Σε καθεστώς απόλυτης οικονομικής πίεσης φαίνεται να βρίσκεται η Ρουμανία, καθώς η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Ιλίε Μπολοζάν ετοιμάζεται να ανακοινώσει ριζικό πακέτο φορολογικών μέτρων, προκειμένου να αποφύγει την υποβάθμιση του αξιόχρεου της χώρας σε επίπεδο «junk» (μη επενδυτικό, μη συνιστώμενο για επενδύσεις).
Σύμφωνα με δηλώσεις του αντιπροέδρου της κυβέρνησης, Ντράγκος Αναστάσιου, που μεταδόθηκαν την Τρίτη 1η Ιουλίου, το πακέτο μέτρων θα οριστικοποιηθεί την επόμενη ημέρα και θα προωθηθεί με τη μορφή της λεγόμενης «Οδηγίας Τρένου» (Ordonanță Trenuleț) μιας νομοθετικής δέσμης με επείγοντα χαρακτήρα.
Ο Αναστάσιου, παραλληλίζοντας την κατάσταση με την οικονομική κατάρρευση της Ελλάδας το 2010 επεσήμανε ότι: «Αύριο θα έχουμε το τελικό πακέτο. Δυστυχώς, με ελάχιστο χρόνο διαβούλευσης, γιατί είμαστε με την πλάτη στον τοίχο. Μέχρι τις 7 Ιουλίου πρέπει να έχει νομοθετηθεί. Διαφορετικά, έρχεται το καλοκαίρι, χάνεται ο έλεγχος και οι οίκοι αξιολόγησης θα μας στείλουν στον χειρότερο εφιάλτη: στην υποβάθμιση του αξιόχρεου της Ρουμανίας σε “junk”».
Δραματική προειδοποίηση και σκληρές αποφάσεις
Το νέο πακέτο αναμένεται να περιλαμβάνει αυξήσεις στον ΦΠΑ (από τρεις σε δύο κλίμακες), αύξηση των ειδικών φόρων κατανάλωσης σε καύσιμα και αλκοόλ, καθώς και περικοπές δαπανών για να καλυφθεί το δημοσιονομικό κενό. Πέρυσι, η Ρουμανία κατέγραψε το υψηλότερο δημοσιονομικό έλλειμμα στην Ευρώπη, στο 9,3% του ΑΕΠ, γεγονός που την φέρνει στο στόχαστρο των διεθνών αγορών και των αξιολογητών.
Ο Αναστάσιου παραδέχθηκε ότι η κυβέρνηση βρίσκεται σε εξαιρετικά δύσκολη θέση, καθώς τα μέτρα θα έχουν επιπτώσεις σε μεγάλο μέρος της κοινωνίας. «Γνωρίζουμε πόσο δύσκολο είναι να πεις σε έναν πολίτη: “Αύριο θα χάσεις το 5% ή το 10% του εισοδήματός σου”. Ούτε εγώ, ούτε ο πρωθυπουργός, ούτε κανείς μας θέλει να διαχειριστεί εντολή με περικοπές. Όμως δεν υπάρχει άλλη επιλογή», υπογράμμισε.
Πιέσεις από τους οίκους αξιολόγησης – φόβοι για επανάληψη ελληνικού σεναρίου
Οι επόμενες ημέρες κρίνονται καθοριστικές, καθώς οι οίκοι αξιολόγησης (Moody’s, S&P, Fitch) αναμένεται να επισκεφθούν τη Ρουμανία το φθινόπωρο, για αναθεώρηση του οικονομικού της προφίλ. Σε περίπτωση που δεν υπάρξει συγκεκριμένο δημοσιονομικό σχέδιο, υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να υποβαθμιστεί το αξιόχρεο της χώρας, εμποδίζοντας νέες επενδύσεις και αυξάνοντας δραματικά το κόστος δανεισμού.
Ο πρωθυπουργός Ιλίε Μπολοζάν, σε συνέντευξη Τύπου στις 27 Ιουνίου, είχε ήδη προαναγγείλει την αναδιάρθρωση του ΦΠΑ και την ενίσχυση των δημοσίων εσόδων, σημειώνοντας ότι το κράτος «δεν έχει πλέον χρόνο ούτε πολυτέλεια καθυστερήσεων».
Ένα κρίσιμο καλοκαίρι για τη Ρουμανία
Καθώς πλησιάζει η καταληκτική ημερομηνία της 7ης Ιουλίου, η ρουμανική κυβέρνηση βαδίζει σε τεντωμένο σκοινί, ανάμεσα στην κοινωνική πίεση και τις απαιτήσεις των θεσμών και των αγορών. Η αποτυχία ψήφισης του πακέτου μπορεί να οδηγήσει σε κατακόρυφη πτώση της επενδυτικής εμπιστοσύνης και να επαναφέρει στη ρουμανική πολιτική σκηνή φαντάσματα του παρελθόντος – με αιχμή την οικονομική αστάθεια και τη δημοσιονομική κατάρρευση.
Όπως είπε χαρακτηριστικά ο Αναστάσιου: «Δεν υπάρχει χώρος για ελιγμούς. Το σενάριο της Ελλάδας το 2010 δεν είναι μακριά. Αν δεν δράσουμε τώρα, θα ζήσουμε τον ίδιο εφιάλτη».
