Συνεχίζονται οι διπλωματικές συνομιλίες για την επίτευξη συμφωνίας που θα οδηγήσει στον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, με ενεργό ρόλο των ΗΠΑ. Η Ρωσία εμφανίζεται επιφυλακτική απέναντι στο σχέδιο, ενώ ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι εντείνει τις επαφές του για να εξασφαλίσει στήριξη και αξιόπιστες εγγυήσεις ασφαλείας.
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας δήλωσε τη Δευτέρα 15 Δεκεμβρίου 2025, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου με τον Γερμανό Καγκελάριο Φρίντριχ Μερτς, ότι το εδαφικό ζήτημα παραμένει επώδυνο σημείο στις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις. Εξέφρασε ωστόσο την πεποίθηση ότι οι ΗΠΑ θα βοηθήσουν την Ουκρανία να επιτευχθεί ένας δίκαιος συμβιβασμός.
Μιλώντας στους δημοσιογράφους στο Βερολίνο, ο Ζελένσκι τόνισε ότι η Ουκρανία είναι έτοιμη για μια δίκαιη συνεργασία που θα οδηγήσει σε μια βιώσιμη ειρηνευτική συμφωνία. Υπογράμμισε ακόμη πως οι Ουκρανοί διαπραγματευτές θα συνεχίσουν τις συνομιλίες τους με τους Αμερικανούς ομολόγους.
Ο Ουκρανός πρόεδρος σημείωσε ότι το Κίεβο χρειάζεται σαφή κατανόηση των εγγυήσεων ασφαλείας από τους συμμάχους του, πριν ληφθούν αποφάσεις σχετικά με τη στάση του στις ειρηνευτικές συνομιλίες. «Έχουμε σημειώσει πρόοδο σε αυτόν τον τομέα», δήλωσε, προσθέτοντας ότι οι λεπτομέρειες του σχεδίου «φαίνονται αρκετά καλές, παρόλο που είναι μόνο ένα πρώτο προσχέδιο». Τόνισε επίσης ότι οι εγγυήσεις ασφαλείας θα πρέπει να περιλαμβάνουν μηχανισμό παρακολούθησης της κατάπαυσης του πυρός.
Οι αμερικανικές εγγυήσεις και οι διαπραγματεύσεις στο Βερολίνο
Σύμφωνα με δημοσίευμα του Politico, οι ΗΠΑ προσφέρουν στην Ουκρανία εγγυήσεις ασφαλείας ανάλογες με εκείνες που παρέχει το ΝΑΤΟ στα μέλη του. Η πρόταση αυτή θεωρείται η πιο ισχυρή δέσμευση της κυβέρνησης Τραμπ προς το Κίεβο, αν και συνοδεύεται από προειδοποίηση ότι δεν θα παραμείνει επ’ αόριστον στο τραπέζι.
Η πρόταση για εγγυήσεις τύπου Άρθρου 5 παρουσιάστηκε στις μαραθώνιες συνομιλίες στο Βερολίνο, με τη συμμετοχή του ειδικού απεσταλμένου Στιβ Γουίτκοφ, του Τζάρεντ Κούσνερ, καθώς και Ουκρανών και Ευρωπαίων αξιωματούχων. Η Ουάσινγκτον επιχειρεί να πιέσει το Κίεβο να αποδεχθεί όρους που θα οδηγήσουν στον τερματισμό του πολέμου.
Ο Ζελένσκι και αρκετοί Ευρωπαίοι ηγέτες εμφανίζονταν έως τώρα απρόθυμοι να συναινέσουν χωρίς ρητές εγγυήσεις ασφαλείας από τις ΗΠΑ, εκφράζοντας φόβους για ενδεχόμενη νέα ρωσική επίθεση. Η νέα αμερικανική πρόταση στοχεύει να κατευνάσει αυτές τις ανησυχίες και να επιταχύνει τις αποφάσεις.
Η θέση της Κάγια Κάλας και η στάση της ΕΕ
Η Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής, Κάγια Κάλας, υπογράμμισε ότι μόνο η Ουκρανία μπορεί να καθορίσει τους όρους μιας ειρηνευτικής συμφωνίας. Απέρριψε κάθε ιδέα εδαφικών παραχωρήσεων από το Κίεβο, επισημαίνοντας ότι «οι παραχωρήσεις πρέπει να γίνουν από τον επιτιθέμενο και όχι από το θύμα».
Η Κάλας προειδοποίησε ότι «το Ντονμπάς δεν είναι το τέλος του παιχνιδιού για τον Πούτιν» και χαρακτήρισε τις προτεινόμενες παραχωρήσεις «εξαιρετικά δύσκολες» και «αντανάκλαση της ρωσικής τακτικής». Αναφερόμενη στο ενδεχόμενο εγκατάλειψης της προοπτικής ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, δήλωσε ότι κάτι τέτοιο θα πρέπει να συνοδεύεται από «ισχυρές εγγυήσεις ασφαλείας».
Για την πρόταση των ΗΠΑ να ενταχθεί η Ουκρανία στην ΕΕ το 2027, η Κάλας σημείωσε ότι κάθε ένταξη εξαρτάται από την εκπλήρωση συγκεκριμένων κριτηρίων. Ωστόσο, αναγνώρισε ότι η αναφορά συγκεκριμένου χρονοδιαγράμματος μπορεί να λειτουργήσει ως θετικό μήνυμα προς χώρες που διατηρούν επιφυλάξεις, όπως η Ουγγαρία.
Η Ευρωπαία αξιωματούχος σχολίασε επίσης την προγραμματισμένη –αλλά τελικά ματαιωθείσα– ενημέρωση των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ από τους Αμερικανούς διαπραγματευτές Γουίτκοφ και Κούσνερ λόγω τεχνικών προβλημάτων, λέγοντας χαρακτηριστικά: «Δεν ξέρω αν ήταν κυβερνοεπίθεση, αλλά η τεχνολογία δεν δούλεψε».
Το σχέδιο αποζημιώσεων και οι σχέσεις με την Κίνα
Η Κάλας έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στο σχέδιο χορήγησης δανείου αποζημιώσεων προς την Ουκρανία, με εγγύηση τα δεσμευμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία, χαρακτηρίζοντάς το «game changer» για την πορεία του πολέμου. Εξέφρασε την ελπίδα ότι στη Σύνοδο Κορυφής της Πέμπτης θα υπάρξει πρόοδος, αν και αναγνώρισε τις δυσκολίες επίτευξης συμφωνίας.
Απαντώντας στις αντιρρήσεις του Βελγίου, τόνισε ότι «οι ανησυχίες του έχουν ακουστεί και κατανοηθεί», προσθέτοντας πως υπάρχει κοινή βούληση για επιμερισμό του βάρους μεταξύ των κρατών-μελών. Όπως είπε, το δάνειο αποζημιώσεων είναι «η πιο βιώσιμη επιλογή», καθώς η λύση των ευρωομολόγων απαιτεί ομοφωνία που δεν υπάρχει.
Παράλληλα, το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ συζήτησε και τις σχέσεις ΕΕ-Κίνας. Η Κάλας σημείωσε ότι το Πεκίνο χρησιμοποιεί ολοένα και περισσότερο τους οικονομικούς του δεσμούς ως εργαλείο πολιτικής πίεσης. Τόνισε ότι η Ευρώπη πρέπει να αξιοποιήσει αποτελεσματικότερα το εμπορικό της «οπλοστάσιο» για να ενισχύσει την ανθεκτικότητά της, επισημαίνοντας πως «καμία ευρωπαϊκή χώρα δεν μπορεί να ανταγωνιστεί την Κίνα μόνη της».
Η στάση της Ρωσίας
Οι ΗΠΑ εκτιμούν ότι η Ρωσία ενδέχεται να αποδεχθεί τις λεπτομέρειες μιας τελικής συμφωνίας, καθώς και την ένταξη της Ουκρανίας στην ΕΕ, αν και η εκτίμηση αυτή θεωρείται υπεραισιόδοξη. Το Κρεμλίνο δεν έχει ακόμη τοποθετηθεί επί των νέων προτάσεων που συζητούνται στην Ευρώπη.
«Πιστεύουμε ότι οι Ρώσοι, σε μια τελική συμφωνία, θα αποδεχθούν όλα αυτά που επιτρέπουν μια ισχυρή και ελεύθερη Ουκρανία», ανέφερε Αμερικανός αξιωματούχος υπό καθεστώς ανωνυμίας. Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, δήλωσε ότι ο Πούτιν «είναι ανοιχτός στην ειρήνη, σε σοβαρές αποφάσεις, όχι όμως σε τεχνάσματα που αποσκοπούν στην κωλυσιεργία», σύμφωνα με το Politico.
