Ενα νέο κύμα πληθωρισμού, αύξηση του εμπορικού ελλείμματος και απώλειες στον τουρισμό συνιστούν τον άμεσο λογαριασμό για την ελληνική οικονομία σε περίπτωση που κλιμακωθούν οι γεωπολιτικές εντάσεις στη Μέση Ανατολή. Η πρόσφατη αντιπαράθεση Ισραήλ – Ιράν και η συμμετοχή των ΗΠΑ έχουν επαναφέρει στο προσκήνιο τον κίνδυνο ενεργειακής αναταραχής και αποσταθεροποίησης κρίσιμων ροών.
Σύμφωνα με την ανάλυση της Alpha Bank, η Ελλάδα μπορεί να μην εισάγει πετρέλαιο από το Ιράν, ωστόσο ενδεχόμενο κλείσιμο των Στενών του Ορμούζ, από όπου περνά το 20% του παγκόσμιου πετρελαίου και LNG, θα πυροδοτούσε ράλι τιμών στην ενέργεια. Αυτό σημαίνει άμεση επιβάρυνση για μια χώρα που βασίζεται σε εισαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Η ενεργειακή εξάρτηση, σε συνδυασμό με το υψηλό κόστος μεταφοράς, ενισχύει τον πληθωριστικό κίνδυνο. Οι επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά θα αντιμετωπίσουν αυξημένες τιμές, ενώ το εμπορικό ισοζύγιο θα επιβαρυνθεί περαιτέρω. Ηδη από την προηγούμενη κρίση του 2022, οι ενεργειακές ανατιμήσεις είχαν οδηγήσει σε αλυσίδα αυξήσεων σε αγαθά και υπηρεσίες.
Οι επιπτώσεις δεν σταματούν στην ενέργεια. Ο τουρισμός απειλείται τόσο από τις διακοπές ροών από την Ανατολική Μεσόγειο όσο και από τη γενικευμένη ανασφάλεια. Το 2024, οι αφίξεις ισραηλινών τουριστών στην Ελλάδα αυξήθηκαν κατά 30% και οι εισπράξεις ξεπέρασαν τα 419 εκατ. ευρώ. Μια παρατεταμένη κρίση θα μπορούσε να εξαφανίσει τα οφέλη αυτά, ειδικά αν προκύψουν ακυρώσεις πτήσεων ή αν μειωθεί η διάθεση για ταξίδια στην περιοχή.
Ακόμη πιο ευάλωτη είναι η κρουαζιέρα, που συνδέεται στενά με τη γεωπολιτική εικόνα της περιοχής. Το 2024, οι επισκέπτες μέσω κρουαζιέρας έφτασαν τα 4,7 εκατ. και τα έσοδα το 1 δισ. ευρώ. Οποιαδήποτε αίσθηση ανασφάλειας στην Ανατολική Μεσόγειο μπορεί να καταστήσει την Ελλάδα λιγότερο ελκυστική για μεγάλες τουριστικές αγορές όπως οι ΗΠΑ, η Ασία και η Αυστραλία.
Τέλος, το κλίμα αβεβαιότητας επηρεάζει και τις επενδυτικές αποφάσεις. Παρότι οι καθαρές εισροές άμεσων ξένων επενδύσεων στην Ελλάδα έφτασαν τα 6,8 δισ. ευρώ το 2024, η ανάλυση της Alpha Bank επισημαίνει ότι οι γεωπολιτικοί κραδασμοί ενδέχεται να καθυστερήσουν ή να ακυρώσουν επενδυτικά σχέδια, περιορίζοντας τον ρυθμό ανάκαμψης.
Η Ελλάδα, αν και γεωγραφικά μακριά από το μέτωπο, είναι οικονομικά εκτεθειμένη – και αυτό καθιστά τη σταθερότητα στη γειτονιά της κρίσιμο παράγοντα για το μέλλον.
