Με την προσοχή στραμμένη και στην «παράμετρο Τουρκία» – στον ρόλο και τις επιδιώξεις της αφενός στη Μέση Ανατολή, αφετέρου στον αμυντικό εξοπλισμό της Ευρώπης – συμμετέχει ο Κυριάκος Μητσοτάκης στις σημερινές εργασίες-εξπρές, περίπου τεσσάρων ωρών, της συνόδου του ΝΑΤΟ στη Χάγη, παρόντος του Ντόναλντ Τραμπ, έπειτα από το χθεσινό δείπνο των 32 ηγετών με το βασιλικό ζεύγος της Ολλανδίας. Ο Πρωθυπουργός αναχωρεί το απόγευμα από τη Χάγη για την αυριανή σύνοδο της ΕΕ στις Βρυξέλλες, χωρίς να έχει κλειδώσει από πριν συνάντηση με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, αλλά με ορατό το ενδεχόμενο να οργανωθεί επί τόπου ένα σύντομο τετ α τετ – και σε συνέχεια του ραντεβού των ηγετών ΗΠΑ και Τουρκίας. Η Αθήνα γνωρίζει ότι ο τούρκος πρόεδρος καίγεται, μεταξύ άλλων, να ωθήσει τη συζήτηση για άρση των κυρώσεων CAATSA που προσώρας μπλοκάρουν την προμήθεια αμερικανικών εξοπλιστικών, όπως τα F35, ενώ μένει να φανεί, εφόσον υπάρξει ελληνοτουρκική συνάντηση, εάν Μητσοτάκης και Ερντογάν επιλέξουν να ζωηρέψουν τον διμερή διάλογο. Αυτός έχει επί της ουσίας ατονήσει – ενδεικτική η πολύμηνη εκκρεμότητα ακόμα και του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας.
Θέμα… άρσης εμποδίων
Στο μεταξύ, ο Ερντογάν, προτού καν προσγειωθεί στη Χάγη, άνοιξε θέμα άρσης εμποδίων στη συμμετοχή της Τουρκίας στην ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική ασφαλείας – θέμα που κρατά σε εγρήγορση Ελλάδα και Κύπρο, στον απόηχο και μιας θερμής αναφοράς του γ.γ. του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε, την οποία Αθήνα και Λευκωσία δεν άκουσαν με τόση θέρμη, ότι η τουρκική αμυντική βιομηχανία πρέπει να είναι στενότερα συνδεδεμένη με την ΕΕ. «Για να υπάρξει συμφωνία με τρίτες χώρες (σ.σ.: στο πρότζεκτ SAFE) απαιτείται ομοφωνία. Και βάλαμε στο τραπέζι ως όρο, ο οποίος αν δεν ικανοποιηθεί, δεν μπορούμε να κάνουμε οποιαδήποτε άλλη συζήτηση, την άρση του casus belli» επέμεινε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης (Σκάι).
Οσον αφορά την παρέμβαση Μητσοτάκη-επίδικο της συνόδου, η Ελλάδα συμφωνεί με το σχέδιο να ανέβει ο πήχης των αμυντικών δαπανών, άρα η αμερικανική απαίτηση δεν προβληματίζει. Κι αυτό διότι συγκαταλέγεται ήδη στις πέντε χώρες (ύστερααπό ΗΠΑ, Πολωνία κ.ά.) που ξοδεύουν πάνω από το 3% του ΑΕΠ. Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, ο Πρωθυπουργός θα επιμείνει στην ανάγκη να υπάρξει ισχυρός, συμπληρωματικός στο ΝΑΤΟ, ευρωπαϊκός αμυντικός πυλώνας. Βεβαίως ο δρόμος προς τα εκεί έχει σημασία για την Αθήνα και άλλες χώρες που επιδιώκουν πιο θαρραλέες αποφάσεις: τον κοινό δανεισμό, που όμως εξακολουθεί να πέφτει σε διάφορους τοίχους.
Το λιβυκό ζήτημα
Στις Βρυξέλλες ο Μητσοτάκης θα σηκώσει το Μεταναστευτικό – και τον παράγοντα Λιβύη –, περιμένοντας ότι θα καλυφθούν οι ελληνικές θέσεις και στο κείμενο Συμπερασμάτων. Προηγήθηκαν επικοινωνίες του Πρωθυπουργού με την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η οποία σε επιστολή της στους «27» άφησε αιχμές για ενδεχόμενη εργαλειοποίηση από τη Λιβύη και δρομολογεί επαφές του αρμόδιου επιτρόπου Μετανάστευσης Μάρκους Μπρούνερ στην Τρίπολη και τη Βεγγάζη. Ανάλογο ταξίδι ετοιμάζει, ως γνωστό, και ο έλληνας ΥΠΕΞ Γιώργος Γεραπετρίτης, ο οποίος συζήτησε το ζήτημα της Λιβύης με τον Μπρούνερ και την επίτροπο για τις Μεσογειακές Υποθέσεις, Ντουμπράβκα Σουίτσα.
