Εξωσωματική με εξαιρέσεις

Άνοιγμα στην Εκκλησία έκανε χθες στη Βουλή ο υπουργός Δικαιοσύνης Φίλιππος

Πετσάλνικος, αποδεχόμενος πέντε προτάσεις της επί του νομοσχεδίου, το οποίο

καθορίζει το νομικό πλαίσιο για την ιατρική υποβοήθηση στην αναπαραγωγή.

Με τη συναίνεση που φάνηκε να επιτυγχάνει, κλείνει – σε πρώτη φάση – ένα ακόμη

μέτωπο της κυβέρνησης, που είχε δημιουργηθεί με τις θέσεις της περί τεχνητής

γονιμοποίησης.

«Εκτιμώ ότι με τις πρωτοβουλίες που πήραμε, καθώς και με τον διάλογο και την

προσοχή με την οποία αντιμετωπίζουμε το θέμα μπορούμε να μιλούμε για σημαντική

σύγκλιση» υπογράμμισε, σπεύδοντας να πει πως «υπάρχουν ακόμη αρκετές

διαφορετικές προσεγγίσεις».

Οι αλλαγές που επέφερε ο υπουργός, ύστερα από την παρέμβαση του Αρχιεπισκόπου,

προσδιορίζονται στα εξής:

Α. Τροποποιήθηκε το σχετικό άρθρο για την υποβοήθηση προς αναπαραγωγή

ζευγαριών ώστε να καθίσταται σαφές ότι αφορά αποκλειστικά και μόνο ετερόφυλα

ζευγάρια. «Έστω κι αν υπάρχει νομικός πλεονασμός, διευκρινίζεται επιπροσθέτως

ότι η υποβοήθηση γίνεται μόνο όταν συντρέχουν ιατρικοί λόγοι», τόνισε ο κ.

Πετσάλνικος. Και πρόσθεσε πως έτσι αποκλείεται οποιαδήποτε παρερμηνεία ότι

μπορεί να αφορά και ομόφυλα ζευγάρια ή άγαμες γυναίκες.

Β. Στο άρθρο για τη μεταθανάτια γονιμοποίηση επανακαθορίζονται ορισμένα

ζητήματα. Το αρχικό νομοσχέδιο καθιστούσε σαφές ότι στη μεταθανάτια

γονιμοποίηση μπορούσαν να προσφύγουν αποκλειστικά γυναίκες που είχαν σύζυγο ή

μόνιμο σύντροφο του οποίου το γενετικό υλικό επιδιώκουν να χρησιμοποιήσουν

εφόσον υπήρχε εκ μέρους του συναίνεση εν ζωή με συμβολαιογραφική πράξη. Η

Εκκλησία ζητούσε την απόσυρση της διάταξης ή να υπάρχει δικαστική άδεια και

όχι συμβολαιογραφική πράξη. Από εδώ και πέρα θα απαιτείται δικαστική άδεια.

Γ. Προστίθεται ένα νέο άρθρο προκειμένου να αποτραπεί η μετατροπή της

χώρας σε «προορισμό αναπαραγωγικού τουρισμού». Ορίζεται σαφώς πως στην

περίπτωση της παρένθετης μητέρας – της «δανείζουσας» τη μήτρα της -, η αιτούσα

και η κυοφόρος θα πρέπει να κατοικούν στην Ελλάδα.

Δ. Αντί του γενικού όρου «γενετικό υλικό», θα αξιοποιούνται πλέον πιο

συγκεκριμένοι όροι: «γαμέτες» (ωάρια και σπερματοζωάρια) και «γονιμοποιημένο

ωάριο».

Ε. Υιοθετήθηκε πλήρως το αίτημα της Εκκλησίας ώστε το σπέρμα ή το

γονιμοποιημένο ωάριο που θα περισσέψουν μετά την κάλυψη των αναπαραγωγικών

αναγκών του ζευγαριού να μπορεί, σε περίπτωση που δεν καταστραφεί, να διατεθεί

με έγγραφη δήλωση των δοτών ή σε άλλα πρόσωπα που θα επιλέξει ο γιατρός ή το

ιατρικό κέντρο ή για τη χρησιμοποίησή τους σε ερευνητικούς και θεραπευτικούς

σκοπούς

Ο υπουργός εξήγησε ότι στην παραπάνω περίπτωση το σπέρμα ή το γονιμοποιημένο

ωάριο «χαρίζονται» αφού είναι αυτονόητο ότι η πώλησή τους, η παραχώρησή τους

δηλαδή με οικονομικό αντάλλαγμα, είναι αντίθετη στα χρηστά ήθη. Η διατύπωση

αυτή έγινε ακριβώς λόγω της αδυναμίας να ελεγχθεί θεσμικά η «σκοτεινή πλευρά»

του εμπορίου.

Οι αλλαγές που έγιναν αφορούν τουλάχιστον 15.000 ζευγάρια, τα οποία

προσφεύγουν κάθε χρόνο στις μεθόδους της τεχνητής γονιμοποίησης και θα

συζητηθούν και σήμερα, ημέρα κατά την οποία έχουν κληθεί να μιλήσουν στη Βουλή

ειδικοί επιστήμονες και εκπρόσωποι φορέων.

Η συζήτηση που έγινε ήταν πλούσια και «έβγαλε» τη συναίνεση της Ν.Δ. και του

ΣΥΝ, που παρά τις επιφυλάξεις τους θα ψηφίσουν το νομοσχέδιο, και το «λευκό»

που θα «ρίξει» το ΚΚΕ, το οποίο πιστεύει πως δεν θα περιορισθεί η

εμπορευματοποίηση του θέματος.

Ασφαλώς και διατυπώθηκαν και ενστάσεις, κυρίως από τους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ

κ.κ. Φ. Ιωαννίδη και Δ. Αποστολάκη, οι οποίοι επεσήμαναν ότι πρέπει να

προσεχθούν όροι που αφορούν στην παρένθετη μητέρα (τη «δανεική» μήτρα), καθώς

και την μετά θάνατον γονιμοποίηση.

Από βουλευτές της Ν.Δ. ακούσθηκαν επαινετικά λόγια για το νομοσχέδιο,

Μάλιστα ο εισηγητής της Ν.Δ. Αλέξανδρος Λυκουρέζος τόνισε ότι οι τροποποιήσεις

που έφερε ο υπουργός βελτιώνουν το σχέδιο νόμου το οποίο «είναι το

σημαντικότερο μεταρρυθμιστικό νομοθέτημα στον χώρο του οικογενειακού δικαίου

από της ισχύος του Αστικού Κώδικα».

Πάντως, ο κ. Λυκουρέζος τάχθηκε αντίθετος με τη ρύθμιση για τη λεγόμενη

«δανεική μήτρα», σημειώνοντας πως «με την εισαγωγή αυτού του θεσμού

δημιουργούνται τρεις διαφορετικές μητέρες σε ένα παιδί – η γενετική, η

βιολογική και η κοινωνικο-συναισθηματική».

Ανάλογες επιφυλάξεις για το ίδιο θέμα διατύπωσαν και οι εισηγητές των μικρών

κομμάτων. Ο Φώτης Κουβέλης του ΣΥΝ δήλωσε ότι ψηφίζει το νομοσχέδιο, αλλά

παρατήρησε πως είναι ουσιαστικά ελλιπές, αφού οι εξελίξεις είναι τόσο

ραγδαίες, που σε λίγα χρόνια το νομοσχέδιο αυτό θα πρέπει να αλλάξει με τη

μεταβολή των δεδομένων.