«Και για το πείσμα σας θα αντέχω»

Οδηγώντας στην Εθνική, το ραδιόφωνο παίζει ένα τραγούδι των Χάρη και Πάνου Κατσιμίχα. «Η μοναξιά του σχοινοβάτη». Ετος κυκλοφορίας 1992. 29 χρόνια πριν. Λίγο αργότερα ο παραγωγός θυμίζει ότι την Πέμπτη έκλεισαν δύο χρόνια από τον θάνατο του Λαυρέντη Μαχαιρίτσα, ενός ακόμα έντεχνου καλλιτέχνη που έντυσε μουσικά τα εφηβικά μας βράδια και, όσα χρόνια κι αν περάσουν, τα τραγούδια του έχουν περίοπτη θέση στις playlists των σταθμών. Μαχαιρίτσας, Τσακνής, Κατσιμιχαίοι, Πορτοκάλογλου, Παπακωνσταντίνου, Πυξ Λαξ. Μια γενιά τραγουδιστών και τραγουδοποιών, η έντεχνη σκηνή της δεκαετίας του 1990 και του 2000 που, για λόγους όχι μόνο και αμιγώς καλλιτεχνικούς, άφησε ανεξίτηλο στίγμα. Δεν έπαιζαν απλά μουσική. Σύστησαν μια νέα κουλτούρα και αισθητική που δυστυχώς δεν επαναλήφθηκαν από τότε ποτέ. Ο όρος «έντεχνος» δεν χαρακτήριζε μόνο τη μουσική τους. Απέπνεε μια συνολική στάση ζωής. Ηταν χαμένοι από τα Μέσα, έδιναν συνεντεύξεις σπάνια και σε επιλεγμένες προσεκτικά εφημερίδες, περιοδικά και εκπομπές. Δεν τους βλέπαμε ποτέ να φωτογραφίζονται σε πρεμιέρες ή, ακριβέστερα, δεν πήγαιναν καν σε πρεμιέρες. Η ζωή τους ήταν τόσο απροσπέλαστη όταν έσβηναν τα φώτα της σκηνής, που δεν γνωρίζαμε ούτε τα στοιχειώδη. Ανακαλύψαμε ότι ο Πορτοκάλογλου είναι παντρεμένος όταν διηγήθηκε πως το τραγούδι «Ψέματα» το έγραψε ύστερα από έναν νεανικό καβγά με τη μετέπειτα σύζυγό του. Μάθαμε ότι ο Πάνος Κατσιμίχας έχει μία κόρη όταν κυκλοφόρησε το τραγούδι «Μαριάννα». Καταλάβαμε ότι ο Τσακνής έγινε για τρίτη φορά μπαμπάς όταν σε συναυλία, τραγουδώντας το «Νοέμβρης ’90», τροποποίησε τον στίχο «δυο γιους απόκτησα κι εγώ» σε «τρεις». Κατά τα λοιπά, δεν ξέραμε πότε χώριζαν, πότε παντρεύονταν, τι έκαναν στην προσωπική τους ζωή και – κυριολεκτικά – αν ζούσαν ή αν πέθαναν. Δεν μπορώ να ξεχάσω ένα απόγευμα, όταν στη ραδιοφωνική εκπομπή του Οδυσσέα Ιωάννου τον άκουσα να διαβεβαιώνει «επειδή έχουμε πάρει πολλά τηλεφωνήματα για μια φήμη που κυκλοφόρησε, ότι ο Χάρης Κατσιμίχας πέθανε, σας λέω ότι είναι καλά!».