Είναι σαφές ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μια κρίση, που δεν είναι η πρώτη στην

ιστορία της Ευρωπαϊκής Ένωσης ούτε η τελευταία. Μέσα όμως από κάθε κρίση,

πολλές φορές αναπτύσσεται και θετική δυναμική. Σήμερα οι αναλύσεις δεν είναι

αισιόδοξες γιατί το γαλλικό «όχι» μπορεί να λειτουργήσει ως ντόμινο και σε

άλλες χώρες και, σε συνδυασμό με τις εξελίξεις στη Γερμανία, να δημιουργήσει

νέες ισορροπίες στην Ευρώπη, αρνητικές για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Επιγραμματικά για την Ελλάδα οι άμεσες επιπτώσεις αφορούν: α) Την καθυστέρηση

των αποφάσεων για το 4ο Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης, κεφάλαιο εξαιρετικά

σημαντικό για την οικονομική κατάσταση της χώρας. β) Εξασθένηση του ευρώ με

πιθανές επιπτώσεις στα επιτόκια δανεισμού που επηρεάζουν κυρίως τις αδύναμες

οικονομίες, όπως η ελληνική σήμερα. γ) Πιθανή χαλάρωση των εφαρμογών γενικά

του ευρωπαϊκού θεσμικού πλαισίου, από τα οικονομικά έως τα περιβαλλοντικά. δ)

Τις αποφάσεις για μελλοντική διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης που αφορά τόσο τα

Βαλκάνια όσο και την Τουρκία.

H πρώτη περίοδος μέχρι το 2006, οπότε θα ληφθούν και οι τελικές αποφάσεις για

την πορεία του Ευρωσυντάγματος, εκτιμώ ότι θα χαρακτηρίζεται από αδύναμη

παρουσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη διεθνή πολιτική σκηνή, με ακόμη μεγαλύτερη

ενδυνάμωση της αμερικανικής ισχύος. Στην περιοχή μας, αυτό μπορεί να γίνει

άμεσα αισθητό με εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και το Κυπριακό. H Συνθήκη της

Νίκαιας δεν διευκολύνει, με το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο, τη διεύρυνση. Επομένως

στο εσωτερικό της Τουρκίας θα υπάρξει προβληματισμός και αναταράξεις, κυρίως

εις βάρος των ευρωπαϊκών και προοδευτικών δυνάμεων. Είναι σαφές ότι η μεγάλη

εσωτερική μάχη του Ερντογάν για συνταγματικές και θεσμικές αλλαγές ώστε να

προσεγγίσει η Τουρκία το ευρωπαϊκό κεκτημένο, δημιούργησε μια δυναμική η οποία

υπάρχει κίνδυνος να ανατραπεί ολοκληρωτικά αν φανεί ότι η ένταξη της Τουρκίας,

ακόμη και αν εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της, είναι επισφαλής. Οι εσωτερικές

συγκρούσεις και ανακατατάξεις στην τουρκική πολιτική σκηνή, ανάμεσα στο σκληρό

παραδοσιακό κατεστημένο, τον Ερντογάν, αλλά και τις φονταμενταλιστικές

δυνάμεις που υπάρχουν πλέον, είναι σίγουρο ότι θα εξαχθούν…. Και ο πρώτος

χώρος εξαγωγής των εσωτερικών προβλημάτων της Τουρκίας ιστορικά είναι η

Ελλάδα.

Μια πρώτη, λοιπόν, ανάλυση δείχνει την αναγκαιότητα νέου σχεδιασμού της

ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, όσον αφορά τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, αλλά

και το Κυπριακό.