήσει πολιτικά τη νίκη του στις εκλογές και αφ΄ ετέρου για να ενσωματώσει όσους στήριξαν με την ψήφο τους τον Ε. Βενιζέλο και τον Κ. Σκανδαλίδη.
Παρά το γεγονός ότι ο εκπρόσωπος Τύπου του κόμματος Γιάννης Ραγκούσης, ζήτησε- προφανώς για λογαριασμό του Γ. Παπανδρέου- «να μην υιοθετούνται οι εισηγήσεις συνεργατών του προέδρου σε σχέση με τις ενέργειες και τις πρωτοβουλίες του» και ακόμη «να μην προεξοφλούνται οι κινήσεις του προέδρου, γιατί μπορεί να οδηγηθεί κανείς σε λάθος συμπεράσματα», η πραγματικότητα είναι διαφορετική. Ο Γιώργος Παπανδρέου εμφανίζεται αποφασισμένος να ξεκινήσει από μηδενική βάση τη διαδικασία ανανέωσης και ανασυγκρότησης του Κινήματος. Πιθανολογείται βάσιμα ότι ώς το τέλος της εβδομάδας και μάλλον την Παρασκευή, ο Γ. Παπανδρέου θα κάνει γνωστές τις προθέσεις του, σε σχέση με την επίσπευση του Συνεδρίου του κόμματος, την διάλυση του Πολιτικού Συμβουλίου και την μετατροπή του Εθνικού Συμβουλίου σε Κεντρική Οργανωτική Επιτροπή Συνεδρίου (ΚΟΕΣ).
Από όλες τις πλευρές
Συνεργάτες του κ. Παπανδρέου δήλωσαν σχετικά στα «ΝΕΑ», ότι στις προθέσεις του Γ. Παπανδρέου είναι να χρησιμοποιήσει «στελέχη από όλες τις πλευρές» στην εκτελεστική επιτροπή που θα διοργανώσει το Συνέδριο. Μάλιστα, με έμφαση ανέφεραν ότι σ΄ αυτή θα χρησιμοποιηθούν και στελέχη που στήριξαν την υποψηφιότητα του Ε. Βενιζέλου και βεβαίως και ο ίδιος ο κ. Βενιζέλος.
Από το μηδέν το νέο ΠΑΣΟΚ
Είναι γεγονός ότι μετά την οριστικοποίηση του αποτελέσματος της εκλογής της Κυριακής ανοίγει το ζήτημα για τη φύση των αλλαγών, το περιεχόμενό τους και κυρίως για τους ρόλους που θα αναλάβει το καθένα από όσα- και ήταν σχεδόν όλα- εκ των κορυφαίων στελεχών τον στήριξαν, τόσο στην κρίσιμη αρχική περίοδο της αντιπαράθεσης όσο και αργότερα. Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ εμφανίζεται πλέον κουμπωμένος απέναντι στις πιέσεις που δέχεται πανταχόθεν και που έχουν διπλή στόχευση: ● από τη μια να επιταχύνει τις διαδικασίες για τη σύγκληση του Συνεδρίου ώστε «να τελειώνει» με την εσωκομματική αμφισβήτηση, και ● από την άλλη να κάνει πράξη τις δεσμεύσεις του για «καθαρό» ΠΑΣΟΚ- στη λογική της
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ
«θα δώσει δείγμα γραφής με τη συγκρότηση της Εκτελεστικής Γραμματείας που θα προετοιμάσει το Συνέδριο», λένε στενοί συνεργάτες του
εκκαθάρισης του τοπίου από όσους τον αμφισβήτησαν με ανοίκειο τρόπο στη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου.
Άλλες προτεραιότητες
Ο κ. Παπανδρέου που δεν φαίνεται να έχει ξεχάσει ορισμένες συμπεριφορές στο πρόσωπό του, ειδικά τις πρώτες ημέρες μετά την ήττα της 16ης Σεπτεμβρίου, εμφανίζεται από τους συνεργάτες του να έχει- επί του παρόντος- άλλες προτεραιότητες. Όπως είπε στα «ΝΕΑ» ένας εξ αυτών χθες, «αυτό που προέχει τώρα είναι να δείξουμε ότι το Κίνημα περνάει σε νέα φάση, οργανωτική και πολιτική, και πως σ΄ αυτή την προσπάθεια έχουν θέση όλοι». Κατά το ίδιο στέλεχος ο κ. Παπανδρέου «θα δώσει δείγμα γραφής» με τη συγκρότηση της Εκτελεστικής Γραμματείας που θα προετοιμάσει το Συνέδριο. «Στη Γραμματεία έχουν θέση όλοι, για την ακρίβεια από όλες τις πλευρές», ανέφερε χαρακτηριστικά. Όταν ρωτήθηκε συγκεκριμένα αν σ΄ αυτό το «όλοι» χωρούν και υποστηρικτές του κ. Βενιζέλου απάντησε «και οι υποστηρικτές του και ο ίδιος».
Πάντως αν υπάρχει ένα θέμα με τη διαχείριση των προσώπων, αυτό αφορά κυρίως όσα βρίσκονται δίπλα του και αποτέλεσαν τον οργανωτικό μηχανισμό που του ξανάδωσε την ηγεσία. Αν και ο κ. Παπανδρέου αναγνωρίζει τις προσπάθειές τους, δεν είναι καθόλου διατεθειμένος, όπως ανέφερε άλλη πηγή στα «ΝΕΑ», «να συνεργήσει στην εξόφληση παλιών λογαριασμών». Πολύ περισσότερο «να συρθεί σε ενέργειες ή κινήσεις που δεν επιθυμεί και γνωρίζει ότι θα δημιουργήσουν νέο κλίμα αμφισβήτησής του».
Σύγκρουση τάσεων
Υπό την έννοια αυτή πρέπει να επισημανθεί ότι στο περιβάλλον του προέδρου του ΠΑΣΟΚ συγκρούονται τώρα δύο τάσεις:
● η μία προωθεί την πρόταση για άμεση – με συνοπτικές διαδικασίες- σύγκληση έκτακτου συνεδρίου μέσα στο πρώτο δεκαπενθήμερο του Δεκεμβρίου. Η σύνθεσή του όπως φάνηκε και από τη Συνδιάσκεψη θα έδινε στον κ. Παπανδρέου τη δυνατότητα «να πετάξει έξω από τα όργανα» όσους εκ των υποστηρικτών του Ευάγγ. Βενιζέλου θα ήθελε ● η άλλη υποστηρίζει την επίσπευση της σύγκλησης του Συνεδρίου και την πραγματοποίησή του μέσα στον Ιανουάριο, αλλά σε ενωτικό και συναινετικό κλίμα. Συζητούνται ημερομηνίες από 18 έως 20 Ιανουαρίου ή από 25 έως 27 του μήνα. Σύμφωνα με το καταστατικό όμως που απαιτεί τουλάχιστον δίμηνης διάρκειας προσυνεδριακές διαδικασίες, για να γίνει κάτι τέτοιο πρέπει να συγκληθεί το Εθνικό Συμβούλιο ώς την επόμενη εβδομάδα, για να λάβει τις σχετικές αποφάσεις.
Η κατάργηση του Π.Σ.
Φαίνεται, όπως αναφέρουν άλλωστε όλες οι πληροφορίες από το περιβάλλον του, ότι ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ θα ανακοινώσει τις αποφάσεις του το πολύ ώς την προσεχή Παρασκευή.
Στο πλαίσιο αυτό αναμένεται να ανακοινώσει την κατάργηση του Πολιτικού Συμβουλίου υπό την παρούσα σύνθεσή του και να ανακοινώσει τις διαδικασίες για το Συνέδριο.
Εκπλήξεις στα κάστρα των αντιπάλων
Στον πυρόπληκτο Δήμο Ωλένης Ηλείας τα μέλη και οι φίλοι του ΠΑΣΟΚ έδωσαν απόλυτη εντολή στον Γιώργο Παπανδρέου, αφού σε ποσοστό 93% τον επέλεξαν για την προεδρία του κόμματος.
Στο Φουρφουρά Ρεθύμνου ο Ευάγγελος Βενιζέλος έσπασε το αήττητο του κ. Παπανδρέου στην Κρήτη, ενώ στη Θεσπρωτία ο Κώστας Σκανδαλίδης πήρε διψήφια ποσοστά ψήφων. Την επόμενη ημέρα της εκλογικής διαδικασίας στο ΠΑΣΟΚ και οι τρεις υποψήφιοι μετρούν μια σειρά από μικρότερες νίκες και ήττες.
Στον Δήμο Τεμένους του Νομού Ηρακλείου, ο Γ. Παπανδρέου έκανε το ρεκόρ ψήφων του στην Κρήτη, λαμβάνοντας ποσοστό 89,19% έναντι μόλις του 8,76% του Ευάγγελου Βενιζέλου και 1,68% που πήρε ο Κώστας Σκανδαλίδης. Μάλιστα στο Δημοτικό Διαμέρισμα Ρουκανίου, που ανήκει στον Δήμο Τεμένους, ο Γ. Παπανδρέου άγγιξε το 100%, αφού έλαβε 98,49%, την ώρα που ο Ευάγγ. Βενιζέλος πήρε μόλις 1,5%. Από τους κατοίκους
«ΑΓΓΙΞΕ» ΤΟ 100%
Το 100% άγγιξε ο Γιώργος σε δημοτικό διαμέρισμα του Ηρακλείου- «Εισβολή» Βενιζέλου σε χωριό του Ρεθύμνου
του χωριού δηλαδή ψήφισαν 133, εκ των οποίων 131 τον Παπανδρέου και μόλις 2 τον Βενιζέλο.
Στην Πελοπόννησο, τη Δυτική Ελλάδα και την Κρήτη σε ελάχιστες περιοχές αναδείχθηκε πρώτος ο κ. Βενιζέλος. Στο Φουρφουρά όμως, την έδρα του Δήμου Κουρητών Ρεθύμνου, η πλειοψηφία των 436 φίλων του κόμματος που πήγαν για να ψηφίσουν είπαν «ναι» στον Βενιζέλο, αναδεικνύοντας τον νικητή με ποσοστό 59,38% έναντι του 37,79% που έλαβε ο Παπανδρέου και μόλις 2,5% του Κώστα Σκανδαλίδη.
Το συγκεκριμένο χωριό πάντως ανήκει στην εκλογική περιφέρεια του κ. Μιχάλη Νεονάκη. Η επιρροή του όμως δεν έφθασε για να δώσει την πρωτιά στον Βενιζέλο, στη γενέτειρα του το Σπήλι. Εκεί σε σύνολο 432 ψήφων, ο Γ. Παπανδρέου πήρε 223 ψήφους, ο Ευάγγ. Βενιζέλος 179 και ο Κ. Σκανδαλίδης 16.
Στο Ηράκλειο πάλι, ο Γ. Παπανδρέου ήρθε δεύτερος μόνο στο Δ΄ ΚΑΠΗ Ηρακλείου, στο οποίο από τους 385 ηλικιωμένους που ψήφισαν οι 222, δηλαδή το 57,66%, προτίμησαν Βενιζέλο, οι 118, δηλαδή το 30,64%, Παπανδρέου και οι 45 ψήφισαν Σκανδαλίδη, δηλαδή το 11,6%. Στα Ζωνιανά
Κάλπη δεν στήθηκε τελικά στα Ζωνιανά, αφού δεν λειτούργησε το on line σύστημα που είχε εγκατασταθεί σε καφενείο του χωριού.
Ένα και μοναδικό «κάστρο» κέρδισε στη Θεσσαλία ο Ευάγγ. Βενιζέλος, καθώς έκοψε πρώτος το νήμα στον Νομό Λάρισας, ενώ στους άλλους τρεις νομούς της ίδιας περιφέρειας προηγήθηκε και με διαφορά ο Γ. Παπανδρέου. Η πρωτιά του κ. Βενιζέλου ήταν αποτέλεσμα τριών παραγόντων: είχε τη στήριξη του βουλευτή κ. Νασιώκα, που ελέγχει σε μεγάλο βαθμό οργανωτικά το τοπικό ΠΑΣΟΚ, ενώ στον κ. Παπανδρέου καταλογίζονται λάθος επιλογές τόσο στις περσινές εκλογές της αυτοδιοίκησης σε επίπεδο προσώπων όσο και στις πρόσφατες εθνικές εκλογές. Πρωτιά όμως εξασφάλισε ο Ευάγγελος Βενιζέλος σε όλη τη Θεσσαλονίκη, αλλά και στους υπόλοιπους νομούς της Κεντρικής και της Δυτικής Μακεδονίας, συγκεντρώνοντας υψηλά ποσοστά που έφθασαν ακόμη και το 86% σε ορισμένα εκλογικά κέντρα.
Αντίθετα, ο νικητής των εσωκομματικών εκλογών Γιώργος Παπανδρέου συγκέντρωσε στη Βόρεια Ελλάδα τα χαμηλότερα ποσοστά σε πανελλήνιο επίπεδο, ενώ ποσοστά πάνω από τον μέσον όρο του κατέγραψε και ο Κώστας Σκανδαλίδης, ο οποίος σε ορισμένα εκλογικά κέντρα άγγιξε και το 8%.
Τα μεγαλύτερα ποσοστά
Στην Α΄ εκλογική περιφέρεια Θεσσαλονίκης, η οποία απαρτίζεται από πέντε δημοτικά διαμερίσματα του κεντρικού Δήμου Θεσσαλονίκης και από τους 13 όμορους δήμους του πολεοδομικού συγκροτήματος, ο κ. Παπανδρέου συγκέντρωσε τα μεγαλύτερα ποσοστά στο Δ΄ Δημοτικό Διαμέρισμα (36,5%), στον Δήμο Πολίχνης (36,3%) και τα χαμηλότερα στους Δήμους Ευκαρπίας (25,8%) και Πεύκων (26,3%). Στον Δήμο Θεσσαλονίκης ο κ. Παπανδρέου απέσπασε το μεγαλύτερο ποσοστό 36,5% στο Δ΄ Δημοτικό Διαμέρισμα (περιοχή Τούμπας) και το μικρότερο στο Α΄ Δημοτικό Διαμέρισμα (κέντρο πόλης) με 34%.
Στην ίδια εκλογική περιφέρεια και στον Δήμο Ευκαρπίας, ο κ. Βενιζέλος συγκέντρωσε ποσοστό 69,6%, στη Νεάπολη 65,2% και στη γενέθλια περιοχή του, ό που πέρασε και τα παιδικά του χρόνια, τους Αμπελόκηπους, 63,5%.
Τα ρεκόρ για τον κ. Βενιζέλο καταγράφηκαν σε δήμους της Β΄ Θεσσαλονίκης, όπως στον Δήμο Καλλιθέας (86,68%), Καλινδοίων (74,62%) και Αγίου Αθανασίου (72,04%). Αντίστοιχα, ο κ. Παπανδρέου κατέγραψε αρνητικό ρεκόρ στον Δήμο Καλλιθέας με ποσοστό μόλις 11,51% και με εξαίρεση τον Δήμο Αγίου Γεωργίου (45,10%) σε κανένα εκλογικό κέντρο της Β΄ Θεσσαλονίκης δεν κατάφερε να ξεπεράσει το 40%. Μικρές νίκες όμως κατέγραψε και ο Κώστας Σκανδαλίδης ο οποίος, εκτός από τη «φυσική του έδρα» τα Δωδεκάνησα, και στην Ήπειρο κατέγραψε ποσοστά σημαντικά υψηλότερα από όλη την υπόλοιπη χώρα. Μετά το 15,33% που πήρε στα Δωδεκάνησα, το δεύτερο καλύτερο ποσοστό του καταγράφηκε στη Θεσπρωτία, όπου πήρε 12,6%, ενώ το 10% άγγιξε ο κ. Σκανδαλίδης στα Ιωάννινα και κοντά στο 9% πήρε στην Πρέβεζα. Η καλή πορεία του στην Ήπειρο συνδέεται άμεσα με την επιρροή του Βαγγέλη Αργύρη, βουλευτή Ιωαννίνων στην περιοχή.
Απήχηση Γιώργου στα λαϊκά στρώματα
Ισχυρότερη περιοχή για τον κ. Βενιζέλο είναι η Μακεδονία- κι αυτό, όπως επισημαίνει ο καθηγητής πολιτικών επιστημών Ηλίας Νικολακόπουλος, δεν οφείλεται μονάχα στο ότι προέρχεται από εκεί. Διότι αντίστοιχη δύναμη παρουσιάζει σε όλα τα μέρη όπου το ΠΑΣΟΚ είχε «τρύπες»όπου, δηλαδή, δεν πήγε καλά στις εκλογές και κέρδισε εύκολα η Ν.Δ. Αντιστοίχως, ο Γιώργος Παπανδρέου συγκέντρωσε ποσοστά άνω του 70% στα παραδοσιακά «κάστρα» του ΠΑΣΟΚ από εποχής Αντρέα – τη Δυτική Ελλάδα και την Κρήτη.
Η γεωγραφική ανισότητα και ανισοκατανομή συναντάται και όσον αφορά την κοινωνική διαστρωμάτωσηκάτι που επιβεβαιώνει και τα ευρήματα των δημοσκοπήσεων πριν από την ψηφοφορία.
Αντιθέσεις…
Έτσι, ο κ. Παπανδρέου εμφανίζεται ισχυρότερος στις λεγόμενες λαϊκές περιοχές, που κατά τεκμήριο κατοικούν κατώτερα κοινωνικά και μορφωτικά στρώματα, σε αντίθεση με τα μεσαία και ανώτερα στρώματα που ευνοούν κυρίως τον κ. Βενιζέλο. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Αγία Παρασκευή ο κ. Παπανδρέου έλαβε 55%, ενώ στο Περιστέρι το ποσοστό του εξακοντίστηκε στο 65%.
Με βάση αυτά τα ευρήματα, συμπεραίνεται ότι η ψηφοφορία δεν είχε να κάνει με δυο διαφορετικά πολιτικά ρεύματα- αλλά με εκφραστές διαφορετικών κοινωνικών, ιστορικών ακόμη και προσωπικών δεδομένων. Με την έννοια αυτή, η «επιχείρηση συγκόλλησης» ενδέχεται να αποδειχθεί πιο δύσκολη από τις διακηρύξεις ενότητας εκατέρωθεν.
«Κόλλησαν» τα αποτελέσματα
Τα μέλη της Επιτροπής Τήρησης Καταστατικού και Πιστοποίησης (ΕΚΑΠ) του ΠΑΣΟΚ, που φέρει και την αποκλειστική ευθύνη για τις εκλογές και τη μετάδοση των αποτελεσμάτων, αναγκάστηκαν να γίνουν χθες κυνηγοί… εφορευτικών επιτροπών και στελεχών Νομαρχιακών Επιτροπών παρακαλώντας τους ουσιαστικά να αποστείλουν τα αποτελέσματα για να βγουν συγκεντρωτικά ποσοστά.
ΣΤΟ 64% ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ
Ο Γ. Παπανδρέου συγκεντρώνει το 56%, ο Ευάγγ. Βενιζέλος το 38% και ο Κ. Σκανδαλίδης το 5,8%
Είναι ενδεικτικό πως έως χθες το βράδυ τα επίσημα αποτελέσματα είχαν «κολλήσει» στο 46%, ποσοστό που ανακοινώθηκε λίγο μετά τα μεσάνυκτα της Κυριακής κι αυτό διότι δεν είχαν φθάσει στην ΕΚΑΠ αποτελέσματα από περίπου 600 εκλογικά κέντρα.
Τελικώς, στις 8 ακριβώς εμφανίστηκε στη Χαριλάου Τρικούπη ο πρόεδρος της Επιτροπής Γιώργος Ανωμερίτης για να ανακοινώσει το 64% του συνόλου των αποτελεσμάτων σε 1.060 εκλογικά κέντρα στα οποία ψήφισαν 590.000 πολίτες, μειώνοντας τα εκλογικά τμήματα που δεν είχαν αποστείλει φαξ στα 479. Βάσει αυτών, ο Γιώργος Παπανδρέου συγκεντρώνει ποσοστό 56%, ο Ευάγγελος Βενιζέλος 38% και ο Κώστας Σκανδαλίδης 5,8%, χωρίς ωστόσο να έχουν καταμετρηθεί τμήματα από το Λεκανοπέδιο και την Κρήτη στα οποία κυριαρχεί ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ.
Ανησυχία
Στελέχη της Επιτροπής Πιστοποίησης δεν έκρυβαν χθες την ανησυχία τους για την καθυστερημένη ροή των αποτελεσμάτων, ενώ μέλος της ΕΚΑΠ σχολίαζε πως «εάν δεν υπήρχε τόσο καθαρό αποτέλεσμα ώστε να μην τίθεται ζήτημα για το αποτέλεσμα, θα είχαμε γίνει ρεζίλι». Η καθυστέρηση αποδίδεται στην αμέλεια που έδειξαν μέλη των εφορευτικών επιτροπών να ακολουθήσουν τα κωδικοποιημένα βήματα της ΕΚΑΠ σε σχέση με τη μετάδοση των αποτελεσμάτων. Είναι χαρακτηριστικό πως μετά το πέρας της ψηφοφορίας ορισμένα στελέχη του ΠΑΣΟΚ με ευθύνη για τα αποτελέσματα κλείδωσαν τα εκλογικά κέντρα, κατέβασαν ρολά και πήγαν να κοιμηθούν. Μέλος της Επιτροπής εξηγούσε χθες πως «τηλεφωνούμε στους υπευθύνους και περιμένουμε να ξυπνήσουν για να μας στείλουν αποτελέσματα ή να ανοίξουν τα κινητά τους γιατί κουράστηκαν πολύ τις τελευταίες ημέρες».
«Ήταν νίκη της πολιτικής»
Ο φόβος της διάσπασης στο ΠΑΣΟΚ αλλά και το μήνυμα-διαμαρτυρία στην κυβέρνηση ότι «δεν παίζει μόνη της» ήταν οι βασικοί λόγοι που πάνω από 800.000 μέλη και φίλοι πήραν μέρος στην ψηφοφορία για την ανάδειξη του προέδρου του Κινήματος, υποστηρίζουν στα «ΝΕΑ» πολιτικοί επιστήμονες και αναλυτές. Θεωρούν μάλιστα ότι η πρωτοφανής αυτή συμμετοχή σε μία περίοδο απαξίωσης της πολιτικής είναι από μόνη της ένα πολιτικό γεγονός. Παράλληλα, θεωρούν ότι σημαντικό ρόλο για τη νίκη Παπανδρέου έπαιξε η συμπάθεια που προκάλεσε η επίθεση του κ. Βενιζέλου προς τον γιο του Ανδρέα αλλά και η αντιφατικότητα της στρατηγικής του κ. Βενιζέλου.
Συμμετοχή – μήνυμα προς τον κ. Καραμανλή
Ησυμμετοχή ήταν σημαντική, κυρίως ως προειδοποίηση προς τον κ. Καραμανλή ότι δεν παίζει μόνος του. Ανέδειξε επίσης τις ρίζες που έχει το ΠΑΣΟΚ, αν και δεν είμαι σίγουρος ότι θα δείξει ωριμότητα στη μεγάλη ζήτηση πολιτικής που υπάρχει, καθώς είναι μεγάλη η σχετικοποίηση στη συζήτηση για την κρίση και την αξιοπιστία της πολιτικής. Πρόκειται για μια διττή κατάσταση: ο κόσμος απεχθάνεται τον πολιτικαντισμό και ζητά πολιτική. Ξέρει ότι χωρίς σοβαρή διακυβέρνηση, μένει έκθετος από πολλές πλευρές οικονομικής, κοινωνικής ασφάλειας.
Το αίτημα της πολιτικής σε πείσμα της αναξιοπιστίας της πολιτικής και η προειδοποίηση προς την κυβέρνηση ότι δεν είναι μόνη της, νομίζω πως ήταν από τα βασικά μεγάλα κίνητρα που έστειλαν τον κόσμο στις κάλπες. Το ότι πήγαν και ψήφισαν οι πολίτες δεν ήταν μόνο πράξη κομματικής πίστης, αλλά και προειδοποίηση στην κυβέρνηση. Η συμμετοχή επαληθεύει σε έναν βαθμό ότι η κυβέρνηση δεν έχει την ανοχή της κοινωνίας, τουλάχιστον στον βαθμό που νομίζει.
Ο Γιάννης Βούλγαρης είναι αναπληρωτής καθηγητής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο
Ζητούμενο η πραγματική και όχι ευκαιριακή συμμετοχή στις εσωκομματικές λειτουργίες
Σε μια εποχή που είναι διάχυτη η απαξίωση για την πολιτική, η συμμετοχή περίπου 850.000 ατόμων σε μια εσωκομματική διαδικασία αποτελεί πολυσήμαντο γεγονός. Ο αριθμός των ψηφισάντων αντιστοιχεί περίπου στο 30% των πολιτών που επέλεξαν το ΠΑΣΟΚ τον περασμένο Σεπτέμβριο. Ακόμη κι αν αφαιρέσουμε τον άγνωστο μέχρι στιγμής αριθμό ατόμων που συμμετείχαν στην προχθεσινή ψηφοφορία χωρίς να έχουν δικαίωμα ψήφου στις εθνικές εκλογές, καθώς και τους μάλλον ολιγάριθμους ψηφοφόρους άλλων κομμάτων, και πάλι το ποσοστό κινητοποίησης παραμένει ιδιαίτερα υψηλό, απόλυτα συγκρίσιμο με το αντίστοιχο ιταλικό πριν από έναν μήνα (περίπου 29% για τους ψηφοφόρους των δύο κομμάτων που συγχωνεύτηκαν στο Δημοκρατικό Κόμμα). Από τους προχθεσινούς ψηφοφόρους, περίπου 300.000
κατεγράφησαν ως μέλη του ΠΑΣΟΚ, γεγονός που σημαίνει ότι η αναλογία μελών προς ψηφοφόρους (περίπου 1 προς 10) είναι από την υψηλότερη στην Ευρώπη, ακόμη και για τα παραδοσιακά οργανωμένα μαζικά κόμματα. Ο θεσμός του μαζικού κόμματος και η έννοια της κομματικής ταύτισης παραμένουν, επομένως, ακόμη και σήμερα, σταθερά στοιχεία της ελληνικής πολιτικής κουλτούρας. Ζητούμενο, όμως, παραμένει η πραγματική και ενεργός συμμετοχή στις εσωκομματικές λειτουργίες, όχι μόνο η ευκαιριακή (και εν πολλοίς συναισθηματική) κινητοποίηση. Και βεβαίως η παραγωγή πολιτικής.
Ο Ηλίας Νικολακόπουλος είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών
Λειτούργησε το σύνδρομο του κινδύνου για την ενότητα αλλά και την ταυτότητα της παράταξης
Στην αναμέτρηση αυτή λειτούργησε το σύνδρομο του κινδύνου και για την ενότητα, αλλά και για την ταυτότητα της παράταξης. Ο κίνδυνος αυτός ενεργοποίησε τα ανακλαστικά συμμετοχής, ιδιαίτερα των περισσότερο λαϊκών στρωμάτων που θεώρησαν ότι είχαν τη μοναδική ευκαιρία να εκφράσουν την επιθυμία της επιστροφής του ΠΑΣΟΚ στις αρχές με τις οποίες είχαν συνδεθεί μαζί του. Φαίνεται καθαρά ότι το ΠΑΣΟΚ παραμένει ένα αφ΄ ενός μεν βαθύτατα λαϊκό κίνημα, αφ΄ ετέρου μία ακόμα και σε λανθάνουσα κατάσταση ευρισκόμενη ζώσα πολιτική δύναμη που αποδεικνύει κάθε φορά πόσο διεισδυτικό και επίκαιρο εξακολουθεί να παραμένει το εγχείρημα του Ανδρέα Παπανδρέου: σε μια περίοδο όπου αρχίζει να δημιουργείται μια νέα γενιά μη προνομιούχων Ελλήνων, φαίνεται ότι το ΠΑΣΟΚ καλείται ξανά να κερδίσει ή να χάσει τη μάχη της πολιτικής έκφρασης ακριβώς αυτών των νέων απειλούμενων στρωμάτων της ελληνικής κοινωνίας. Ο Ευάγγ. Βενιζέλος έπεσε θύμα των αντιφάσεών του. Την ίδια ώρα που προέβαλλε την προσωπικότητά του ως τη σωτήρια λύση του προβλήματος, έκανε τα πάντα για να αποδομήσει αυτήν την προσωπικότητα, λέγοντας και κάνοντας πράγματα που υπονόμευαν τη σοβαρότητα και την αξιοπιστία του.
Παράλληλα, ενώ από τη μια μεριά πήγαινε να επιδώσει τα διαπιστευτήριά του στον Σημίτη και στο εκσυγχρονιστικό ΠΑΣΟΚ, από την άλλη μεριά προσπαθούσε να πείσει την κοινή γνώμη ότι είναι το έκτο, άγνωστο παιδί του Α. Παπανδρέου.
Ο Γιώργος Σεφερτζής είναι επικοινωνιολόγος
Η αθρόα προσέλευση, μοχλός στη διαμόρφωση πολιτικής του ΠΑΣΟΚ
Δεν χωρά αμφιβολία ότι η αθρόα προσέλευση κατοπτρίζει μια έντονη διάθεση συμμετοχής, που όμως δεν θα είναι απλώς διακοσμητική αλλά θα διαδραματίζει ενεργό ρόλο στη διαμόρφωση της πολιτικής του κόμματος. Ο επανεκλεγείς πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ μιλά για ένα λαϊκό ΠΑΣΟΚ που θα στραφεί στις ρίζες του και θα συμπορεύεται με τα «κοινωνικά κινήματα». Με αυτόν τον τρόπο απευθύνθηκε στη βάση και έτσι κατάφερε να αντιστρέψει το δυσμενές γι΄ αυτόν κλίμα της επομένης των εκλογών. Την ίδια στιγμή η πορεία της υποψηφιότητας Βενιζέλου έδειξε γλαφυρά πώς και γιατί το πρόβλημα του ΠΑΣΟΚ δεν ήταν και δεν είναι πρόβλημα προσώπων, αλλά πρόβλημα πολιτικής. Οι επικοινωνιακές αβελτηρίες Παπανδρέου αντανακλούσαν (και αντανακλούν) πολιτική, όχι ρητορική αμηχανία. Επιχειρώντας μια πρωτίστως ρητορική αντιμετώπιση με λίγα έως ελάχιστα στοιχεία πολιτικής (δεν διευκρινίστηκε ποτέ, αίφνης, αν η κριτική εκπορευόταν από τα αριστερά ή από τα δεξιά) ο Βενιζέλος εν τέλει εξερέθισε τα συναισθηματικά ανακλαστικά της βάσης. Ο κόσμος του ΠΑΣΟΚ ένιωσε πως ένα κορυφαίο στέλεχος «κακολογεί» τον αρχηγό του κόμματος (και γιο του Ανδρέα) επειδή δεν τα πάει και τόσο καλά στα μικρόφωνα. Και ποιος δεν θα ένιωθε συμπάθεια για τον «βαλλόμενο»;
Ο Σεραφείμ Σεφεριάδης είναι επίκουρος καθηγητής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, γραμματέας της Ελληνικής Εταιρείας Πολιτικής Επιστήμης
Συνεργασία για Ταμεία, ιδιωτικοποιήσεις και κολέγια ζήτησε ο Αλαβάνος
Το επόμενο σημείο αφορά την προστασία των δημοσίων επιχειρήσεων- βασικών εργαλείων για την ανάπτυξη της χώρας- που, όπως επισήμανε ο κ. Αλαβάνος, φθάνουν να περνούν στα χέρια Αράβων εμίρηδων και την αναστροφή της διαδικασίας ιδιωτικοποιήσεων που ακολούθησαν οι προηγούμενες κυβερνήσεις.
Επίσης, το τρίτο σημείο κοινής δράσης ΠΑΣΟΚ- ΣΥΝ αφορά στην άρση της λειτουργίας των Κέντρων Ελευθέρων Σπουδών, τα οποία παρέχουν ξένα πανεπιστημιακά πτυχία και καταπατούν το άρθρο 16 του Συντάγματος. «Επιμένουμε στην πολιτική που έχουμε ακολουθήσει και πριν από τις εκλογές για συντονισμό της δημοκρατικής αντιπολίτευσης σε συγκεκριμένα σημεία για την αντίκρουση των αντικοινωνικών πολιτικών της κυβέρνησης της Ν.Δ.» ανέφερε χθες ο κ. Αλαβάνος, διευκρινίζοντας ωστόσο ότι δεν αναφέρεται σε ευρύτερη συνεργασία ανάμεσα στους δύο χώρους.
Ψάχνουν στο τηλέφωνο τους υπευθύνους
Πάντως, ο κ. Ανωμερίτης είπε χθες ότι το ΠΑΣΟΚ έχει την εικόνα της ψηφοφορίας αποτυπωμένη στο Οn line σύστημα, ωστόσο βάσει των εγκυκλίων η Επιτροπή πρέπει να λάβει ενυπόγραφα πρακτικά με fax από τα μέλη των εφορευτικών επιτροπών.
Συνολικά για τη διαδικασία κατατέθηκαν επτά ενστάσεις οι οποίες δεν έγιναν δεκτές, ενώ εντοπίστηκαν και κάποιες διπλοψηφίες που αποδόθηκαν σε πολίτες που επεχείρησαν σκοπίμως να αμφισβητήσουν το αδιάβλητο των διαδικασιών.
Ρεύμα χαμηλής… τάσης συγκροτεί η ομάδα Βενιζέλου
ΤΟ «ΡΕΥΜΑ» Βενιζέλου δεν θα είναι ακριβώς «ρεύμα» υποστηρίζουν οι στενοί συνεργάτες του υποψηφίου για το προεδρικό αξίωμα στο ΠΑΣΟΚ. Επιμένουν ότι θα πρόκειται για «μια χαλαρή σχέση» μεταξύ ανθρώπων «που συνδέθηκαν στενά μεταξύ τους στη διάρκεια αυτής της δίμηνης περιπέτειας, που προσπάθησε να αλλάξει το ΠΑΣΟΚ». Ένα από τα γνωστότερα στελέχη που στηρίζουν τον κ. Βενιζέλο διαρρηγνύει τα ιμάτιά του ότι «το ρεύμα» δεν είναι και δεν θα γίνει ποτέ «φράξια». Όπως είπε: «Βγήκαμε από αυτή τη διαδικασία ωριμότεροι και πιο σοφοί. Δεν θα μπορούσαμε να θυσιάσουμε αυτά τα κέρδη δημιουργώντας κάτι το οποίο θα ξανάριχνε το ΠΑΣΟΚ στη δίνη μιας νέας κρίσης».
Αυτή η άποψη που φάνηκε χθες στις διαβουλεύσεις που είχε ο κ. Βενιζέλος με συνεργάτες του έχει και «μειοψηφία»: είναι όσοι υποστήριξαν το «ρεύμα» να αποκτήσει οργανωτική διάρθρωση σε όλη την Ελλάδα- κάτι πάντως που δεν επιτρέπει το Καταστατικό του ΠΑΣΟΚ. Ίσως αυτό να είναι ένα από τα θέματα που θα απασχολήσουν το επόμενο συνέδριο του ΠΑΣΟΚ. Πάντως, επί του παρόντος τουλάχιστον, όσοι υποστήριξαν τον κ. Βενιζέλο- και κατά την άποψή του συνιστούν αυτό το «ριζοσπαστικό ρεύμα»- θα πρέπει να περιοριστούν στην απλή ανταλλαγή απόψεων.
Όπως ειπώθηκε στα «ΝΕΑ», το «ρεύμα» δεν θα αποκτήσει «σφιχτή» μορφή, ούτε εν όψει του Συνεδρίου. Κατά την ίδια πηγή, «αυτοί που στήριξαν τις απόψεις μας, σε καμιά περίπτωση δεν θα δέχονταν να οργανωθούν κάπου. Είναι πολιτικά σκεπτόμενοι άνθρωποι που συμφώνησαν με τις θέσεις του Ευάγγ. Βενιζέλου, αλλά δεν ενδιαφέρονται για οργανωτικές μορφές στήριξης. Οι πολιτικές απόψεις τούς ενδιαφέρουν». Άλλη πηγή που ρωτήθηκε γιατί συνεχίστηκε και χθες η εσωστρεφής συζήτηση για το ΠΑΣΟΚ ανέφερε ότι «δικαιολογείται λόγω του ενδιαφέροντος για το ΠΑΣΟΚ. Όμως από σήμερα, τέλος, όποιος μιλάει για τα εσωτερικά μας εκτίθεται». Και ο Ευάγγ. Βενιζέλος; Οι συνεργάτες του υποστηρίζουν οτι εγκαταλείπει την καθημερινή ενασχόληση με ό,τι απασχολεί την επικαιρότητα και επιλέγει να μιλάει για μεγάλα θέματα. «Το ΠΑΣΟΚ ξαναγίνεται ενιαίο», είπαν στα «ΝΕΑ», «και ο Βενιζέλος θα συμβάλλει σ΄ αυτό. Υπό την προϋπόθεση ότι και η άλλη πλευρά θα αποδείξει ότι μπορεί να συνθέσει όλες τις απόψεις»…
Γιώργο ψήφισε το Λεκανοπέδιο
Πώς κατανέμονται οι ψήφοι σε όλη την χώρα
Ο εκλογικός χάρτης του ΠΑΣΟΚ
Ο Λευκός Πύργος του Βενιζέλου
