Η ανακοίνωση της γ’ φάσης προσλήψεων των αναπληρωτών αποκάλυψε ένα μεγάλο πρόβλημα της εκπαίδευσης. Εμειναν κενές 1.586 θέσεις γιατί δεν υπήρξε ενδιαφέρον για τους εκπαιδευτικούς που είναι στους πίνακες του ΑΣΕΠ. Από αυτές, οι 1.424 αφορούν Δημοτικά, Γυμνάσια, ΓΕΛ και ΕΠΑΛ (οι περισσότερες είναι θέσεις δασκάλων) και οι 162 Ειδικό Εκπαιδευτικό και Βοηθητικό Προσωπικό. Είναι η πρώτη φορά που παρατηρείται τόσο μεγάλος αριθμός, όπως επισημαίνουν στα «ΝΕΑ» γνώστες του χώρου. Για την ιστορία: το υπουργείο προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες θα προχωρήσει σε ειδική προκήρυξη κάλυψης κενών, όπως προβλέπεται. Αν, όμως, οι αιτίες εξακολουθούν να υπάρχουν (κάτι που σύμφωνα με το ρεπορτάζ μας ισχύει), μάλλον δεν διαφαίνεται λύση.
Να επισημάνουμε ότι τα προαναφερόμενα κενά δεν συμπεριλαμβάνουν όσους εκπαιδευτικούς προσλαμβάνονται μεν αλλά δεν προσέρχονται. Αυτό σημαίνει ότι την Τρίτη 18 Νοεμβρίου, καταληκτική ημερομηνία εμφάνισης των αναπληρωτών της γ’ φάσης, είναι πολύ πιθανόν ο αριθμός των κενών να αυξηθεί περαιτέρω. Μακάρι, από του χρόνου, η ηλεκτρονική πλατφόρμα καταγραφής και πρόβλεψης των εκπαιδευτικών κενών EDU-Plan που θα τεθεί σε λειτουργία τον Μάρτιο του 2026, όπως ανακοίνωσε η υπουργός Παιδείας Σοφία Ζαχαράκη, να βοηθήσει στην αντιμετώπιση του προβλήματος.
Θέμα επιβίωσης
Είναι, όμως, μια πλατφόρμα αρκετή; Γιατί η κατηγορηματική απάντηση που λάβαμε αναζητώντας τις αιτίες της «απροθυμίας» των εκπαιδευτικών είναι πως οι λόγοι είναι οικονομικοί.
«Με ποιες δυνατότητες θα πάει σε μια περιοχή ένας εκπαιδευτικός όταν ο μισθός του αναπληρωτή είναι περίπου 850 ευρώ κι όταν πολλές φορές καλείται, αν βρει σπίτι και αν του το δώσουν μέχρι τον Ιούνιο, να πληρώσει 500 και 600 ευρώ; Το επάγγελμα του εκπαιδευτικού πλέον στην Ελλάδα με τους μισθούς που δίνονται είναι απωθητικό», τονίζει ο Νεκτάριος Κορδής, μέλος του ΔΣ της ΟΛΜΕ. Οπως εξηγεί, ένας νεοδιόριστος παίρνει καθαρά τον πρώτο χρόνο 792 ευρώ, ο αναπληρωτής 850 κι ένας μόνιμος, με περισσότερα από 15 χρόνια υπηρεσίας, 1.200 ευρώ.
Στο ίδιο πνεύμα, ο Νίκος Φασφαλής, αιρετός εκπρόσωπος της ΔΟΕ στο ΚΥΣΠΕ, επισημαίνει: «Το πρόβλημα δεν θα λυθεί αν οι μισθοί παραμείνουν αυτοί που είναι. Σκεφθείτε έναν νέο που ξεκινάει με χίλια όνειρα να γίνει δάσκαλος και δεν μπορεί να εκπληρώσει το όνειρό του. Για να ζήσει, αναγκάζεται να κάνει άλλες δουλειές άσχετες με το αντικείμενό του. Εχουν γεμίσει οι καφετέριες με σερβιτόρους εκπαιδευτικούς. Η εξήγηση, λοιπόν, είναι καθαρά αυτή: είναι θέμα επιβίωσης». Και δεν είναι μόνο ο μισθός αλλά και οι συνθήκες υπό τις οποίες καλούνται οι αναπληρωτές να διδάξουν.
Ο Σήφης Μπουζάκης, ομότιμος καθηγητής Πανεπιστημίου Πατρών και μέλος του ΣΔ του ΕΑΠ, επισημαίνει μερικά από τα πολλά προβλήματα της «νομαδικής» ζωής τους: δεν παίρνουν μισθό το καλοκαίρι (αλλά ένα μικρό επίδομα τον δεύτερο χρόνο), μέσα σε 3-4 μέρες από την ανακοίνωση των διορισμών θα πρέπει να παρουσιαστούν στη θέση τους (και να χρειαστεί να κοιμηθούν σε πλατείες ή παραλίες), κάθε χρόνο με τη νέα αίτηση όλοι οι υποψήφιοι (και όχι όσοι έχουν αλλαγές) πρέπει να υποβάλουν εκ νέου όλα τα σχετικά δικαιολογητικά κ.λπ.
Απαξίωση
Ο Σ. Φασφαλής επισημαίνει μια ακόμη παράμετρο αναφέροντας το παράδειγμα των κάποτε περιζήτητων παιδαγωγικών τμημάτων των ΑΕΙ που σήμερα φυλλορροούν. «Εχει απαξιωθεί πλέον το έργο των εκπαιδευτικών και οικονομικά και κοινωνικά», λέει. «Είμαστε ως κλάδος οι τελευταίοι στην Ευρώπη και σε θέματα αξιοπρέπειας, η δουλειά μας απαξιώνεται», συμφωνεί ο Ν. Κορδής. Μιλάει π.χ. για το μπούλινγκ που υφίστανται συχνά οι εκπαιδευτικοί από γονείς και από μαθητές. «Και το χειρότερο είναι ότι δεν γίνεται διάλογος για να βρεθεί λύση», καταλήγει.
