IOPΔANHΣ ANANIAΔHΣ «Γεννήθηκα με την αγάπη για το κινούμενο σχέδιο»

«Τη βρωμιά που υπάρχει γύρω μας τη ζούμε κάθε μέρα. Γι’ αυτό, όταν τη βλέπεις

και στον κινηματογράφο, κουράζεσαι. Προτιμώ λοιπόν να κάνω ταινίες με

χιούμορ», λέει στα «NEA» ο Ιορδάνης Ανανιάδης. Ο «τελευταίος των Μοϊκανών»

στον χώρο των ταινιών κινουμένων σχεδίων. Ο σκηνοθέτης έξι ταινιών οι οποίες

θα προβληθούν όλες στο 2ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινουμένων Σχεδίων, που ξεκινάει

σήμερα στην «Αθηναΐδα».

«Γεννήθηκα με την αγάπη για το κινούμενο σχέδιο» μας λέει. «Όταν έβλεπα μία

φιγούρα, μία καρικατούρα, ήθελα να την σκιτσάρω. Μια φορά με πήγε ο πατέρας

μου να δούμε τον Πίτερ Παν. Και είπα «εδώ είμαστε!». Είχα το ψώνιο. Είχα και

την τύχη να ασχολείται και ο πατέρας μου με τον κινηματογράφο, γύριζε ταινίες

ερασιτεχνικά. Μια φορά με τον αδελφό μου χαλάσαμε μια μηχανή λήψεως και την

κάναμε να τραβάει καρέ καρέ. Τότε ήταν που έκανα την «Πανδαισία»».

Τίποτα πάντως δεν είναι εύκολο σε αυτήν την τέχνη. Ο Ιορδάνης Ανανιάδης μάς

έδειξε τον τρόπο με τον οποίο δουλεύει, τα δεκάδες, εκατοντάδες σκίτσα που

κάνει στο χέρι για να αποτυπώσει την κίνηση ενός προσώπου στις διάφορες φάσεις

της. Σκίτσα που μετά θα ζωγραφιστούν, σκίτσα που δεν μπορούν να γίνουν

κατευθείαν στους υπολογιστές αν θες να δώσεις λίγο χαρακτήρα στην κίνηση και

να μην κινούνται όλοι και όλα με τον ίδιο τρόπο.

«Θέλεις ενάμιση χρόνο να κάνεις τα σχέδια και άλλο ένα χρόνο να τα

βάψεις», εξηγεί. Γι’ αυτό και οι περισσότεροι καλλιτέχνες που ασχολούνται με

το κινούμενο σχέδιο, εντέλει, απορροφώνται από τη διαφήμιση. «Πρέπει να αγαπάς

πολύ αυτή την τέχνη για να ασχοληθείς», λέει, καθώς είναι χρονοβόρα και

ελάχιστα αποδοτική οικονομικά. «H διαφήμιση ήταν βέβαια και για μένα μεγάλο

σχολείο. M’ έμαθε πάρα πολλά. Αν όμως αφοσιωνόμουν σ’ αυτήν, δεν θα έκανα

καμία ταινία». Ταυτόχρονα, πάντως, διδάσκει στη Σχολή Ορνεράκη («έχει

οικογενειακό χαρακτήρα η σχολή», λέει, «τα παιδιά μαθαίνουν και όσα

ενδιαφέρονται γίνονται επαγγελματίες»). Ο Ιορδάνης Ανανιάδης δεν μετανιώνει

για τον δρόμο που διάλεξε. «Το χρήμα σε βάζει σε λούκι: ακριβό αυτοκίνητο,

εξοχικό. Όλα αυτά θέλουν συντήρηση. Είναι φαύλος κύκλος. Ενώ άμα ζεις πιο απλή

ζωή, είσαι εντάξει». Και συνεχίζει: «Αυτή είναι σήμερα η καλοτυχία στη ζωή. Να

ασχολείσαι με κάτι που σου αρέσει. Καλά είναι και τα λεφτά, αλλά, όταν είναι

αυτοσκοπός, γίνονται επικίνδυνα».

Ο Ιορδάνης Ανανιάδης γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1944. Μετά την

«Πανδαισία», την πρώτη του ταινία που προβλήθηκε στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου

και του χάρισε βραβείο πρωτοεμφανιζόμενου σκηνοθέτη, γύρισε τον «Ζάχο τον

Μαζόχα», τον «Κύκλο» (βραβείο καλύτερης ταινίας μικρού μήκους στη Θεσσαλονίκη

το 1981) και την «Τρύπα» (1983) που κέρδισε βραβείο καλύτερης ταινίας μικρού

μήκους στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, βραβείο χωρών – μελών της ΕΟΚ, κρατικό

βραβείο και βραβείο στο Διεθνές Φεστιβάλ Μπιλμπάο. Πολυβραβευμένη είναι και η

ταινία του «Αδάμ» (1986), διάρκειας 12 λεπτών, που χρειάστηκε τρία χρόνια και

17.000 σχέδια για να ολοκληρωθεί. Το 1996 βραβεύτηκε στη Δράμα για την ταινία

του «Εμείς οι Έλληνες» ενώ πέρσι ολοκλήρωσε και την «Τρύπα 2 – Overground».

«Στα σχέδιά μου είναι να κάνω μία ταινία τρελή. Να γελάσει ο κόσμος. Το

πρόβλημα είναι ότι στο Κέντρο Κινηματογράφου θέλουν κουλτούρα και οικολογικά

μηνύματα. Τα έχω κάνει και εγώ αυτά, αλλά πάντα με πρωταγωνιστή το γέλιο».

H άποψή του για τα κινηματογραφικά πράγματα είναι αρνητική: «Ο κόσμος

ενδιαφέρεται περισσότερο τώρα για το κινούμενο σχέδιο, αλλά εμείς παραμένουμε

ζητιάνοι στο κράτος. Το Κέντρο δίνει ψίχουλα. Και συνήθως πέφτεις πάνω σε

άσχετους. Ο μόνος που ήταν γνώστης του κινουμένου σχεδίου ήταν ο Παύλος

Ζάννας. Όταν προβλήθηκε η «Τρύπα», σηκώθηκε και με φίλησε».

Και συνεχίζει: «Γι’ αυτό σας λέω. Δεν με έχουν κουράσει οι ταινίες. Με έχουν

κουράσει οι άνθρωποι. Δεν έχουν ιδέα τι κόπος χρειάζεται για μια ταινία

κινουμένων σχεδίων. Στη Δράμα δεν υπάρχει χρηματικό βραβείο για ταινίες αυτής

της κατηγορίας. Μου έδωσαν μία τιμητική διάκριση και το έσκισα το παλιόχαρτο

μπροστά τους!».

Ο Ιορδάνης Ανανιάδης δεν χαρίζεται όμως ούτε στους δημιουργούς: «Είναι

βρώμικος ο κόσμος του κινηματογράφου. Σου χτυπάνε την πλάτη και σε

μαχαιρώνουν. Βέβαια το πληρώνεις αν απέχεις. Και εμένα με θεωρούν σνομπ. Δεν

είμαι όμως. Απλώς δεν μπορώ άλλο να πηγαίνω στα μπαράκια κάθε βράδυ, να πίνω

ουισκάκια και να φτιάχνω ταινίες στα λόγια».

Ασημένια ταμπακέρα για τον Σκρουτζ!

Τα περιοδικά κόμικς τα αγάπησε χάρις στον Καρλ Μπαρκς που πρωτοσχεδίασε τον

Ντόναλντ και τον Σκρουτζ. «Ήμουν στο Δημοτικό και αυτά δεν είχαν κυκλοφορήσει

ακόμη στην Ελλάδα, όταν έφερε ένας συμμαθητής μου – νομίζω Ποντίκογλου λεγόταν

– ένα κόμιξ του Μπαρκς στα…σουηδικά. Για να το αποκτήσω, του προσέφερα

αντάλλαγμα μια ασημένια ταμπακέρα από το μπαούλο του παππού μου», θυμάται. Ο

ίδιος έχει κάνει και κόμικς αυτού του τύπου (τρεις τόμους!) αλλά ερασιτεχνικά.

«Μου αρέσει πιο πολύ να διαβάζω κόμικς παρά να φτιάχνω. Άλλωστε είναι άσκοπο.

Υπάρχουν άλλοι που το κάνουν αυτό πολύ καλύτερα από μένα».

INFO

Οι ταινίες του Ιορδάνη Ανανιάδη θα προβληθούν την Κυριακή 19 Οκτωβρίου (ώρα

έναρξης: 20.00) στην «Αθηναϊδα».