Ομιλών ή σιωπηρός, λίγη σημασία έχει πια

Ο Κώστας Καραμανλής είχε την ευτυχία να γίνει πρωθυπουργός στην καλύτερη στιγμή της μεταπολεμικής Ελλάδας: υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης, ισχυροί μηχανισμοί και θεσμοί αναδιανομής, νεοσύστατες ανεξάρτητες Αρχές, έτοιμοι Ολυμπιακοί Αγώνες, επιχειρήσεις - πρωταθλητές σε Βαλκάνια και Μέση Ανατολή, ευρώ και φθηνός δανεισμός, με την Κύπρο μέσα στην Ευρωπαϊκή Ενωση και την Τουρκία στο διπλωματικό καναβάτσο στη μετα-Ελσίνκι και στην προ-Ανάν περίοδο.

Οταν ο Κώστας Καραμανλής παρέλαβε από τον Κώστα Σημίτη - παρόλο που την επομένη των εκλογών του 2000 είχε αρνηθεί να τον συγχαρεί για τη νίκη του -, οι μισθοί στην Ελλάδα αντιστοιχούσαν στο 90% των ευρωπαϊκών και το μέσο επίπεδο ζωής στο 80% του αντίστοιχου ευρωπαϊκού. Μπορεί το θέμα των ταυτοτήτων, του χρηματιστηρίου και της μεταρρυθμιστικής απόπειρας Γιαννίτση να είχαν δημιουργήσει κάποια κοινωνικά ρήγματα, όμως η ισχυρή Ελλάδα δεν ήταν απλά αίσθηση. Ηταν πραγματικότητα, παρά τα προβλήματα ανταγωνιστικότητας και διαφθοράς, που σήμερα μπορούμε να συζητήσουμε με ψυχραιμία.

Η διακυβέρνηση Καραμανλή εφηύρε διάφορα ιδεολογήματα για να ηγεμονεύσει πολιτικά στην τότε ευημερούσα μεσαία τάξη. Μεσαίος χώρος, επανίδρυση του κράτους, σεμνά και ταπεινά, πόλεμος στους νταβατζήδες είναι μερικά από τα χαριτωμένα μεμοραμπίλια της περιόδου. Παρά τον αυτόματο πιλότο της πρώτης διετίας, η λίστα των κατορθωμάτων που κορυφώθηκε με τη μεγάλη απόδραση του Σεπτεμβρίου 2009 εμπεριείχε σχεδόν τα πάντα: δύο κοινοτικές επιτηρήσεις για την οικονομία, κουμπάρους και δομημένα ομόλογα, Vodafone και υποκλοπές, Βατοπέδι με λουκέτο-πλυντήριο στη Βουλή, αθρόους διορισμούς μέσω συνεντεύξεων στο Δημόσιο, διάλυση της Αστυνομίας και της Πυροσβεστικής, φοροαπαλλαγές, περαιώσεις και αντικειμενικά κριτήρια για τους έχοντες. Η εκτίναξη του δημόσιου χρέους και τα ψευδή στατιστικά στοιχεία έστειλαν τη χώρα απευθείας στην αγκαλιά του ΔΝΤ, κάτι για το οποίο όλοι προειδοποιούσαν ήδη από το 2008, τότε που ο Κώστας Καραμανλής δήλωνε ευθαρσώς ότι «η ελληνική οικονομία είναι θωρακισμένη».

Ομως έπεσαν πολλοί έξω όταν πίστεψαν ότι η ιστορική ήττα της Δεξιάς τον Οκτώβριο του 2009 θα ήταν το ρέκβιεμ για τον πρώην πρωθυπουργό και την ομάδα του. ΣΥΡΙΖΑ και Νέα Δημοκρατία συνδέθηκαν πάνω από τον κοινό παρονομαστή ότι «τα Μνημόνια έφεραν την κρίση» και επιτέθηκαν συντεταγμένα στο ΠΑΣΟΚ, με τη βοήθεια και ανοχή μιας κακομαθημένης οικονομικής και μιντιακής ολιγαρχίας, αλλά και της αδυναμίας του ΠΑΣΟΚ να διατηρήσει την εσωτερική του συνοχή τις δύσκολες στιγμές. Η μεταγραφή Καμμένου και άλλων στελεχών της καραμανλικής Δεξιάς στον ΣΥΡΙΖΑ, η προεδροποίηση Παυλόπουλου και η τοποθέτηση Παπαγγελόπουλου σε στρατηγική υπουργική θέση υπηρέτησαν την ελληνική εκδοχή του περονικού ποπουλισμού, που διαίρεσε την κοινωνία πάνω σε πατριωτικές γραμμές και αργότερα μεταποίησε την αρχική μνημονιακή διαίρεση σε πεδίο πολιτικών διώξεων μέσω του σκανδάλου Νovartis, με εχθρούς τα δήθεν διεφθαρμένα κόμματα της Μεταπολίτευσης.

Ανύπαρκτος κοινοβουλευτικά, με 3-4 σιβυλλικές δηλώσεις την τελευταία δεκαετία, με «κύκλους» να εκφράζουν την ενόχληση ή την επιδοκιμασία του για τα κατά καιρούς δρώμενα στη Νέα Δημοκρατία, ο Κώστας Καραμανλής είναι ο μεγάλος απών-παρών της Ελλάδας της κρίσης, αλλά με σταθερές και ιστορικές ευθύνες τόσο για την πολιτική όσο και την οικονομική μας περιπέτεια. Ομιλών ή σιωπηρός, λίγη σημασία έχει πια.

Ο Παναγιώτης Βλάχος είναι αν. εκπρόσωπος Τύπου του Κινήματος Αλλαγής