Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε ότι οι ειρηνευτικές συνομιλίες μεταξύ Αμερικανών και Ουκρανών διαπραγματευτών δεν ήταν εύκολες αλλά υπήρξαν παραγωγικές, επισημαίνοντας πως η Ρωσία χρησιμοποιεί τις επιθέσεις της στην Ουκρανία ως μοχλό πίεσης στη διαδικασία. Μιλώντας σε επιχειρηματικό φόρουμ στο Βερολίνο, ανέφερε ότι κανένας σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας δεν έχει γλιτώσει από τις ρωσικές επιθέσεις στο ενεργειακό σύστημα της χώρας.
Πρόοδος στις συνομιλίες του Βερολίνου
Οι συνομιλίες για την Ουκρανία στο Βερολίνο καταγράφουν θετικό κλίμα και πρόοδο, σύμφωνα με Αμερικανό αξιωματούχο. Οι Ηνωμένες Πολιτείες εκτιμούν ότι διαμορφώνεται σταδιακά δρόμος προς μια ειρηνευτική συμφωνία, αν και κρίσιμα ζητήματα, όπως οι εγγυήσεις ασφαλείας και η κυριαρχία, παραμένουν ανοιχτά.
Ο ίδιος αξιωματούχος σημείωσε ότι οι εγγυήσεις ασφαλείας προς την Ουκρανία αποτέλεσαν βασικό αντικείμενο των συζητήσεων, με την αμερικανική πλευρά να υπογραμμίζει πως τυχόν παραβιάσεις θα αντιμετωπίζονται στο πλαίσιο συγκεκριμένου πακέτου ασφαλείας. Στο πακέτο αυτό περιλαμβάνονται μηχανισμοί εποπτείας και αποσυμφόρησης (deconfliction).
Ρόλος Τραμπ και Γερουσίας
Σύμφωνα με την ίδια πηγή, μια ενδεχόμενη συμφωνία θα πρέπει να εγκριθεί από τη Γερουσία των ΗΠΑ. Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ εμφανίζεται διατεθειμένος να ακολουθήσει αυτή τη διαδικασία, εκτιμώντας ότι εγγυήσεις τύπου Άρθρου 5 μπορεί να γίνουν αποδεκτές ακόμη και από τη Ρωσία.
Οι συνομιλίες χαρακτηρίστηκαν «πραγματικά θετικές», με σύγκλιση σε πολλά ζητήματα, αν και ορισμένα παραμένουν ανοιχτά και έχουν παραπεμφθεί σε ομάδες εργασίας. Οι Ευρωπαίοι εκπρόσωποι, σύμφωνα με τον αξιωματούχο, είχαν «εξαιρετική» συμβολή, ενώ ο Τραμπ εμφανίζεται ικανοποιημένος από την πορεία των διαβουλεύσεων, εκτιμώντας ότι υπάρχει ελπίδα για πορεία προς την ειρήνη.
Εγγυήσεις ασφαλείας και οικονομική στήριξη
Τα έγγραφα που αφορούν τις εγγυήσεις ασφαλείας έχουν σημειώσει σημαντική πρόοδο, με αναφορές σε εγγυήσεις τύπου Άρθρου 5, οι οποίες «δεν θα παραμείνουν στο τραπέζι επ’ αόριστον». Ο Τραμπ επικεντρώνεται, σύμφωνα με τον αξιωματούχο, στο να αποτραπεί περαιτέρω προέλαση της Ρωσίας προς τη Δύση και να αποφευχθούν λάθη προηγούμενων συμφωνιών.
Παράλληλα, πραγματοποιήθηκαν επαφές μεταξύ ομάδας της BlackRock και της ουκρανικής πλευράς, ενώ τόσο η BlackRock όσο και η Παγκόσμια Τράπεζα εργάζονται σε μέτρα ενίσχυσης της χρηματοοικονομικής ανθεκτικότητας της Ουκρανίας. Ευρωπαίοι αξιωματούχοι δείχνουν επίσης πρόθεση για ισχυρή οικονομική στήριξη.
Ανοικτά ζητήματα και επόμενα βήματα
Ο Αμερικανός αξιωματούχος αναγνώρισε ότι εξακολουθεί να υπάρχει χάσμα μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας στο θέμα των ενεργειακών εγκαταστάσεων. Στις διαπραγματεύσεις συζητήθηκε και η αξιοποίηση παγωμένων κεφαλαίων για τη χρηματοδότηση της ανοικοδόμησης, καθώς και η δημιουργία οικονομικής ζώνης ελεύθερου εμπορίου.
Τα τελικά ζητήματα κυριαρχίας θα κρίνουν αν μπορεί να υπάρξει συμφωνία. Η Ρωσία, σύμφωνα με την ίδια πηγή, θα μπορούσε να αποδεχθεί εγγυήσεις ασφαλείας και να είναι ανοικτή στην ένταξη της Ουκρανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η τελική απόφαση για τα εδαφικά ζητήματα, ωστόσο, ανήκει στην ίδια την Ουκρανία.
Στο δείπνο που έχει προγραμματιστεί για απόψε με τον πρόεδρο Ζελένσκι αναμένεται να συζητηθούν τα επόμενα βήματα της διαδικασίας, με τον Τραμπ να συμμετέχει τηλεφωνικά. Το Σαββατοκύριακο θα πραγματοποιηθεί συνάντηση στις Ηνωμένες Πολιτείες με τις ομάδες εργασίας.
Ο Αμερικανός αξιωματούχος εκτίμησε ότι περίπου το 90% των ζητημάτων μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας έχει επιλυθεί. Οι Ηνωμένες Πολιτείες δηλώνουν έτοιμες να μεταβούν και στη Ρωσία, εφόσον αυτό κριθεί αναγκαίο, στο πλαίσιο των διπλωματικών προσπαθειών για την επίτευξη μιας συνολικής συμφωνίας.
Οι συνομιλίες της ημέρας περιλάμβαναν σε βάθος συζητήσεις για το εδαφικό ζήτημα, με τον Ζελένσκι να αναμένεται να διαβουλευτεί με την ομάδα του. Ο αξιωματούχος υπογράμμισε ότι υπάρχει υποχρέωση συνέχισης των επαφών τόσο με τη ρωσική πλευρά όσο και με τους Ευρωπαίους εταίρους.
