Ο Ιούνιος έφερε μαζί του καλό καιρό, ήλιο και ζέστη στις πεδιάδες και όπως συμβαίνει κάθε καλοκαίρι, οι άνθρωποι άρχισαν να ανηφορίζουν στα βουνά: με τα πόδια, με ποδήλατα, με τρεξίματα, όλοι αναζητώντας καθαρό αέρα και δροσιά στις κορυφές. Ομως αυτό το καλοκαίρι ήταν διαφορετικό – και χειρότερο. Μεταξύ 21 Ιουνίου και 23 Ιουλίου, 83 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στις Ιταλικές Αλπεις και ακόμη πέντε παραμένουν αγνοούμενοι. Σύμφωνα με το Εθνικό Σώμα Ορεινής και Σπηλαιολογικής Διάσωσης της Ιταλίας (CNSAS), πρόκειται για αύξηση 20% σε σύγκριση με τον μέσο όρο προηγούμενων ετών και η κατάσταση δείχνει να ξεπερνά τις επιχειρησιακές δυνατότητες των διασωστικών μονάδων.
Σε αντίθεση με ό,τι ίσως θα περίμενε κανείς, οι περισσότερες θανατηφόρες περιπτώσεις δεν σημειώθηκαν σε τεχνικά απαιτητικές δραστηριότητες όπως η ορειβασία ή η αναρρίχηση, αλλά κατά τη διάρκεια απλού πεζοπορικού τουρισμού. Από τα στατιστικά στοιχεία του 2024 προκύπτει πως το 44,3% των 466 θυμάτων ήταν πεζοπόροι, το 14% σκιέρ, το 6,8% ποδηλάτες βουνού, το 5,9% ορειβάτες και το 3,4% μανιταροσυλλέκτες. Οι κύριες αιτίες θανάτου ήταν οι πτώσεις και γλιστρήματα (43,2%), η εξάντληση (26,5%) και οι αιφνίδιες παθολογικές καταστάσεις (12,7%), ενώ μικρότερα ποσοστά καταγράφονται σε λόγους όπως η κακοκαιρία (4,1%), οι κατολισθήσεις (1,3%), οι χιονοστιβάδες (0,7%) και οι αλλεργικές αντιδράσεις (0,4%).
Η κατάσταση είναι παρόμοια και στην Ισπανία, όπου πάνω από το 40% των θυμάτων ατυχημάτων στο βουνό είναι πεζοπόροι, δραστηριότητα που συχνά υποτιμάται όσον αφορά την επικινδυνότητά της.
Σε πρόσφατη συνέντευξή του στην “Corriere della Sera”, ένας υπεύθυνος διάσωσης αποκάλυψε: «Δεν έχω ξαναδεί τόσους θανάτους σε έναν μόνο μήνα. Εχουμε ξεπεράσει κάθε όριο. Κάνει ζέστη, ο κόσμος ανεβαίνει για δροσιά, παρασύρονται μέσω των social media και ούτε καν ρωτούν για πληροφορίες γιατί το θεωρούν ταπεινωτικό».
Το προφίλ των θυμάτων είναι χαρακτηριστικό: το 80,4% ήταν Ιταλοί, ακολουθούμενοι από Γερμανούς (6,8%), Γάλλους (1,6%) και Αυστριακούς (1%). Στη μεγάλη τους πλειονότητα είναι άνδρες (67,9%) ηλικίας 50-60 ετών, ενώ σημαντικές είναι και οι απώλειες μεταξύ ατόμων άνω των 60 και νέων 20-30 ετών. Εντυπωσιακό είναι ότι το 91,4% των θυμάτων δεν ήταν μέλη ορειβατικών ή αθλητικών ομοσπονδιών.
Το CNSAS κρούει τον κώδωνα του κινδύνου: το σύστημα διάσωσης πλησιάζει τα όριά του. Ολοι οι εμπλεκόμενοι φορείς ζητούν ενίσχυση της πρόληψης, ενημέρωση, εκπαίδευση και, πάνω απ’ όλα, κοινή λογική. Η ορεινή φύση δεν είναι θερινό λούνα παρκ και η υποτίμηση των κινδύνων μπορεί να αποδειχθεί μοιραία. Η άγνοια σκοτώνει…
