H κατάσταση στην Κύπρο μοιάζει να βρίσκεται σε αδιέξοδο. Είκοσι ένα ακριβώς χρόνια μετά το «Οχι» των Ελληνοκυπρίων στο δημοψήφισμα για το σχέδιο Ανάν και οκτώ χρόνια μετά το ναυάγιο στο Κραν Μοντανά, οι προοπτικές για επίλυση του Κυπριακού και επανένωση του μαρτυρικού νησιού χαρακτηρίζονται ζοφερές. Να όμως που όταν υπάρχει πολιτική βούληση και καλή διάθεση, μπορεί να επιτυγχάνονται συμφωνίες, έστω επιμέρους, που ωφελούν και τις δύο πλευρές. Και ταυτοχρόνως ανοίγουν τον δρόμο για να σημειωθεί στη συνέχεια ακόμη μεγαλύτερη πρόοδος στην κατεύθυνση της επίλυσης των διαφορών τους.
Οπως αποκαλύπτουν σήμερα «TΑ NEA Σαββατοκύριακο», ο πρόεδρος της Κύπρου Νίκος Χριστοδουλίδης διατύπωσε πρόσφατα στην τουρκική ηγεσία μία δελεαστική πρόταση: να ανοίξουν ένα ή και περισσότερα εμπορικά λιμάνια της Τουρκίας για τα κυπριακά πλοία, να αρθεί δηλαδή η απαγόρευση που επιβλήθηκε το 1987 για τον ελλιμενισμό των περίπου 1.100 πλοίων υπό κυπριακή σημαία στα τουρκικά λιμάνια. Σε αντάλλαγμα, η Λευκωσία θα μπορούσε να προβεί σε υποχωρήσεις σε ένα ζήτημα που ενδιαφέρει ιδιαίτερα την Αγκυρα, δηλαδή τις θεωρήσεις εισόδου για τους τούρκους πολίτες, και κυρίως επιχειρηματίες, στην Ευρωπαϊκή Ενωση.
Η απάντηση της Τουρκίας σε αυτή την πρόταση δεν έχει γίνει γνωστή και η Κύπρος κρατάει μικρό καλάθι. Είναι όμως γεγονός ότι πίσω από τις αρνήσεις της Λευκωσίας σε διάφορα πράγματα που ζητάει η Τουρκία από την ΕΕ και την προκλητική εμμονή της Αγκυρας ότι η Κύπρος έχει διχοτομηθεί οριστικά, η διπλωματία δεν έχει πάψει να κινείται. Και αν αυτό ισχύει για ένα θέμα παλιό και δύσκολο, όπως είναι το Κυπριακό, ισχύει ακόμη περισσότερο για ένα θέμα που δεν περιλαμβάνει τουλάχιστον κατοχή εδάφους, όπως είναι οι ελληνοτουρκικές σχέσεις. Η καχυποψία και των δύο πλευρών είναι δεδομένη. Οι ηγεσίες πολλές φορές φοβούνται να αναλάβουν πρωτοβουλίες μήπως κατηγορηθούν για ενδοτισμό. Παρ’ όλ’ αυτά, μία έξυπνη κίνηση, μια επιχειρηματική ιδέα, μια πολιτιστική πρόταση, μπορεί συχνά να ξεμπλοκάρει τα πράγματα.
Ο κόσμος μας γίνεται κάθε μέρα και πιο τρομακτικός. Το διεθνές δίκαιο κουρελιάζεται, οι συνθήκες παραβιάζονται, οι κανόνες καταρρέουν. Χρειαζόμαστε επειγόντως καλές ειδήσεις. Για να έρθουν, όμως, θα πρέπει να εργαστούμε γι’ αυτές.