|
|
Ο συγγραφέας Τζον Λε Καρέ γράφει κάπου ότι η τρομοκρατία είναι «ένα θέατρο
του πραγματικού». Οι τρομοκράτες ζουν αθώες ζωές μέχρι την ώρα που
ενεργοποιούνται για ένα χτύπημα. Μετά ξαναγίνονται μελισσοκόμοι ή αγιογράφοι,
επιστρέφοντας στην καθημερινότητά τους. Τα πρόσωπα που κατηγορούνται ότι είναι
μέλη της 17Ν δεν αποτελούσαν εξαίρεση. Εξ ου και η αναζήτησή τους έγινε μέσα
στο ανύποπτο πλήθος.
Τα τελευταία δύο χρόνια ένας «πόλεμος σκιών» διαδραματίσθηκε στην Αθήνα και
σε κάποιες πόλεις του εξωτερικού, στο περιθώριο της καθημερινότητας. «ΤΑ ΝΕΑ»
αποκαλύπτουν τις αθέατες πτυχές της σιωπηλής αυτής αναμέτρησης, που ξεκίνησε
στις αρχές καλοκαιριού του 2000, όταν στο Μέγαρο Μαξίμου αποφάσισαν πως «κάτι
πρέπει να γίνει με την τρομοκρατία» και τελείωσε το βράδυ της 29ης Ιουνίου στο
λιμάνι του Πειραιά.
Το «Απόρρητο Ημερολόγιο της Τρομοκρατίας» θα δημοσιεύεται καθημερινά σε
συνέχειες και καταγράφει όσα συνέβησαν μακριά από τη δημοσιότητα, πριν αρχίσει
να τρέχει ο χρόνος στο ελαττωματικό κινέζικο ρολόι της βόμβας που κρατούσε ο
Σάββας Ξηρός. Σήμερα προδημοσιεύονται δύο αποσπάσματα.
1. Η ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΗΜΙΤΗ
Το «νον πέιπερ» για το 2004 και η 17Ν
Πότε αποφάσισαν στο Μέγαρο Μαξίμου πως «πρέπει να τελειώνουμε με την
τρομοκρατία…»
|
Υπόθεση δύο προσώπων ήταν ο χειρισμός του θέματος της τρομοκρατίας. Το περιεχόμενο των συναντήσεων Σημίτη – Χρυσοχοΐδη κρατήθηκε μυστικό μέχρι τέλους
|
Είναι γνωστό ότι ο Κώστας Σημίτης και οι εκσυγχρονιστές της κυβέρνησης
αρέσκονται να επικοινωνούν με σημειώματα. Έτσι, στις αρχές καλοκαιριού του
2000 ένα ακόμη «σημείωμα» διακινήθηκε για σύντομο χρονικό διάστημα εντός του
Μεγάρου Μαξίμου. Το θέμα του; Η ελληνική τρομοκρατία και οι Ολυμπιακοί Αγώνες
του 2004.
Κατά ειρωνική σύμπτωση, το σημείωμα είχε συνταχθεί μερικές ημέρες πριν από τη
δολοφονία του Στίβεν Σόντερς. Έτσι όπως ήρθαν τα πράγματα, διαβάστηκε τελικά
λίγο μετά το γεγονός αυτό. Το ολιγοσέλιδο κείμενο δεν είχε επιχειρησιακό
χαρακτήρα, ούτε περιελάμβανε εικασίες ή σενάρια. Αντιθέτως, αφορούσε ένα
ζήτημα για το οποίο είχαν – και έχουν – μεγάλη ευαισθησία στο Μαξίμου: τη
διεθνή εικόνα της χώρας.
Σύμφωνα με το σημείωμα, οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 2004, με τις απαιτήσεις
ασφάλειας που ενείχε η οργάνωσή τους, άλλαζαν εντελώς τα δεδομένα στο θέμα της
ελληνικής τρομοκρατίας. Ο κίνδυνος ήταν ότι αμερικανικοί κύκλοι – ιδίως οι
«σκληροί» της γραφειοκρατίας του πολιτικού και διπλωματικού κατεστημένου της
Ουάσιγκτον – θα αξιοποιούσαν το 2004 ως αφορμή για να πιέσουν αφόρητα την
Ελλάδα.
|
Η δολοφονία του Σόντερς προκάλεσε σοκ στο Μέγαρο Μαξίμου. Στην κυβέρνηση θεωρούσαν ότι η διεθνής εικόνα της χώρας δεν θα αντέξει άλλο χτύπημα από την 17Ν
|
Η Ολυμπιάδα εθεωρείτο ιδανικό «παράθυρο ευκαιρίας» για τις αμερικανικές
υπηρεσίες που δεν μπορούσαν να χωνέψουν πώς η 17Ν παρέμενε ασύλληπτη επί 25
χρόνια. Πράγματι, την άνοιξη του 2000, η ετήσια έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ
για την τρομοκρατία και άλλα αμερικανικά πορίσματα ήταν «φωτιά» για τη χώρα
μας. Την ίδια περίοδο άρχισαν σιγά-σιγά να εμφανίζονται ξένα δημοσιεύματα για
το «αν η Αθήνα είναι ασφαλής» για να φιλοξενήσει την Ολυμπιάδα.
Η Ολυμπιάδα ήταν το πρώτο θέμα που αντιμετώπισε ο Κώστας Σημίτης μετά την
επανεκλογή του. Παραζαλισμένη από την «κίτρινη κάρτα» της ΔΟΕ, η Αθήνα είχε
τώρα και τον πονοκέφαλο της ασφάλειας. Η τρομοκρατία μπορούσε να τα τινάξει
όλα στον αέρα. Η κυβέρνηση δεν είχε ξεπεράσει το φόβο ότι οι Αγώνες θα
μπορούσαν να αφαιρεθούν από την Αθήνα. Άλλωστε, το 2000 υπήρχαν τα χρονικά
περιθώρια για να «μετακομίσει» αλλού η Ολυμπιάδα του 2004. Έτσι, η δολοφονία
του Σόντερς ήρθε κατά τη χειρότερη χρονική στιγμή και προκάλεσε πολύ δυσάρεστα
αισθήματα στο Μέγαρο Μαξίμου.
Μία από τις προτάσεις του σημειώματος ήταν να κινηθεί η Αθήνα με τρόπο που να
βγάλει το θέμα από την ατζέντα των διμερών ελληνοαμερικανικών σχέσεων. Ένας
ελιγμός, για να αποφευχθεί η πίεση της Ουάσιγκτον, θα ήταν να τεθεί, με
ελληνική πρωτοβουλία, το ζήτημα σε ευρωπαϊκό πλαίσιο, ώστε η Ελλάδα να
συμπαραταχθεί με τους «15». Μετά τη δολοφονία του Σόντερς, η Αθήνα επιχείρησε
κάποιες τέτοιες κινήσεις αλλά από κοινού με τη Βρετανία, που ήταν μέλος της
Ε.Ε.!
|
Αθόρυβα αλλά αποτελεσματικά, οι Αμερικανοί βοήθησαν με τεχνικά μέσα την ΕΛ.ΑΣ. Η κυβέρνηση εκτιμά ιδιαίτερα τη διακριτική στάση του Τομ Μίλερ
|
Στο Μαξίμου ήξεραν πως οι τακτικές κινήσεις απλώς εξασφάλιζαν μια πίστωση
χρόνου. Στην πραγματικότητα, η Ελλάδα «δεν είχε πού να κρυφτεί». Η κυβέρνηση
επέλεξε τη συνεργασία με Βρετανούς και Αμερικανούς. Δεδομένου ότι, σε θέματα
διακυβέρνησης, ο Κώστας Σημίτης είναι τυπικός άνθρωπος, το θέμα ανέλαβε ο
αρμόδιος υπουργός Δημόσιας Τάξης. Το καλοκαίρι του 2000 άρχισαν οι
διακριτικές, κατ’ ιδίαν, συναντήσεις Σημίτη-Χρυσοχοίδη στο Μαξίμου. Για τις
συναντήσεις αυτές δεν ενημερώνονταν πάντα οι δημοσιογράφοι. Και το περιεχόμενο
των συνομιλιών έμενε αυστηρά μεταξύ των δύο, χωρίς να είναι σε γνώση της
υπόλοιπης κυβέρνησης.
Τελικά, το «σημείωμα» για την τρομοκρατία και τους Ολυμπιακούς Αγώνες είναι
μια μικρή λεπτομέρεια, ενδεικτική όμως των προβληματισμών στην κορυφή του
ελληνικού πολιτικού συστήματος. Ήδη από το καλοκαίρι του 2000, η κυβέρνηση
ζούσε με τον τρόμο του επόμενου χτυπήματος της 17Ν, το οποίο «δεν θα μπορούσε
να αντέξει η χώρα». Ο κ. Σημίτης αντιμετώπισε και την τρομοκρατία μέσα από τη
λογική των «καθαρών λύσεων».
Κυβερνητικές πηγές, με γνώση του θέματος, αναγνωρίζουν ότι «η αρχή του τέλους
για την τρομοκρατία στην Ελλάδα τοποθετείται χρονικά το καλοκαίρι του 2000».
Βεβαίως, κανείς δεν αισιοδοξούσε ότι – ύστερα από είκοσι πέντε χρόνια – η
αστυνομική έρευνα θα απέδιδε τόσο γρήγορα. Παρ’ όλα αυτά, την περίοδο εκείνη η
τρομοκρατία έγινε – χωρίς αυτό να πολυδιαφημισθεί – πρώτη πολιτική
προτεραιότητα για το Μέγαρο Μαξίμου. Ερωτηθείς σχετικά το φθινόπωρο του 2000,
στην παραδοσιακή συνέντευξη Τύπου της ΔΕΘ, ο Πρωθυπουργός απάντησε σύντομα και
ξερά: «Είπαμε ότι το θέμα αυτό θα κλείσει…».
2. «ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΑΦΓΑΝΙΣΤΑΝ…»
Γνώριζαν για Τζωρτζάτο, Ψαραδέλλη και Παύλο Σερίφη από την άνοιξη!
Οι Αμερικανοί σπεσιαλίστες, «το παιχνίδι της γάτας με το ποντίκι» και οι
φόβοι για χτυπήματα.
|
Παύλος Σερίφης
|
Επισήμως και ανεπισήμως η αμερικανική πρεσβεία αρνείται την παρουσία τους.
Πηγές όμως με άριστη γνώση του θέματος βεβαιώνουν ότι από τις αρχές του 2002
οι Αμερικανοί έφεραν στην Ελλάδα μεγάλο αριθμό εξειδικευμένων στελεχών στην
αντιτρομοκρατία. Εδόθη τόσο μεγάλη προτεραιότητα στο θέμα, που λέγεται ότι
«ήρθαν ειδικοί στις ηλεκτρονικές παρακολουθήσεις ακόμη και από το Αφγανιστάν».
Ποιος ήταν ο λόγος που οι Αμερικανοί απέσπασαν προσωπικό από τη μάχη κατά της
Αλ Κάιντα; Η παροχή τεχνικής υποστήριξης στις ελληνικές αρχές σε επιχειρήσεις
παρακολούθησης υπόπτων για συμμετοχή στην 17Ν! Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές,
τουλάχιστον τρεις εκ των συλληφθέντων – οι Τζωρτζάτος, Ψαραδέλλης και Παύλος
Σερίφης – ήταν γνωστοί στις αρχές πριν από την 29η Ιουνίου.
|
Θεολόγος Ψαραδέλλης
|
Λέγεται πως τα «παιδιά από το Αφγανιστάν» διέθεταν εξοπλισμό που δίνει τη
δυνατότητα επιτήρησης από ασφαλή απόσταση. Χωρίς δηλαδή να παρεμβάλλονται
πρόσωπα – τα οποία θα μπορούσαν να γίνουν αντιληπτά. Παράλληλα, υπήρξαν και
παρακολουθήσεις με «φυσικά μέσα», από τις ελληνικές αρχές. Το ενδιαφέρον είναι
ότι αυτές δεν ανετέθησαν μόνο στην Αντιτρομοκρατική, αλλά και σε αστυνομικούς
της υπηρεσίας «εσωτερικών υποθέσεων» ή σε «ναρκωτικούς», καθώς αμφότεροι
θεωρούνται ότι «διαθέτουν επιχειρησιακή εμπειρία δρόμου».
|
Βασίλης Τζωρτζάτος
|
Το «παιχνίδι της γάτας με το ποντίκι» παιζόταν καθημερινά την περασμένη
άνοιξη. Έλληνες και Αμερικανοί παρακολουθούσαν τις κινήσεις των «τριών» σε μια
προσπάθεια να αποκαλύψουν γιάφκες και κυρίως να εντοπίσουν τις επαφές τους με
άλλα πρόσωπα. Ήδη οι αρχές είχαν αποκτήσει στοιχειώδη εικόνα της οργανωτικής
δομής της 17Ν. Γνώριζαν δηλαδή την ιεραρχία της οργάνωσης με τον «άφαντο
αρχηγό» Γιωτόπουλο στην κορυφή και τους νεώτερης ηλικίας «εκτελεστικούς» από
κάτω. Σύμφωνα με πρόσωπα που έχουν γνώση των ερευνών, «στη φάση εκείνη η
προτεραιότητα ήταν ο εντοπισμός του τρόπου με τον οποίο ο Γιωτόπουλος
επικοινωνούσε με τους άλλους».
Το «σχήμα-εργασίας», επί τη βάσει του οποίου εργάζονταν οι αρχές, «έβλεπε» 9
πρόσωπα στην 17Ν και πιο συγκεκριμένα «1+6+2». Ένας ήταν ο αρχηγός, έξι οι
«πιστολάδες» και δύο οι «ρουκετάδες». Όπως αποδείχθηκε εκ των υστέρων, αυτό το
σχήμα ήταν μεγαλύτερο και έλειπαν πρόσωπα. Σύμφωνα με τις υπάρχουσες
ενδείξεις, Έλληνες και Αμερικανοί αγνοούσαν την ομάδα Ξηρού-Κουφοντίνα, που
ήταν πλησιέστερα στον Γιωτόπουλο. Ήταν η έκρηξη στον Πειραιά που θα έφερνε στο
φως τα πρόσωπα αυτά.
|
Στις αρχές του καλοκαιριού η κυβέρνηση περίμενε χτύπημα – αλλά όχι με βόμβα στον Πειραιά
|
Το «παιχνίδι της γάτας με το ποντίκι» έλαβε χαρακτηριστικά θρίλερ, όταν οι
αρχές άρχισαν να έχουν ενδείξεις ότι η 17Ν ετοίμαζε χτύπημα, καθώς κάποιες
κινήσεις δημιούργησαν την εντύπωση ότι γινόταν «αναγνώριση στόχου». Ένας από
τους «τσιλιαδόρους» που εντοπίστηκαν μάλιστα αποδείχθηκε εκ των υστέρων ότι
ήταν μέλος της 17Ν που έχει πλέον συλληφθεί. Ποιοι ήταν οι στόχοι; Πηγές με
άριστη γνώση του θέματος, μιλούν για ένα πολιτικό πρόσωπο, έναν κρατικό
λειτουργό και έναν επώνυμο επιχειρηματικό παράγοντα. Σε μια περίπτωση, η
φρουρά ενός εκ των προσώπων αυτών δεν ειδοποιήθηκε ότι άλλοι αστυνομικοί με
πολιτικά παρακολουθούσαν τους τσιλιαδόρους. Ο λόγος; Να μην το προδώσουν με τη
συμπεριφορά τους. Ώσπου μια μέρα, ένας φρουρός εντοπίζει ως ύποπτο έναν
αστυνομικό με πολιτικά και του κολλάει το πιστόλι στην πλάτη. Την ίδια περίπου
περίοδο αρχίζει να πετάει ελικόπτερο της Αστυνομίας πάνω από την Λεωφόρο
Κηφισίας, από το «Υγεία» ως την Φιλοθέη και το Ψυχικό, όπου έχει
πραγματοποιήσει πολλά χτυπήματα η 17Ν. Ένα ερώτημα βασανίζει το υπουργείο
Δημόσιας Τάξης: πού θα χτυπήσει η οργάνωση;















