Αναζήτηση
1. Πόσο καλά μάς γνωρίζουν οι Δυτικοί (μας φίλοι)! Ετοίμασαν ένα σχέδιο
που μάς άφησε άφωνους. Και εμάς και τους Τούρκους. Καλοζυγισμένο. Δεν μπορούμε
να πούμε ούτε το ναι ούτε το όχι. Όπως έλεγε ο Σουρής, δεν θέλω να ζω, αλλά
ούτε και να πεθάνω. Το καρότο και το μαστίγιο, και τα δύο σε λειτουργικές
αποστάσεις, χωρίς όμως να θιγούν αξιοπρέπειες και εθνικά κόμπλεξ σε βαθμό που
θα προκαλούσαν άμεσες αρνητικές αντιδράσεις. Μας ξέρουν καλύτερα από ό,τι
εμείς τον εαυτό μας. Μας στρίμωξαν, όχι μόνο για μια λύση, αλλά και για να
ησυχάσουν πλέον και οι ίδιοι. Αποκλειόταν ένα τέτοιο σχέδιο να προέκυπτε από
Έλληνες ή Τούρκους. Τους βγάζω το καπέλο.
2. Θα συμφωνήσουν με το σχέδιο χωρίς πολλή σκέψη όσοι: (Ελληνοκύπριοι)
θα γυρίσουν σπίτι τους, θα αποζημιωθούν οικονομικά, (Τουρκοκύπριοι) θέλουν να
ελπίζουν σε ένα καλύτερο μέλλον, να έχουν άνεση να ταξιδεύουν με μια
αναγνωρισμένη ταυτότητα, δεν θέλουν να ορίζουν την τύχη τους κάποιοι
στρατιωτικοί, (εκατέρωθεν) όσοι θέλουν τη συνύπαρξη για να επιβεβαιώσουν ότι
έχουν υπερβεί τις ντροπές των εθνικιστικών βιαιοτήτων του παρελθόντος.
3. Δεν θα συμφωνήσουν με το σχέδιο όσοι: δεν ανέχονται τον Άλλο σαν
ισότιμο συνάνθρωπό τους (αλλά μόνο όταν είναι υποτελείς, μειονότητα ή μιλέτ),
όσοι ντρέπονται από συμβιβασμούς και υποχωρήσεις στα «εθνικά θέματα», όσοι
προτιμούν τον θάνατο (όχι τον δικό τους) παρά τη συμβίωση ή να δουν το
χαμόγελο το Άλλου, όσοι δεν τολμούν να οραματιστούν μια ρεαλιστική ουτοπία
(όπως είπε ο Anthony Giddens πρώτος και όχι ο Κ. Σημίτης).
4. Υπάρχουν διάφορα μοντέλα κρατών. Με ένα μόνο έθνος (συνήθως βοηθά η
εθνοκάθαρση), με ένα μόνο κυρίαρχο έθνος (και με καημένες μειονότητες), με
ισότιμους πολίτες κάθε εθνότητας (βλέπε Ρ. Βελεστινλή), με ισότιμα έθνη.
Επιλέγεις ό,τι θες και υπόκεισαι στις συνέπειες.
5. Είναι ένα τεστ. Μπορείτε να εξακριβώσετε πού ανήκετε. Ναι ή όχι! Το
ίσως το λέμε πολλές δεκαετίες και πλέον δεν έχει πέραση.
6. Ώρα αποφασιστικότητας. Αν πολλοί νίψουν τας χείρας τους, θα μολυνθεί
η Μεσόγειος.
7. Το θέμα θα κριθεί όμως σε δύο επίπεδα: α) σε κλειστά δωμάτια όπου
αξιωματούχοι και άλλοι αξιωματικοί θα ζυγίσουν τη λογική και τα συναισθήματά
τους και θα βγάλουν το πόρισμα, β) στις κάλπες, όπου όμως ο λαός συχνά αντιδρά
παρορμητικά και κοντόφθαλμα. Ο Θεός και ο Αλλάχ ας τους φωτίσει.
Ο Ηρακλής Μήλλας είναι συγγραφέας, καθηγητής του Πανεπιστημίου Αιγαίου.
