Έντυπη Έκδοση
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου του tanea.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
Αν είστε συνδρομητής μπορείτε να συνδεθείτε από εδώ:
Σύνδεση μέλους
Αν θέλετε να γίνετε συνδρομητής μπορείτε να αποκτήσετε τη συνδρομή σας εδώ:
Εγγραφή μέλους
Μέχρι πρόσφατα τα παγόλουτρα ήταν μία διαδικασία διαδεδομένη σε όσους ασχολούνταν σοβαρά με το τρέξιμο. Πολλοί, επαγγελματίες και ερασιτέχνες, υπέφεραν την ταλαιπωρία του να βυθίζουν το σώμα και ιδίως τα πόδια τους σε παγωμένο νερό, καθώς ήξεραν ότι αυτός ήταν ο γρηγορότερος τρόπος για να ανακάμψουν για την επόμενη προπόνηση. Αποδεικνύεται ότι ίσως δεν είναι.
Μία επιστημονική εργασία που δημοσιεύθηκε πριν από λίγες ημέρες στην Επιθεώρηση της Φυσιολογίας (www.physoc.onlinelibrary.wiley.com) μια ομάδα ολλανδών ερευνητών εξέτασε λουτρά παγωμένου νερού σε δώδεκα νέους άνδρες που επί δύο εβδομάδες ακολούθησαν ένα πρόγραμμα άρσης βαρών κάτω άκρων. Επειτα από κάθε προπόνηση, βύθιζαν ένα πόδι τους σε παγωμένο νερό (7 βαθμών Κελσίου) επί 20 λεπτά. Το άλλο πόδι έμενε ως έχει. Επειτα από ειδικές μετρήσεις αμινοξέων και βιοψίες στους μυς των ποδιών των εθελοντών σε διάφορα στάδια του πειράματος, το πρώτο πράγμα που διαπίστωσαν ήταν ότι τα αμινοξέα που απορροφήθηκαν από τους μυς του «παγωμένου» ποδιού ήταν κατά 20%-25% λιγότερα από τα αυτά του ποδιού που αφέθηκε χωρίς παγόλουτρο. Αυτό είναι σημαντικό επειδή τα αμινοξέα είναι τα δομικά στοιχεία των πρωτεϊνών, απαραίτητα για την ενίσχυση και την αποκατάσταση των μυών.
«Θέλαμε να δούμε αν η διαδικασία επηρεάζεται από την εμβάπτιση με κρύο νερό», σχολιάζει ο Κας Φουκς, φοιτητής στο Πανεπιστήμιο του Μάαστριχτ, ο οποίος είναι επικεφαλής της μελέτης. «Βρήκαμε ότι το "δροσερό" πόδι ήταν λιγότερο ικανό για σύνθεση μυϊκών πρωτεϊνών». Η ομάδα του διαπίστωσε επίσης ότι στο τέλος των δύο εβδομάδων προπόνησης, τα «κρύα» πόδια είχαν κατά 11% λιγότερη νέα πρωτεΐνη από άλλα. «Αυτό είναι σημαντικό», αναφέρει ο Τζόναθαν Πικ, αθλητικός επιστήμονας στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο του Κουίνσλαντ, στο Μπρίσμπεϊν της Αυστραλίας, ένας από τους αξιολογητές της μελέτης, συμπληρώνοντας πως αυτή η μελέτη έρχεται να προστεθεί σε μια αυξανόμενη σειρά ερευνών σχετικά με τις αρνητικές επιπτώσεις των λουτρών πάγου.
Μελέτη του 2005 στην Ιαπωνία είχε δείξει ότι τα παγόλουτρα μπορεί να έχουν αρνητικές επιδράσεις στο συνολικό κέρδος δύναμης και αντοχής. Πιο πρόσφατες έρευνες, λέει στο περιοδικό «Podium Runner» ο Πικ, είχαν επίσης δείξει ότι τα λουτρά κρύου νερού μείωσαν τη δραστηριότητα των κυττάρων και των πρωτεϊνών που ρυθμίζουν την ανάπτυξη μυών έπειτα από άσκηση. «Μα ένα ερώτημα που παρέμεινε αναπάντητο ήταν αν αυτές οι αντιδράσεις μεταφράζονταν σε αλλαγές στη σύνθεση των μυϊκών πρωτεϊνών», συνεχίζει. «Η νέα μελέτη, επιδεικνύει αρκετά εμφατικά ότι τα παγόλουτρα καταστέλλουν τον ρυθμό της σύνθεσής τους».
Ωστόσο, υπάρχουν (πάντα) μερικές παρατηρήσεις. Πρώτον, τα συμπεράσματα της μελέτης δεν απαντούν αν τα λουτρά πάγου κάνουν καλό στους τραυματισμούς, όπως π.χ. το διάστρεμμα, όπου η μείωση του οιδήματος και του πόνου είναι συχνά πρωταρχικός στόχος. «Ο τραυματισμός και η αποκατάσταση από την προπόνηση είναι δύο πολύ διαφορετικά πράγματα», σχολιάζει ο Φουκς.
Οι υποστηρικτές των παγόλουτρων μπορούν επίσης να αμφισβητήσουν τα πρωτόκολλα που χρησιμοποιήθηκαν στη μελέτη. Η θερμοκρασία στην έρευνα του Φουκς ίσως ήταν υπερβολικά χαμηλή ή ο χρόνος εμβάπτισης να ήταν πολύ μεγάλος. Επίσης, όλοι οι εθελοντές ήταν άνδρες και το σώμα των γυναικών ίσως αντιδρά διαφορετικά. Τέλος, η μελέτη δεν εστιάστηκε αποκλειστικά στο τρέξιμο. Ομως ο Φουκς πιστεύει ότι τα ευρήματά του ισχύουν σε ένα ευρύ φάσμα συνθηκών. Πιθανότατα, λέει, η πρωτεϊνική σύνθεση παρεμποδίζεται από το διπλό κτύπημα της ψύξης των μυϊκών κυττάρων και τη μείωση της ροής αίματος προς αυτά - κάτι που θα πρέπει να είναι σχετικό με οποιοδήποτε άθλημα, καθώς και με τους άνδρες και τις γυναίκες.
«Με τη μείωση της θερμοκρασίας των μυών, επιβραδύνετε τις διαδικασίες μέσα στους μυς που είναι απαραίτητες για τη δημιουργία νέων πρωτεϊνών», επιμένει. «Με τη μείωση της ροής του αίματος, μειώνετε την ποσότητα των δομικών στοιχείων (αμινοξέα), τα οποία μπορούν να μεταφερθούν στον μυ. Ολοι θέλουν να αξιοποιήσουν στο έπακρο την προπόνησή τους, αλλά η έρευνα δείχνει ότι εάν ο πρωταρχικός στόχος είναι η αποκατάσταση και των μυών, οι αθλητές δεν θα πρέπει να χρησιμοποιούν παγόλουτρα...».