H Αλωση της Πόλης ήταν το Big Bang του νέου Ελληνισμού. Ομως το Σχίσμα των Εκκλησιών και οι Σταυροφορίες συνέθεσαν την υπαρξιακή διάσταση της ιδιοσυστασίας του – όπως θα έλεγε και ο μακαριστός Χριστόδουλος. Ηταν η Ορθοδοξία, μαζί με τη γλώσσα, που ταυτοποίησαν το γένος των Ρωμιών ως ελληνικό. Και η πολιτισμική δύναμη της Ορθόδοξης ομολογίας έγινε μέσο εθνοτικού προσδιορισμού. Ο Ελληνας έπρεπε να είναι και ορθόδοξος. Η Σύνοδος Φεράρας – Φλωρεντίας (1438–1439) ήταν μια από τις πιο δραματικές και πολιτικά φορτισμένες στιγμές του ύστερου Βυζαντίου. Ηταν η μεγάλη –και τελευταία – προσπάθεια Ενωσης της Ορθόδοξης και της Καθολικής Εκκλησίας, με αντάλλαγμα στρατιωτική βοήθεια από τη Δύση, ενώ η Αυτοκρατορία βρισκόταν ένα βήμα πριν από την κατάρρευση.
Ο αυτοκράτορας Ιωάννης Παλαιολόγος, ρεαλιστής ως πολιτικός, γνώριζε ότι η μόνη ελπίδα για την Αυτοκρατορία και τον λαό της ήταν η Δύση. Σε εκείνη τη σύνοδο η Ανατολή γονάτισε και φίλησε το δαχτυλίδι του Πάπα. Ωστόσο η Ενωση δεν έγινε ποτέ αποδεκτή από τον λαό, ενώ ματαίως οι πολιορκημένοι της Πόλης ανέμεναν τη βοήθεια του Πάπα. «Καλύτερα το σαρίκι του σουλτάνου πάρα η τιάρα του Πάπα» διακήρυτταν οι ανθενωτικοί, οι πολέμιοι της Ενωσης. Ηταν η πρώτη φορά που εκδηλώθηκε η εσωτερική μας διαμάχη ανάμεσα στην Ανατολή και στη Δύση. Υστερα μπήκε στην Πόλη ο Μωάμεθ και η Ιστορία πήρε τον δρόμο της.
Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος και ο Πάπας Λέων θα βρεθούν σήμερα στη Νίκαια της Βιθυνίας, εκεί που έλαβε χώρα η Α’ Οικουμενική Σύνοδος που αποκήρυξε τον αρειανισμό και συγκρότησε τα κανονιστικά θεμέλια της χριστιανικής πίστης. Ανατολή και Δύση προσπαθούν να έρθουν πιο κοντά, πάντα σε εκκλησιαστικό χρόνο. Η Μόσχα, που θέλει να αποδυναμώσει το Φανάρι, βάζει εμπόδια, επηρεάζοντας τα άλλα Πατριαρχεία. Ομως Ρώμη και Κωνσταντινούπολη κινούνται ενστικτωδώς. Η χριστιανική πίστη δεν απειλείται μόνο από την άνοδο του Ισλάμ και την αυξημένη επιρροή της Ασίας στην παγκόσμια σκηνή. Η εποχή μας, με επιστήμη και γνώση, αμφισβητεί δόγματα που στάθηκαν με σφρίγος στον άνεμο δύο χιλιετιών. Οι Εκκλησίες έχουν διαφορετική αίσθηση του χρόνου. Αλλά τώρα, ακόμα και οι αιώνες βρίσκονται μπροστά, δείχνουν να είναι λειψοί σε μέρες.
Οι πιθανότητες
Ζήτησα από το ChatGPT να μου υπολογίσει τι πιθανότητες υπάρχουν ώστε στην εξεταστική επιτροπή για τον ΟΠΕΚΕΠΕ να εμφανιστούν δύο άνθρωποι που κέρδισαν μεγάλα ποσά στον κρατικό τζόγο. Το ερώτημα ήταν γελοία αυθαίρετο και το μηχάνημα παιδεύτηκε. Εκανε 59 δευτερόλεπτα να καταλήξει ότι η πιθανότητα είναι περίπου μία στις 100 με 200 εκατομμύρια. Αρα, όπως σωστά υποστηρίζουν οι κυβερνητικοί, δεν υπάρχει σκάνδαλο. Αντιθέτως, είμαστε μπροστά σε ένα σπάνιο στατιστικό φαινόμενο: μια σύμπτωση τόσο εκθαμβωτική, που ενώ πυρπολεί κάθε έννοια λογικής, μαθηματικά στέκει μια χαρά. Ο κόσμος, άλλωστε, είναι μικρός και η τύχη, όταν βαριέται, στήνει φάρσες. Μερικές κωμικές, μερικές θλιβερές. Και κάποιες τόσο εξωφρενικές, ώστε να χωρούν άνετα στην αίθουσα μίας εξεταστικής επιτροπής.
Αυτοί που ξέρουν την αλήθεια
Διαβάζω με προσοχή την έρευνα της aboutpeople για το news24/7, με θέμα τις αντιλήψεις των συμπατριωτών μας για μερικές διαδεδομένες θεωρίες συνωμοσίας. Περισσότεροι από ένας στους τρεις πιστεύουν ότι έχει βρεθεί πλήρης θεραπεία για τον καρκίνο αλλά κρατείται μυστική. Δυστυχώς δεν τους ζητείται να διευκρινίσουν και πού εδράζεται η πεποίθησή τους. Το 18,9% είναι βέβαιο ότι μας ψεκάζουν.Αν μπείτε σε ένα βαγόνι του μετρό με εκατό επιβάτες, οι επτά πιστεύουν ότι η τεχνολογία 5G ελέγχει τον ανθρώπινο εγκέφαλο – ενδεχομένως εξαιρούν τον δικό τους. Το 30% διακρίνει σκοτεινό σχέδιο αντικατάστασης πληθυσμών διά της μετανάστευσης. Ε, ναι, αυτό είναι πασιφανές. Θέλουν να αντικαταστήσουν τους καταναλωτές Ευρωπαίους με πένητες από την Αφρική. Και το 13% γνωρίζει ότι τα εμβόλια φέρουν τσιπάκι με σκοπό τη μετάλλαξη του ανθρώπινου DNA. Ας τα πάρει όλα αυτά ένας εξειδικευμένος επιστήμονας να τα βάλει δίπλα στις δημοσκοπήσεις και μετά να δείτε πώς ξεκαθαρίζουν όλα.
Ο star της ημέρας
Ο πρόεδρος Πούτιν δήλωσε ότι η Ρωσία δεν σκοπεύει να επιτεθεί στην Ευρώπη, χαρακτηρίζοντας γελοίες τις σχετικές εκτιμήσεις. Ε, τώρα μπορούμε όλοι να πάρουμε μια βαθιά ανάσα, να χαλαρώσουμε και να επιδοθούμε σε ένα χαλαρό chill out. Αφού το λέει ο πρόεδρος, δεν υφίσταται λόγος ανησυχίας. Δεν το λέει δα και καμιά Ζαχάροβα που θεωρούσε εξίσου γελοίες τις προβλέψεις για εισβολή στην Ουκρανία.
