Η σύνοδος του ΝΑΤΟ στη Χάγη ήταν μια ενορχηστρωμένη επίδειξη δουλοπρέπειας προς τον Ντόναλντ Τραμπ. Η αρχικά προγραμματισμένη διήμερη συνάντηση περιορίστηκε σε μία μόλις πρωινή συνεδρίαση, προκειμένου να κολακευτεί ο πρόεδρος και να ανταποκριθεί στο περιορισμένο εύρος προσοχής του. Η ατζέντα συρρικνώθηκε ώστε να εστιάζει στις αυξήσεις αμυντικών δαπανών που απαιτεί από τους συμμάχους των ΗΠΑ. Θέματα που ενδέχετο να προκαλέσουν ή να φέρουν σε δύσκολη θέση τον Τραμπ – όπως η σύγκρουση στην Ουκρανία ή το εάν η πυρηνική απειλή του Ιράν εξαλείφθηκε πράγματι από τον αμερικανικό βομβαρδισμό – τέθηκαν στο περιθώριο.
Αντ’ αυτών, η κολακεία έφτασε στο μέγιστο. Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, ηγήθηκε των υπερβολικών εκφράσεων κολακείας. Την Τρίτη εξήρε την «ευφυΐα» του Τραμπ στο θέμα του Ιράν· την Τετάρτη τον παρουσίασε ως τον δικαιωμένο οραματιστή της πορείας του ΝΑΤΟ προς τον στόχο της αύξησης των δαπανών στο 5% του ΑΕΠ. Κανείς δεν χάλασε τη γιορτή. Οπως το έθεσε η πρώην σύμβουλος του Τραμπ, Φιόνα Χιλ, το ΝΑΤΟ φάνηκε να μετατρέπεται στιγμιαία στον «Οργανισμό Τραμπ του Βορείου Ατλαντικού».
Για τον Ρούτε και τους περισσότερους ηγέτες της Συμμαχίας, ωστόσο, επρόκειτο για 24 ώρες αυτοταπείνωσης με συγκεκριμένο στόχο: να κρατήσουν τις ΗΠΑ όσο το δυνατόν πιο δεσμευμένες στη διατλαντική συμμαχία. Τίποτα άλλο δεν είχε σημασία. Οποιαδήποτε επανάληψη του σοκ που προκάλεσαν οι Τζέι Ντι Βανς και Πιτ Χέγκσεθ στη Διάσκεψη του Μονάχου τον Φεβρουάριο έπρεπε να αποφευχθεί. Για να επιτευχθεί αυτό, καμία ταπείνωση ή υποκρισία δεν θεωρήθηκε υπερβολική.
Αποστολή εξετελέσθη για το ΝΑΤΟ; Ισως ναι, αν κρίνουμε από τη σχετικά συγκρατημένη συμπεριφορά του Τραμπ στη Χάγη. Ο ίδιος χαρακτήρισε τη δέσμευση για το 5% «πολύ μεγάλη είδηση». Φάνηκε να επαναβεβαιώνει τη δέσμευση των ΗΠΑ στο άρθρο 5 του ΝΑΤΟ περί συλλογικής άμυνας, αν και η περίεργη φράση του – «Είμαστε εδώ για να τους βοηθήσουμε να προστατέψουν τη χώρα τους» – δεν ήταν καθησυχαστική για όλους.
Μακροπρόθεσμα, αυτή η στάση κατευνασμού προς τον Τραμπ δεν λύνει τίποτα. Πολιτικά, η σύνοδος δεν σηματοδοτεί επαναφορά στις φυσιολογικές σχέσεις, ούτε την αρχή μιας νέας «χρυσής εποχής» για το ΝΑΤΟ. Αυτά δεν είναι δυνατά στην εποχή Τραμπ. Η σύνοδος ήταν περισσότερο η αποφυγή ενός καταστροφικού χτυπήματος. Ομως κανένα από τα υπάρχοντα προβλήματα του ΝΑΤΟ δεν επιλύθηκε. Τα περισσότερα παραμένουν.
Δεν υπάρχει εναλλακτική. Οι σύμμαχοι πρέπει σταδιακά να μειώσουν την εξάρτησή τους από τις ΗΠΑ χωρίς να διαρρήξουν εντελώς τη σχέση. Ταυτόχρονα πρέπει να αυξήσουν την ευρωπαϊκή αμυντική ικανότητα.
