Ο Τρούμαν Καπότε (ΗΠΑ, 1924-1984) επέτυχε στο εμβληματικό του έργο Εν ψυχρώ (στη ρέουσα μετάφραση του Μιχάλη Μακρόπουλου, Εκδόσεις Καστανιώτη 2006), το πρώτο «non fiction novel» στις ΗΠΑ, να αποδώσει ένα πραγματικό γεγονός: την εν ψυχρώ δολοφονία τετραμελούς οικογένειας σε κωμόπολη του Κάνσας. Αλλά ο συγγραφέας δεν παραμένει ένας απλός χρονικογράφος. Συνθέτει τα γεγονότα και πηγαίνει πολύ πιο πέρα από αυτά. Παρατηρεί και αναδεικνύει χαρακτηριστικά της ανθρώπινης ύπαρξης και έχει την ευφυΐα να αποφύγει την εξιδανίκευση ορισμένων προσώπων. Δεν πρόκειται λοιπόν εδώ για τη σύγκρουση του αορίστως καλού και κακού, αλλά του ψυχικά υγιούς και νοσηρού. Οι ιδιότητες αυτές εξάλλου καθιστούν το έργο του κλασικό και έκτοτε αυτό κατατάσσεται στα ευπώλητα.

Με μαεστρία περιγράφεται η ήρεμη καθημερινότητα των μελών της οικογένειας, τα οποία θα βρουν εντελώς αναπάντεχα βίαιο τέλος, καθώς και ο νοσηρός ψυχισμός των θυτών. Οι δύο πλευρές αντιλαμβάνονται με τον δικό τους τρόπο την πραγματικότητα και όταν οι εμμονές περνούν το όριο, επέρχεται ο όλεθρος. Με διεισδυτικότητα και οικονομία περιγράφεται ο σκοτεινός και παράλογος κόσμος, ενώ η καχυποψία, ο φόβος, η οργή καθορίζουν την καθημερινότητα της έως τότε ήσυχης μικρής πόλης της μεσοδυτικής πολιτείας. Παράλληλα ο συγγραφέας, ο οποίος γνώρισε από κοντά τους δολοφόνους, αναφέρεται μέσω των γεγονότων και του κλίματος της εποχής εκείνης στο θέμα της θανατικής ποινής.

Ένα πραγματικό περιστατικό έδωσε αφορμή στον Τρούμαν Καπότε για να ξεδιπλώσει το ταλέντο του και να καταστήσει ένα ακραίο γεγονός το μέσον για να σχολιαστούν χαρακτηριστικά της ύπαρξης, η δυσκολία ενίοτε των σχέσεων αλλά και ηθικά ή κοινωνικά διλήμματα τα οποία εγείρονται από τη θανατική ποινή. Κάτι ανάλογο έκανε και ο Νόρμαν Μέιλερ στο σχοινοτενές έργο του Το τραγούδι τουδήμιου.

Η Χρύσα Σπυροπούλου είναι συγγραφέας