Ενας ασφαλής τρόπος να αποτιμήσει κανείς μια κυβερνητική θητεία, ιδιαίτερα αν έχει την πρωτοτυπία να χαρακτηρίζεται από την ανάδειξη για πρώτη φορά της Αριστεράς στην εξουσία, είναι να αναζητήσει, και να συγκρίνει, την καλύτερη και τη χειρότερη στιγμή της. Δέκα χρόνια ακριβώς μετά τη νίκη του Αλέξη Τσίπρα και του ΣΥΡΙΖΑ, μπορεί κανείς να υποστηρίξει ότι το μεγαλύτερο επίτευγμα εκείνης της κυβέρνησης ήταν η υπογραφή της Συμφωνίας των Πρεσπών, όσο έντονα κι αν αμφισβητήθηκε. Με τη συμφωνία εκείνη τερματίστηκε μια διαμάχη δεκαετιών που εξέθετε την Ελλάδα και σταμάτησε η χρήση από πολλές χώρες του ονόματος «Μακεδονία» για τη γειτονική χώρα. Υπάρχουν βέβαια ακόμη ορισμένα προβλήματα, οι ανεγκέφαλοι δεν θα λείψουν ποτέ. Εσβησε όμως μια φωτιά που σιγόκαιγε στα πολύπαθα Βαλκάνια.
Η χειρότερη στιγμή της κυβέρνησης των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ ήταν παραλίγο μοιραία: η οργάνωση του δημοψηφίσματος τον Ιούλιο του 2015. Ο εμπνευστής του προσπαθεί σήμερα να ωραιοποιήσει τα πράγματα: «Εθεσα σε εφαρμογή μια στρατηγική με σκοπό τη δραματοποίηση της κρίσης και την πρόκληση ενός πραγματικού σοκ», λέει ο Αλέξης Τσίπρας σε συνέντευξή του στη «Libération». Μόνο που εκείνο το σοκ παραλίγο να μας κοστίσει την έξοδο από το ευρώ. Ο λόγος που αποτράπηκε η καταστροφή ήταν η περίφημη «kolotoumba», η στροφή 180 μοιρών που έκανε δηλαδή η κυβέρνηση και η συμμόρφωσή της με τους όρους των δανειστών.
Είναι προφανές ότι η περίοδος που ανέλαβε η Αριστερά την εξουσία, σε συνεργασία – μην το ξεχνάμε – με το εθνικολαϊκιστικό κόμμα των Ανεξάρτητων Ελλήνων, δεν ήταν καθόλου εύκολη. Η κληρονομιά που της άφησε μια κυβέρνηση «μη συνεργάσιμη και μη προσανατολισμένη στις μεταρρυθμίσεις», όπως χαρακτηρίζει την κυβέρνηση Σαμαρά ο πρώην επικεφαλής του EuroWorkingGroup Τόμας Βίζερ σε συνέντευξή του στα «ΝΕΑ Σαββατοκύριακο», ήταν βαριά. Η διαχείριση αυτής της κληρονομιάς όμως από τους ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ ήταν ερασιτεχνική, επικίνδυνη και αλαζονική. Εξίσου αλαζονική ήταν και η εσωτερική πολιτική εκείνης της κυβέρνησης. Μπορεί να απηλλάγη γρήγορα από τον Βαρουφάκη, εξακολουθούσε όμως να έχει στις τάξεις της έναν Καμμένο, έναν Πολάκη, έναν Νίκο Παππά.
Η κυριαρχία της Νέας Δημοκρατίας στο σημερινό σκηνικό, όπως και η πολυεπίπεδη κρίση της Αριστεράς, είναι άμεσα συνδεδεμένες με την έκβαση εκείνου του πειράματος.
