Αναζήτηση
Το ότι η αρχαία ελληνική Γραμματεία μελετάται από τους ξένους είναι εξαιρετικά
ευχάριστο, γιατί οι κλασικοί θησαυροί της, σκέψη και τέχνη, δεν είναι
αποκλειστικό προνόμιο των Ελλήνων, ανήκουν στην ανθρωπότητα.
Καλό θα είναι, όμως, να μη μελετάται ο Θουκυδίδης και μόνο για τις πολεμικές
μεθόδους των Αμερικανών στον Περσικό ή εναντίον της Σερβίας, αλλά να
προσεγγίζεται ό,τι θετικό και ωφέλιμο για την προαγωγή της κοινωνίας στον
πολιτισμό, τον ανθρωπισμό και την τέχνη.
Δυστυχώς, από τους υπέρμαχους της λεγόμενης «παγκοσμιοποίησης», επιχειρείται
σύγκριση του έργου του Αλεξάνδρου με τη σημερινή προσπάθεια της υπερατλαντικής
δύναμης των ΗΠΑ για παγκόσμια επιβολή. Και το πλέον ανόσιο που άρχισε να
ψελλίζεται εσχάτως είναι η ταύτιση των σκοπών του πολέμου του Αλεξάνδρου και
των άλλων Ελλήνων εναντίον των Περσών με την επικείμενη (ο μη γένοιτο) επίθεση
του «πλανητάρχη» Μπους εναντίον του Ιράκ, με το επιχείρημα, τάχα, ότι και τότε
και σήμερα η Δύση απειλείται από τη βάρβαρη Ανατολή.
Υπάρχουν αρκετοί μελετητές που έχουν τεκμηριώσει, πολύ περισσότερο τα ίδια τα
γεγονότα αποδεικνύουν, ότι τα αυταρχικά καθεστώτα και οι όμοιες καταστάσεις
της Ανατολής που απειλούν, όντως, τη Δύση είναι δημιουργήματα της επίσημης
αμερικανικής πολιτικής.
Η ταύτιση, όμως, των σκοπών του Μπους με εκείνους του Αλεξάνδρου είναι όχι
μόνο γελοία και φτηνή προπαγάνδα, αλλά και διαστρέβλωση της Ιστορίας. Γιατί το
πνεύμα του Αλεξάνδρου δεν «ήταν απλώς να προσθέσουν την Ασία στην Ελλάδα και
να την εκμεταλλευθούν πολιτικά και οικονομικά. Ο Αλέξανδρος ελαυνόταν
κυριολεκτικά από την ιδέα μιας ειρηνικής αλληλεπίδρασης των λαών και των
πολιτισμών και ήταν βέβαιος ότι στα πλαίσια αυτά το ελληνικό πνεύμα θα
μεγαλουργούσε, καθώς θα ερχόταν σ’ επαφή με τα πολιτιστικά δημιουργήματα και
επιτεύγματα άλλων λαών και πολιτισμών»! κατά τον Χριστόφορο Α. Σοφιανό.
Πράγματι, ο Αλέξανδρος είχε ξεπεράσει το ζητούμενο και της εποχής μας, δηλαδή
την αναγνώριση της ετερότητας και τον σεβασμό του διαφορετικού. Προχωρούσε
πολύ πιο πέρα, ακόμα και στο πολυπολιτισμικό και πολυθρησκευτικό. Επιπλέον,
δεν αρκέστηκε στο φαινομενικό και φολκλορικό: «Ο δε και γάμους εποίησεν εν
Σούσοις εαυτού τε και των εταίρων» (2) ούτε και στο ότι: «Είναι ουν και
Μηδικήν την Αλεξάνδρου στολήν» (3). Προχώρησε περισσότερο και κατέταξε στο
στράτευμα, στο εξέχον σώμα των εταίρων, τους πρώην «βαρβάρους» ως ίσους με
τους Μακεδόνες: «Όσοι αυτών κατ’ αξίωσιν και κάλλει του σώματος ή τη άλλη
αρετή υπερέχοντες εφαίνοντο» (4), όσους δηλαδή Ανατολίτες φαινόταν να
διακρίνονται σε αξία, ή σωματική ομορφιά, ή σε άλλο προτέρημα. Το αποκορύφωμα
όμως της εκπληκτικής πολιτικής, για την ειρηνική συνύπαρξη Ανατολής και Δύσης,
είναι τα ίσα πολιτικά δικαιώματα στη διακυβέρνηση του απέραντου κράτους που
παρεχώρησε σε Μακεδόνες και σε όλους τους λαούς της Ανατολής. Ύστερα από τη
«στάση» ορισμένου τμήματος του στρατεύματος για την πολιτική ειρηνικής
συνύπαρξης των λαών, ο Αλέξανδρος, αφού τους έπεισε «λόγοις και πράξεσι»,
ακολουθούμενος από Μακεδόνες και Πέρσες και από όλα τα άλλα έθνη, προσέφερε
σπονδές στους θεούς: «Εύχετο δε τα τε άλλα αγαθά και ομόνοιάν τε και κοινωνίαν
της αρχής Μακεδόσι και Πέρσαις» (5). Ευχόταν, δηλαδή, όχι μόνο ομόνοια στους
Μακεδόνες και τους Πέρσες, αλλά (παρείχε) και συμμετοχή στη διακυβέρνηση του
κράτους.
Ποια τώρα ομοιότητα μπορεί να βρει κανείς στην πολιτική του Αλεξάνδρου με την
παγκοσμιοποιημένη, ένοπλη επιβολή των πολυεθνικών, αλλά και της αμερικανικής
κουλτούρας, της Coca-Cola, των Goody’s, καθώς και της ματωμένης διαρπαγής του
πλούτου των λαών και εν προκειμένω του ιρακινού πετρελαίου, μόνο στην
προπαγάνδα και σε άρρωστα και «διεστραμμένα» μυαλά ορισμένων υπάρχει.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ: (1) Χρυσόστομου Α. Σοφιανού, Αλέξανδρος ο Μέγας, ίδρυμα Εύης
Σοφιανού, Λευκωσία 1998, σ. 400. (2) Αριανού, Αλεξάνδρου Ανάβασις, Ζ’, 3, 4.
(3) ό.π., Ζ’, 3, 6. (4) ό.π., Ζ’, 3, 6. (5) ό.π., Ζ’, 11, 8.
Ο Αντώνης Σανουδάκης είναι διδάκτορας του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης – συγγραφέας.
