«Χωρίς τίτλο». Πολύπτυχο φωτογραφικό έργο του Θανάση Τότσικα, που έγινε

ειδικά για τη διεθνή έκθεση «Outlook» και έπεσε θύμα… αποκαθήλωσης από

«προσβεβλημένη» 37χρονη

Ο φανατισμός και ο βανδαλισμός χτύπησαν χθες δύο φορές την πόρτα της διεθνούς

εικαστικής έκθεσης «Outlook». Προτού προλάβει να καταλαγιάσει ο θόρυβος που

προκλήθηκε από την αποκαθήλωση, ως «προσβλητικού», του πίνακα του Βέλγου

καλλιτέχνη, Τιερί Ντε Κορντιέ, μία 37χρονη γυναίκα αγνώστων λοιπών στοιχείων

επιτέθηκε χθες το πρωί σε άτιτλο φωτογραφικό έργο του Θανάση Τότσικα. Στη μία

από τις πέντε φωτογραφίες που ο Έλληνας δημιουργός είχε φιλοτεχνήσει για το

«Outlook» και απεικόνιζε τον ίδιο τον καλλιτέχνη γυμνό να συνουσιάζεται με ένα

καρπούζι. Και λίγο πριν κλείσει η έκθεση, δεύτερο θύμα βανδαλισμού έπεσε ένα

από τα τριάντα έργα του Αμερικανού καλλιτέχνη Ρεϊμόν Πετιμπόν, στο νέο κτίριο

του Μουσείου Μπενάκη.

H πρώτη επίθεση έγινε χθες νωρίς το πρωί, πριν οι φύλακες της έκθεσης

προλάβουν να αντιδράσουν. H άγνωστη γυναίκα ξήλωσε, τσαλάκωσε και έσκισε εν

μέρει τη φωτογραφία, που εκτίθετο σε κλειστό χώρο στην Τεχνόπολι του Δήμου

Αθηναίων. Οι αστυνομικοί πήραν τα στοιχεία της, αλλά την άφησαν ελεύθερη,

καθώς δεν ασκήθηκε μήνυση εις βάρος της, ενώ λίγο αργότερα οι διοργανωτές

υποστήριζαν πως σκόπευαν να συντηρήσουν το έργο και να το επανεκθέσουν.

Αντίθετη γνώμη είχε όμως ο καλλιτέχνης Θανάσης Τότσικας. «Σκοπεύω να αποσύρω

όλες τις φωτογραφίες μου από το “Outlook”, διότι αποτελούν ενιαίο έργο»,

δήλωνε χθες στα «NEA». «Δεν μπορώ να το ανατυπώσω, διότι είναι μοναδικό. Θα το

αφήσω ως έχει. Και γιατί δεν έχω διάθεση να το συντηρήσω, αλλά και γιατί θέλω

αυτό που συνέβη να παραμείνει». Δεν σκοπεύει να ζητήσει αποζημίωση δε, διότι

το έργο είναι ασφαλισμένο.

Όσο για την επίθεση βανδαλισμού; «Δεν ξέρω τι να πω. Ποιον να κρίνεις; Υπάρχει

κόσμος που δεν έχει παιδεία», λέει ο καλλιτέχνης. «Δεν το περίμενα. Όταν

πηγαίνεις σε ένα αρχαιολογικό μουσείο βλέπεις… Και σε τελική ανάλυση δεν το

εξέθεσα σε εκκλησία, αλλά σε χώρο σύγχρονης τέχνης». Τη γυναίκα που κατέστρεψε

το έργο του δεν έχει ακόμη αποφασίσει αν θα την μηνύσει.

Από σήμερα στη θέση των πέντε φωτογραφιών του Θανάση Τότσικα το κοινό θα

βρίσκει την παρακάτω ανακοίνωση: «Το έργο του Θανάση Τότσικα υπέστη την Πέμπτη

11 Δεκεμβρίου βανδαλιστική επέμβαση. Κατόπιν αυτού έχει προσωρινά αποσυρθεί

για να συντηρηθεί». Κείμενο που δεν πρόκειται να αλλάξει, καθώς οι διοργανωτές

αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο ο καλλιτέχνης να αλλάξει γνώμη και τελικώς να

μην αποσύρει το έργο.

Πριν καλά καλά προλάβουν να αυξηθούν τα μέτρα ασφαλείας, τα οποία είχαν

ανακοινώσει οι διοργανωτές, ώστε να αποφευχθούν ανάλογα φαινόμενα, έγινε και

δεύτερη επίθεση αργά το απόγευμα, λίγο πριν κλείσει η έκθεση. Πάλι μία γυναίκα

– υπάρχουν σοβαρές υποψίες ότι πρόκειται για το ίδιο πρόσωπο – μπήκε «σαν

κομήτης» στο νέο κτίριο του Μουσείου Μπενάκη, κατευθύνθηκε στον χώρο όπου

εκτίθεντο σχέδια του Ρεϊμόν Πετιμπόν και επιχείρησε να σκίσει ένα από αυτά.

Δεν τα κατάφερε όμως λόγω της επέμβασης των φρουρών και διέφυγε τρέχοντας.

ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ

«Είναι ηθικά υπεύθυνα ορισμένα ηλεκτρονικά μίντια»

«Τέτοιες ενέργειες είναι καταδικαστέες και δείχνουν πόσες παρεξηγήσεις

μπορούν να δημιουργηθούν όταν οι αντιδράσεις μας δεν είναι ψύχραιμες και δεν

σταθμίζουν σωστά όλα τα δεδομένα», δήλωνε ο υπουργός Πολιτισμού, Ευάγγελος

Βενιζέλος, ενώ εκ μέρους του «Outlook» θεωρούνται «ηθικά υπεύθυνοι γι’ αυτήν

τη θρασύδειλη και απαράδεκτη πράξη ορισμένα ηλεκτρονικά μίντια και όλοι όσοι

αυτές τις ημέρες καλλιεργούν και συντηρούν ένα κλίμα μισαλλοδοξίας και

σκοταδισμού».

«Δεν είναι ευχάριστο, αλλά πρόκειται για μεμονωμένο γεγονός. H πράξη αυτή όμως

δυστυχώς υπογραμμίζει την ορθότητα της χθεσινής απόφασης», έλεγε η διευθύνουσα

σύμβουλος του Οργανισμού Προβολής Ελληνικού Πολιτισμού, Μανουέλλα Παυλίδου,

ενώ ο πρόεδρος του Δ.Σ. του ΟΠΕΠ, Ευγένιος Γιαννακόπουλος, εκτιμά ότι «δεν

πρόκειται για μια πράξη που σχετίζεται με το έργο ή με την άγνοια του κόσμου,

αλλά με το είδος του δημόσιου διαλόγου που μπορεί να αναπτυχθεί και τις

συνέπειές του».

Και ενώ αρχικά οι διοργανωτές υποστήριζαν πως δεν επρόκειτο να ασκηθεί μήνυση

στην δράστιδα της πρωινής επίθεσης, μετά τις βραδινές εξελίξεις άρχισαν να

σκέπτονται σοβαρά το ενδεχόμενο να προχωρήσουν τελικά σε μηνύσεις.

Δημήτρης Μυταράς, ζωγράφος: «Όπως εκφράζεται ο καλλιτέχνης, εκφράζεται και

ο θεατής. Απλά, στη συγκεκριμένη περίπτωση έχουμε σύγκρουση απόψεων. Όταν

σπέρνει κανείς ανέμους, θερίζει θύελλες».


Χάρης Καμπουρίδης, κριτικός τέχνης: «Αν δεν είναι ενεργούμενο του τομέα

δημοσίων σχέσεων του “Outlook”, το άτομο ή τα άτομα που έκαναν αυτές τις

ενέργειες είναι θύματα των μέσων μαζικής επικοινωνίας. H έκθεση από

καλλιτεχνική πλευρά δεν αξίζει τόση προσοχή».