«Τα ψηλά βουνά» του Ζαχαρία Παπαντωνίου

«Το αναγνωστικό αυτό διαφέρει από κάθε άλλο που μπήκε ώς τώρα στο δημοτικό σχολείο, όσο η αυγή από τη νύχτα». Με αυτά τα λόγια υποδεχόταν ο Γρηγόριος Ξενόπουλος, στη «Διάπλαση των Παίδων» το 1919, «Τα ψηλά βουνά» του Ζαχαρία Παπαντωνίου. Το κλασικό νεοελληνικό ανάγνωσμα εμφανίστηκε το 1918 ως αναγνωστικό της Γ’ Δημοτικού στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης (1917-1920) του Eλευθέριου Βενιζέλου, η οποία πρωτοκαθιέρωνε τη χρήση της δημοτικής στο δημοτικό σχολείο. Για να καταλάβουμε τη συμβολική σημασία του και την αντοχή του στον χρόνο, σημειώνει η δημοσιογράφος Λαμπρινή Κουζέλη, αρκεί να πούμε ότι το καλοκαίρι του 1974, όταν χρειάστηκε να αντικατασταθούν τα σχολικά βιβλία μετά την πτώση της δικτατορίας, ήταν το αναγνωστικό που επιλέχθηκε για τη Γ’ Δημοτικού.