Στιγμιότυπα ενός Σαββατοκύριακου


Σάββατο μεσημέρι στην Ερμού. Κόσμος πολύς, μπαινοβγαίνει στα μαγαζιά. Μπροστά στο κατάστημα με τα καλλυντικά κάθεται ένας σακατεμένος άνθρωπος. Ζητιανεύει, προσπαθώντας να συγκινήσει με την παρουσία του τους περαστικούς. Του λείπουν τα δύο χέρια και το ένα πόδι. Στο πρόσωπό του είναι εμφανή τα σημάδια των εγκαυμάτων. Στέκεται εκεί, μπροστά στο κατάστημα με τα εκλεκτά αρώματα και τις κρέμες που υπόσχονται αιώνια νεότητα. Σαν να θέλει να θυμίζει ότι το ανθρώπινο σώμα είναι το πιο ευάλωτο πράγμα στον κόσμο: ένα παιχνίδι, σχεδόν, της τύχης. Σαν να θέλει να θυμίζει το άλλο πρόσωπο της ζωής, το άλλο πρόσωπο της ανθρωπότητας. Αυτό που προσπαθούμε να απωθήσουμε, με κάθε τρόπο, στην αφάνεια και στη λήθη… Το βράδυ στο σινεμά για «4 μήνες, 3 εβδομάδες, 2 μέρες». Το έργο του Ρουμάνου Κριστιάν Μουνγκίου, που πήρε το πρώτο βραβείο στις Κάννες. Μια μαρτυρία από τη Ρουμανία του Τσαουσέσκου. Έχουν γίνει και άλλες ταινίες για τον κόσμο του «υπαρκτού». «Goodbye Lenin», «Οι ζωές των άλλων»… Ταινίες που άρεσαν στον κοινό, που άφησαν μια γλυκόπικρη γεύση. Αυτή εδώ σου κόβει την ανάσα. Ο Μουνγκίου ανοίγει ένα παράθυρο σε εκείνη την εποχή και ακολουθεί κατά βήμα τις πρωταγωνίστριές του: δυο κορίτσια που προσπαθούν να κάνουν έκτρωση, παράνομα, για να αποφύγουν το στίγμα και τη φυλακή.

Δεν προσπαθεί να αποδείξει τίποτα ο σκηνοθέτης. Ούτε να καταγγείλει.

Του αρκεί ο ρόλος του αυτόπτη μάρτυρα, παρασύροντας τον θεατή σε έναν κόσμο εφιαλτικό, όπου επικρατεί η στέρηση, η βία και ο παραλογισμός. Η έκτρωση, το έμβρυο, ο ανεπιθύμητος καρπός μιας άγνωστης σχέσης, αιματοβαμμένο, πεταμένο χάμω. Αυτή η ταινία δεν «χωνεύεται» εύκολα. Σου κάθεται στο στομάχι και σε καταδιώκει… Από την ταινία, στην πραγματικότητα. Στην Ιταλία, ομαδικές απελάσεις Ρουμάνων. «Ρουμάνοι κτήνη!», γράφουν οι δεξιές εφημερίδες. «Ρουμάνοι, σμήνη από μύγες που μολύνουν τις πόλεις μας» γράφει η «Ουνιτά», αριστερή εφημερίδα, υποτίθεται. Ζούμε ιστορικές στιγμές. Η μισαλλοδοξία διαπερνά τις κομματικές γραμμές. Δεξιά και αριστερά, μαζί, ενάντια στον νέο εχθρό της Ευρώπης: τους μετανάστες. Αφορμή το ειδεχθές έγκλημα σε προάστιο της Ρώμης, με θύμα μια Ιταλίδα. Τη βίασαν, την ξυλοκόπησαν και την πέταξαν στα σκουπίδια. Ο δράστης είναι Ρουμάνος. Τσιγγάνος της Ρουμανίας. Και Ρουμάνος και Τσιγγάνος… χειρότερα δεν γίνεται! Οι Τσιγγάνοι είναι δυο φορές ανεπιθύμητοι. Δεν τους θέλουν ούτε οι Ανατολικοί ούτε οι Δυτικοί. Άνθρωποι χωρίς πατρίδα, που στοιβάζονται σε παραγκουπόλεις όπου βρουν λίγη ελεύθερη γη να σταθούν. Όλοι οι «πολιτισμένοι» έχουν προεξοφλήσει ότι είναι αναφομοίωτοι. Ότι η ροπή της κλοπής και της αταξίας είναι χαραγμένη στα γονίδιά τους… Τον δολοφόνο τον κατήγγειλε μια Ρουμάνα, Τσιγγάνα και αυτή. Η είδηση πέρασε στα ψηλά. Σε αυτές τις περιπτώσεις, τα ΜΜΕ ξέρουν ότι δεν πρέπει να χαλάσουν το κλίμα ομοψυχίας ενάντια στους Ρουμάνους. Η μισαλλοδοξία πουλάει. Ο νέος εχθρός ενώνει. Το πρωί της Κυριακής τα πρακτορεία μεταδίδουν την είδηση ότι ομάδα Ιταλών επιτέθηκε και προσπάθησε να λιντσάρει μια παρέα Ρουμάνων. Έτσι απλά, επειδή ήταν Ρουμάνοι. Οι ύαινες της μισαλλοδοξίας βγαίνουν από το κλουβί, παντού, σιγά σιγά. Από την εποχή των πογκρόμ ενάντια στους Εβραίους είχαμε να δούμε συλλογικές τιμωρίες στην Ευρώπη με βάση την καταγωγή. Και τα λόγια ενός Ρουμάνου μετανάστη, ονόματι Νικίτα: «Εγώ ξέρω ότι εσείς οι Ιταλοί δεν είστε όλοι μαφιόζοι. Γιατί εσείς πιστεύετε ότι εμείς οι Ρουμάνοι είμαστε όλοι δολοφόνοι και ληστές;». Όπως γράφει ένας συμπατριώτης του Νικίτα και πατέρας του Θεάτρου του Παραλόγου: «Το δίκαιο είναι η παραφροσύνη του ισχυρού. Το δίκαιο του αδύναμου μοιάζει με παραφροσύνη» (Ιονέσκο)…

LΙΝΚ:

www.gkapllani.com

Τελευταία Νέα