Διαστάσεις Τα πάθη του Στάινερ

«Αν ο Εβραίος έχει μια αποστολή, είναι να υποδηλώνει μέσω του «σκανδάλου»

της επιβίωσής του ότι η κατάσταση του πλάνητος, του προσκυνητή, είναι η ίδια η

ανθρώπινη κατάσταση. Για μας, η κρατική ομαλότητα είναι το σύμπτωμα της εξαφάνισης».

Ο άνθρωπος που λέει τα παραπάνω λόγια είναι Εβραίος. Κι έχει δώσει στα παιδιά

του τρία μαθήματα. Πρώτον: να έχετε πάντα έτοιμες τις βαλίτσες σας! Για έναν

Εβραίο, το να μην έχει έτοιμες τις βαλίτσες του είναι σκέτος παραλογισμός!

Δεύτερον: να μην παραπονιέστε αν αυτό συμβεί. Αν αύριο αναγκαστώ να

εγκαταλείψω όλα όσα αγαπώ και να πάω στην Τζακάρτα για να βρω δουλειά, το

πρώτο που θα κάνω θα είναι να μάθω τα ινδονησιακά για να μπορώ να

συνεννοούμαι. Δεν θα πω όμως ποτέ: Θεέ μου, γιατί μου το έκανες αυτό; Μπορείς

και με τη δυστυχία να παθιαστείς! Είμαστε προσκεκλημένοι των ανθρώπων και της

ζωής, άλλοτε οι οικοδεσπότες μας είναι άθλιοι, άλλοτε πιο γενναιόδωροι. Σε ένα

ξενοδοχείο ζούμε: το τρίτο μάθημα που έχει δώσει λοιπόν αυτός ο άνθρωπος στα

παιδιά του είναι να αφήσουν αυτό το ξενοδοχείο λίγο πιο καθαρό ή λίγο πιο

ενδιαφέρον απ’ όσο το βρήκαν.

Ο πατέρας αυτών των παιδιών είναι ένας αιώνιος εξόριστος: γιος Αυστριακών

Εβραίων, γεννήθηκε στη Γαλλία, μετακόμισε σε ηλικία δέκα ετών στην Αμερική,

έζησε αρκετά χρόνια στη Γενεύη και σήμερα διδάσκει συγκριτική λογοτεχνία στο

Καίμπριτζ. Όπως λέει μάλιστα ο Ουμπέρτο Έκο, είναι ο μόνος που διδάσκει σε

τέσσερις γλώσσες: ιταλικά, γαλλικά, αγγλικά και γερμανικά. Αγαπά τη Γαλλία.

Γνωρίζει καλά, όμως, ότι η γαλλική κουλτούρα πεθαίνει. Στον σημερινό κόσμο

υπάρχουν τρεις περιπέτειες, λέει σε συνέντευξή του στο περιοδικό Le

Point. Η δημιουργία ζωής του σωλήνα, η ερμηνεία της αφετηρίας του χρόνου

και του σύμπαντος και η λειτουργία του εγκεφάλου. Μαθαίνουμε ότι το εγώ είναι

προϊόν μιας διευθέτησης σακχάρων και ανθράκων. Ίσως λυθεί μια μέρα και το

πρόβλημα της συνείδησης. Απέναντι σε όλα αυτά, τα συστατικά που φτιάχνουν τα

μπεστ-σέλερ στη Γαλλία αποπέμπουν μια απέραντη θλίψη.

Ο θλιμμένος αυτός άνθρωπος είναι καθαρό προϊόν της παλιάς Ευρώπης. Και δεν

κρύβει την έκπληξή του που αυτή η Ευρώπη, με 100 εκατομμύρια νεκρούς ανάμεσα

στον Αύγουστο του 1914 και στον Μάιο του 1945, κατάφερε να επιζήσει.

Διαπιστώνει όμως ότι όλα τα καινούργια πράγματα έρχονται από την Αμερική. Και

αναρωτιέται: μια χώρα που μισεί και θα μισεί πάντα τη μοναξιά, τη σιωπή, το

βασάνισμα της ψυχής, θα μπορέσει να παράγει συνθέτες όπως ο Μπάρτοκ και ο

Στραβίνσκυ, διανοητές όπως ο Χάιντεγκερ και ο Βίτγκενσταϊν; Ξέρω καλά, λέει,

πως ο Πλάτων αξίζει πολύ περισσότερο από τον Μπομπ Ντύλαν. Δεν μπορώ να το

αποδείξω, μπορώ να απαιτήσω όμως να με αφήσουν να ζήσω τα πάθη μου.

Ο σπάνιος αυτός άνθρωπος, λέγεται – φυσικά – Τζωρτζ Στάινερ.