Πάνω στη σκηνή δίνουν - όποτε έχουν ρόλο - τον καλύτερό τους εαυτό. Φιλόδοξοι ηθοποιοί, τραγουδιστές, μουσικοί και χορευτές, οι οποίοι στον δρόμο για την καταξίωση, κάνουν «θυσίες» για να διατηρήσουν επαφή με την καλλιτεχνική αγορά. Μόλις σβήσουν οι προβολείς, αφήνουν στην άκρη την εκμάθηση του ρόλου και πιάνουν τον δίσκο για να σερβίρουν καφέ, ντύνονται ζόμπι σε θεματικά escape room ή μεταμφιέζονται για την ανάγκη παιδικών πάρτι. Στην Αθήνα των 1.000 και πλέον παραστάσεων τη σεζόν, ολοένα και περισσότεροι καλλιτέχνες καταφεύγουν στην ετεροαπασχόληση προκειμένου να συμπληρώσουν το μηνιαίο τους εισόδημα. Ενδεικτική είναι η δήλωση που έκαναν εκπρόσωποι των σωματείων τον περασμένο Φεβρουάριο, πως ένας στους δύο καλλιτέχνες καταφεύγει σε δεύτερη δουλειά, ώστε να τα αντεπεξέλθει στις ανάγκες τους.
Κινησιολογία σε παραστάσεις
Για τον Θεμιστοκλή Παυλή από την Αφυτο Χαλκιδικής, ο οποίος φανταζόταν την πορεία του στον χορό, η συνεργασία με δημιουργούς όπως ο βρετανός χορογράφος Ράσελ Μάλιφαντ έμοιαζε με άπιαστο όνειρο. Ευτυχώς για εκείνον, η πραγματικότητα τον διέψευσε, φέρνοντάς του συμμετοχές σε παραγωγές αξιώσεων. Το τίμημα, ωστόσο, για να καταφέρει να παραμένει αφιερωμένος στον χορό, ήταν η παράλληλη απασχόλησή του. «Για να βιοποριστώ άρχισα να διδάσκω σε σχολές χορού αλλά και να κάνω κινησιολογία σε θεατρικά έργα και στην όπερα, κάτι το οποίο βρίσκω εξαιρετικά δημιουργικό. Νιώθω πολύ χαρούμενος με αυτό γιατί η ζωή του χορευτή ενώ είναι τόσο σύντομη, έχει τόσο πολλές παραμέτρους που μπορεί κανείς να πορευτεί κάνοντας αυτό που αγαπά για πολλά χρόνια», δηλώνει ο ίδιος. Απόφοιτος της σχολής της Εθνικής Λυρικής Σκηνής με το δίπλωμα του καθηγητή χορού, κέρδισε υποτροφία για το Μονπελιέ της Γαλλίας ώστε να συνεχίσει τις σπουδές του, πλέον στέλνει το δικό του μήνυμα σε όλα εκείνα τα παιδιά που θέλουν να δοκιμάσουν την τύχη τους στον χορό. «Θα ήθελα να τους πω να μην ξεχνούν ποτέ τον λόγο που ξεκίνησαν την ενασχόλησή τους με τον χορό. Αυτή την κινητήρια δύναμη που θα τους βοηθήσει να προοδεύουν και να ξεπερνούν όποιες δυσκολίες πρόκειται να συναντήσουν. Και όπως μου έχει πει και ένας πολύ σημαντικός για εμένα άνθρωπος: Να μημ ξεχνάς να είσαι πάντα μαθητής».
Ονειρα πίσω από την μπάρα
Το βάπτισμα του πυρός στην υποκριτική, θα πάρει η Βιβή Λέκκα, η οποία τη νέα σεζόν θα συμμετάσχει στην πρώτη της θεατρική παράσταση. Παρά τον ενθουσιασμό της για την εκκίνηση της καινούργιας της καριέρας, μετά τις σπουδές της στα τουριστικά, η ανερχόμενη ηθοποιός θα πρέπει να προσγειωθεί δουλεύοντας στην εστίαση για να καλύψει τις ανάγκες της. «Συνειδητοποίησα ότι το να επιβιώσει κάνεις σ' έναν τόσο ανταγωνιστικό χώρο είναι πολύ δύσκολο, μια και η ανεργία στον συγκεκριμένο χώρο ξεπερνάει κατά πολύ το όριο. Πολλά παιδιά κάνουμε μια και δυο δουλειές ταυτοχρόνως πέραν της υποκριτικής για να μπορούμε να τα βγάλουμε πέρα. Οπως κάνω κι εγώ αυτή τη χρονική περίοδο δουλεύοντας συγχρόνως στην εστίαση. Αυτό δημιουργεί μια ανασφάλεια για το μέλλον καθώς δεν υπάρχει σταθερότητα στο εισόδημα μας», παραδέχεται η Βιβή Λέκκα.
Στα πρώτα της βήματα στο θέατρο, η ίδια κλήθηκε να ξεπεράσει πολλά εμπόδια, επιδεικνύοντας πάθος για την υποκριτική. Ενα από αυτά είναι σίγουρα και το μισθολογικό καθεστώς της. «Είναι ουτοπικό να σκεφτούμε πως ένας ηθοποιός βιοπορίζεται από τη συγκεκριμένη δουλειά με το που βγει από τη δραματική σχολή. Ο βιοπορισμός από την υποκριτική και μόνο απαιτεί να τρέξει κανείς πολλούς "μαραθωνίους". Τουλάχιστον αν θέλει να κρατήσει κάποια ποιότητα και αξία στη δουλειά αυτή, προσπαθώντας μόνος του, με μοναδικό όπλο το ταλέντο και την σκληρή δουλειά. Δεν θεωρώ ότι είναι ανέφικτο, αρκεί να το θέλει πολύ, να αγαπάει αυτό που κάνει και να προσπαθήσει μέχρι τέλους. Δεν σταματάμε πότε να κυνηγάμε τα όνειρά μας, να ελπίζουμε και να οραματιζόμαστε αυτά που αγαπάμε και μας κάνουν ευτυχισμένους. Αλλιώς πιστεύω δεν έχει νόημα και η ζωή», καταλήγει η ηθοποιός.
Σε escape room και ατραξιόν τρόμου
Μια απλή αναζήτηση στις ηλεκτρονικές σελίδες με αγγελίες εργασίας δείχνει πως δεν είναι καθόλου λίγοι οι ηθοποιοί που θέτουν το υποκριτικό τους ταλέντο στις υπηρεσίες των escape rooms, ζωντανεύοντας συνήθως ρόλους από ιστορίες τρόμου και μυστηρίου. Μία από αυτούς είναι και η Μαρίνα Σωκράτη, η οποία επί σειρά ετών εργάζεται σε δωμάτια με γρίφους. Απόφοιτη της Ανώτερης Δραματικής Σχολής του Δήμου Αγίας Βαρβάρας και παμψηφεί πρώτη από όλες τις σχολές στην Ελλάδα κατά τις διπλωματικές εξετάσεις της στην επιτροπή του υπουργείου Πολιτισμού, αναγκάζεται να ετεροαπασχολείται. «Για να μπορέσω να ζήσω από το θέατρο αναγκάστηκα να κάνω και άλλες δουλειές. Γραμματέας σε δικηγορικό γραφείο, εργάτρια αποθήκης, στο Δημόσιο με σύμβαση, ανιματέρ σε παιδικά πάρτι, ακόμα και τηλεφωνήτρια στον Οργανισμό Λαμπράκη. Το ίδιο κάνουν και άλλοι συνάδελφοι», αναφέρει η ίδια στα «ΝΕΑ». «Στο να παραμείνω ηθοποιός με βοήθησε η εργασία μου σε escape room και σε ατραξιόν τρόμου. Δούλευα χρόνια σε escape room, στο "Great escape", στο "Ηouse of fear" και τώρα εργάζομαι στο "Αthens Hall of Horrors". Αν και αντιμετωπίζω τόσες δυσκολίες τα καταφέρνω και είμαι φοιτήτρια στο ΕΚΠΑ στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών», συνεχίζει η ηθοποιός που την περίοδο αυτή εμφανίζεται στο Θέατρο 2510 στην παράσταση «Λεονάρντα» σε σκηνοθεσία του Γιώργου Καλογερόπουλου. Στον κινηματογράφο έχει παίξει σε ξένες παραγωγές μικρού μήκους ενώ εμφανίζεται και στη ταινία «Πίσω από τις θημωνιές» της Ασημίνας Προέδρου.
Από το μπαλέτο στο πιλάτες
Ενας τραυματισμός, στάθηκε η αφορμή για τη Βάλια Σπυρίδωνος, να ασχοληθεί ενδελεχώς με το πιλάτες και να βρει σε αυτό ένα επιπλέον έσοδο. Απόφοιτος της Σχολής Μπαλέτου της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, η χορεύτρια μπήκε στην ομάδα του οργανισμού για μια δεκαετία ως εξωτερική συνεργάτιδα αλλά η έλλειψη μονιμότητας και οι οικονομικές απολαβές που δεν κάλυπταν τις ανάγκες της την οδήγησαν σε εύρεση δεύτερης δουλειάς. «Αρχικά έγινα δασκάλα μπαλέτου αλλά στη συνέχεια λόγω ενός τραυματισμού που είχα στο γόνατο για να επανέλθω έκανα πολύ πιλάτες. Ηταν κάτι πολύ παρεμφερές με αυτό που έκανα και μου άρεσε να ασκήσω και αυτό σαν επάγγελμα. Στην πορεία επειδή σαφέστατα οι συνθήκες ήταν καλύτερες στα στούντιο πιλάτες σε σχέση με τις σχολές, διοχετεύτηκαν πιο πολύ προς τα εκεί», αναφέρει η χορεύτρια.
Πλέον η ίδια έχει ενταχθεί στο διδακτικό δυναμικό της σχολής της Λυρικής παραδίδοντας μαθήματα τα απογεύματα στους εκκολαπτόμενους χορευτές αλλά δεν έχει εγκαταλείψει τις συνεδρίες πιλάτες τις πρωινές ώρες. «Είναι κάτι απαιτητικό γιατί είσαι όλη την ημέρα έξω στον δρόμο αλλά αν σου αρέσει αυτό που κάνεις πιστεύω ότι βρίσκεις τον τρόπο να το υλοποιείς», παρατηρεί η Βάλια Σπυρίδωνος. «Αυτό βέβαια μου δίδαξε πάρα πολλά. Οτι δυστυχώς η συγκεκριμένη τέχνη του χορευτή, έχει ημερομηνία λήξης οπότε αναγκαστικά πρέπει να βρεις και κάτι άλλο για να το συνδυάσεις. Οι απολαβές ενός καλλιτέχνη χορευτή στη χώρα μας είναι περιορισμένες όπως και οι δουλειές που είναι λίγες, οπότε αναγκάζεσαι να βρεις κάτι άλλο», συμπληρώνει και θίγει το πρόβλημα της συνταξιοδότησης των χορευτών. «Θα πρέπει νομίζω να ρυθμιστεί και να βγαίνουν πιο νωρίς από τα 64 στη σύνταξη, να αδειάζουν οι θέσεις, να ανοίγουν θέσεις για νέα παιδιά, νέες γενιές που έρχονται. Γιατί ένας λόγος που ουσιαστικά εγώ δεν μπόρεσα να έχω ένα συμβόλαιο πιο "μόνιμο" ήταν γιατί δεν υπήρχαν θέσεις ανοιχτές, οπότε αναγκάζονταν να γίνουν συμβάσεις έργου που δεν μου προσέφέραν μια ασφάλεια».
Καφές και ακροάσεις
Ο Γιάννης Θεοδοσιάδης πήρε την απόφαση ν' ασχοληθεί με την υποκριτική στα 25 του χρόνια, μετά το πτυχίο του στην Ιταλική Φιλολογία, έχοντας πλήρη επίγνωση των δυσκολιών που θα καλούταν να αντιμετωπίσει στον δρόμο για το θέατρο. «Αυτή η θέση μου δημιουργούσε μια εσωτερική κατά κάποιον τρόπο ασφάλεια. Το να γνωρίζω δηλαδή ότι η προσπάθειά μου μπορεί να μην αποφέρει εκείνα που ενδεχομένως επιζητούν όσοι θέλουν ν' ασχοληθούν να γίνουν ηθοποιοί. Σαφώς και θα ήθελα να εξασκώ το επάγγελμα του ηθοποιού, όμως είχα πάρει την απόφαση ότι δεν θ' απογοητευθώ αν δεν θα τα καταφέρω - τουλάχιστον όπως εγώ το είχα στο μυαλό μου. Πιστεύω, άλλωστε, ότι τα πράγματα συμβαίνουν στην κατάλληλη στιγμή», τονίζει ο ηθοποιός. «Οταν ήμουν στο τρίτο έτος είχα περάσει από μια οντισιόν για έναν θεατρικό ρόλο, όχι μεγάλο αλλά με πολύ καλούς συντελεστές και σκηνοθέτη. Αισθάνθηκα ότι δεν θα τα κατάφερνα από άποψη χρόνου αφού έπρεπε να παρακολουθώ τα μαθήματα στη σχολή και να κάνω και πρόβες. Ως νέος πάντα θεωρείς ότι όλα θα έρθουν όπως τα θες, ότι έχεις την τύχη με το μέρος σου. Αισθάνεσαι δυνατός και ατρόμητος. Βέβαια 10 χρόνια αργότερα αλλάζεις άποψη. Αν τολμούσα ν' αποδεχθώ την πρόταση θεωρώ πως θα ήταν μια πολύ καλή αρχή. Θ' αποκτούσα πείρα και θα γνώριζα κόσμο, κάτι που είναι πολύ σημαντικό στην Ελλάδα όπως όλοι ξέρουμε. Οι δημόσιες σχέσεις , το να συχνάζεις σε μέρη όπου πηγαίνουν καλλιτέχνες για να καλλιεργείς τις επαφές σου όχι μόνο δεν το μπορούσα αλλά και το βαριόμουν. Δεν ψάχνω να βρω δικαιολογίες αλλά παραδέχομαι ότι όπως όλα στη ζωή είναι θέμα επιλογών», λέει με ειλικρίνεια ο Γιάννης Θεοδοσιάδης. Πλέον, για βιοποριστικούς λόγους αναγκάζεται να εργάζεται σ' ένα καφέ ψάχνοντας ακόμα τη θέση του στον χώρο της υποκριτικής. «Μου αρέσει να παίζω στο θέατρο αλλά δεν μου αρέσει η ζωή του ηθοποιού, η αστάθειά της», παρατηρεί.
12ωρο σε beach bar
Στον χώρο της εστίασης, αναζητεί το επόμενο επαγγελματικό της βήμα η χορεύτρια και χορογράφος Παυλίνα Ανδριοπούλου που απασχολείται ως υπεύθυνη beach bar στην Πάρο. Σταθερή συνεργάτιδα του Δημήτρη Παπαϊωάννου τα τελευταία 12 χρόνια ως ερμηνεύτρια και στέλεχος παραγωγής, τα τελευταία καλοκαίρια κοπιάζει για να συμπληρώνει το εισόδημά της. «Επειδή μεγαλώνω, έχω την ανάγκη να πληρώνομαι καλά για τη δουλειά μου. Πέρα από τον Δημήτρη και άλλες μια - δυο ομάδες, δεν υπάρχει η δυνατότητα στην Ελλάδα να σε πληρώσουν καλά. Οπότε προτιμώ να κάνω κάτι άλλο και να πληρώνομαι πολύ καλά», σχολιάζει.
Στην Πάρο είχε βρεθεί ξανά, τα πρώτα χρόνια μετά την αποφοίτησή της από τη σχολή όπου δούλευε σε μπαρ για να βγάζει χρήματα και τον χειμώνα να παρακολουθεί επιμορφωτικά σεμινάρια στο εξωτερικό. Τώρα, επέστρεψε στο νησί, σ' ένα παραλιακό μαγαζί συναδέλφου της ηθοποιού από την ομάδα του Δημήτρη Παπαϊωάννου. «Οι χορευτές είμαστε πολύ ανθεκτικοί, οι πιο ανθεκτικοί στον καλλιτεχνικό κόσμο. Οπότε υπάρχει πολύ καλή αντοχή. Εγώ δουλεύω από τις 10 το πρωί έως τις 10 το βράδυ και το κάνω αυτό καθημερινά, τέσσερις ολόκληρους μήνες. Το ρεπό σπανίζει. Οταν ξέρεις ότι η δουλειά αυτή θα τελειώσει σε κάποια φάση, αναβάλλεις λίγο την ξεκούραση κι εμείς έχουμε μάθει να δουλεύουμε με αυτόν τον τρόπο», δηλώνει η Παυλίνα Ανδριοπούλου, η οποία πλέον αντιμετωπίζει το beach bar σαν μια παράσταση.
«Είναι μια μικρή παράσταση κάθε μέρα. Πρέπει να πηγαίνω στη δουλειά και να είμαι χαμογελαστή, να ακούω τον κάθε πελάτη με τα παράπονά του. Και για να διαχειριστώ το προσωπικό, να καταφέρω να τους έχω όλους ευχαριστημένους ώστε να δώσουν τον καλύτερο εαυτό τους, θέλει επίσης μια μικρή performance», διευκρινίζει η χορεύτρια.
