«Πνεύμα και ηθική», φώναζε ο αξέχαστος Βασίλης Αυλωνίτης ως Ζάχος Μαρκάς στην «Ωραία των Αθηνών» του Νίκου Τσιφόρου. Λέτε να το φωνάζει έως και μετά τη ΔΕΘ η αντιπολίτευση στον Κυριάκο Μητσοτάκη με αφορμή το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ; Δικαίως. Και οι διαστάσεις είναι μεγάλες και θυμώνουν τον κόσμο. Και με αγροτικό μνημόνιο κινδυνεύουμε από την ευρωπαϊκή ράβδο. Πολύ περισσότερο, ακουμπούν στον πυρήνα της κεντροδεξιάς παράταξης. Τι οφείλουν όμως να θυμούνται οι αντίπαλοι της κυβέρνησης; Πως αν αποφασίσεις να μιλήσεις ηθικά, πρέπει να έχεις τα νώτα σου καλυμμένα. Αν τα έχεις. Μα θα πει κάποιος, έχουν δίκιο οι φίλοι μας του ΚΚΕ; Δηλαδή είναι έτσι η σύσταση του συστήματος που δεν υπάρχει η διάκριση ηθική και μη ηθικής όταν μιλάμε για καπιταλιστικές σχέσεις; Από την άλλη, είναι σοβαρό σημείο αντιπαράθεσης το ηθικό πλεονέκτημα; Η όλη κουβέντα της διαφθοράς στην Ελλάδα – που απασχόλησε και το Politico με βολές στον Πρωθυπουργό – είναι πάντα μια αφορμή να δεις πώς προχώρησε η ανάπτυξη του μοντέλου της χώρας, τι βήματα έχουν γίνει, πόσο έχει υποχωρήσει το πελατειακό κράτος και οι φεουδαρχικές μικροσχέσεις εξουσίας, ποια είναι η ποιότητα και το βάθος της Δικαιοσύνης, τι σόι κόμματα και θεσμούς έχεις.
Προφανώς δεν είναι όλοι ίδιοι και κάτι τέτοιο θα ευνοούσε άλλες δυνάμεις που δεν αγαπούν και πολύ τη Δημοκρατία, έστω τη σημερινή. Προφανώς και σηκώνει κριτική ένα σκάνδαλο τέτοιου μεγέθους που θέτει σε κίνδυνο την πρωτογενή παραγωγή και διαμορφώνει όρους αδικίας σε ένα μέρος των αγροτών που δεν είναι μπλεγμένοι. Και προφανώς έχει σημασία μια συζήτηση για την ηθική. Επέμενε σε αυτό ο σπουδαίος φιλόσοφος Νορμπέρτο Μπόμπιο που επίσης πίστευε σε μια Δημοκρατία – περιβάλλον για ένα διαρκές κοινωνικό συμβόλαιο. Προσοχή: Δεν μιλούμε για ηθικολογίες. Την πρώτη δηλαδή ύλη της Ακροδεξιάς που επωάζεται σε μια συνεχή επίκληση του καλού έναντι του κακού. Ή αλλιώς την αλλοτρίωση μιας κουβέντας για την ηθική σε ιδεολογία. Σε ένα πλαίσιο όμως. Με πολιτικούς όρους. Με πίστη στη διάκριση των εξουσιών. Με προσοχή στις καταδίκες που προηγούνται των δικών. Με μια πίστη στην έρευνα. Αυτό αφορά πρωτίστως την κυβέρνηση που με το πρόσφατο φιάσκο στη Βουλή έδειξε πως δεν καλοβλέπει την πλήρη διαλεύκανση του αγροτικού σκανδάλου (σημείωση: Εδώ υπήρξε κυβερνητικός βουλευτής που ψήφισε με επιστολική ενώ ήταν… στα έδρανα). Αφορά όμως και τους πάντες, όπως τα κόμματα της αντιπολίτευσης που με την ύπαρξή τους θεσμικά συμπληρώνουν και συμβάλουν στην ενίσχυση των θεσμών και στον έλεγχό τους. Τα σκάνδαλα είναι πικρά γεγονότα που συχνά έχουν στο βάθος ακόμη και ένα μέρος της κοινωνικής διαφθοράς που προηγείται της πολιτικής ή τέλος πάντων οι δυο τους διασυνδέονται. Μη χαθεί η ευκαιρία.
