Ετοιμες να ανοίξουν σταδιακά τις κάνουλες της χρηματοδότησης προς το σύνολο της οικονομίας είναι οι ελληνικές τράπεζες. Το περιβάλλον για μία τέτοια κίνηση έπειτα από περίπου 10 χρόνια πιστωτικής συρρίκνωσης είναι ευνοϊκό. Τα capital controls άρθηκαν την 1η Σεπτεμβρίου, ανοίγοντας τον δρόμο για την ενίσχυση της δεξαμενής καυσίμων με φθηνή ρευστότητα, μέσω καταθέσεων και της διεθνούς αγοράς, το κλίμα στην οικονομία και η ψυχολογία βελτιώνονται, ενισχύοντας τις προοπτικές για αύξηση της υγιούς ζήτησης από νοικοκυριά, επαγγελματίες και επιχειρήσεις, ενώ επιταχύνονται οι ρυθμοί αποκλιμάκωσης των κόκκινων δανείων.

Στο πλαίσιο αυτό, οι διοικήσεις των συστημικών ομίλων θα θέσουν σε εφαρμογή σχέδιο για την αύξηση των νέων δανειοδοτήσεων, με τη δημιουργία και την επιθετική προώθηση νέων ελκυστικών προϊόντων με στόχο την προσέλκυση πελατών με ικανοποιητική πιστοληπτική ικανότητα, που θα αισθανθούν έτοιμοι να… ανοιχθούν. Να αγοράσουν δηλαδή ένα καινούργιο σπίτι ή αυτοκίνητο ή να επεκτείνουν την επιχειρηματική τους δραστηριότητα.

Οπως επισημαίνει τραπεζική πηγή, «κατά τη διάρκεια της κρίσης τα περισσότερα νοικοκυριά άφησαν ανάγκες τους, στεγαστικές και καταναλωτικές, ανικανοποίητες, λόγω της αβεβαιότητας για την εξέλιξη των εισοδημάτων τους. Με τη σταθεροποίηση της οικονομίας και τις προσδοκίες που δημιουργούνται για επιστροφή σε υψηλούς θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης, σταδιακά η συγκεκριμένη κατηγορία εν δυνάμει δανειοληπτών θα αρχίσει να βάζει στο πλάνο της τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης».

Σύμφωνα με τον ίδιο, «ήλθε η στιγμή να συναντηθούν προσφορά και ζήτηση στην αγορά χρήματος. Με τα ευρωπαϊκά επιτόκια σε ιστορικά χαμηλά και την προοπτική περαιτέρω χαλάρωσης της νομισματικής πολιτικής στην ευρωζώνη, οι τράπεζες είναι σε θέση να διοχετεύσουν φθηνό χρήμα στην πραγματική οικονομία μέσω των χρηματοδοτήσεων».

Εξορθολογισμός

Χαρακτηρίζει δε ενθαρρυντικό το γεγονός ότι στα χρόνια της κρίσης οι πολίτες ωρίμασαν και πλέον επιδεικνύουν αποστροφή σε πρακτικές υπερδανεισμού. «Η πλειονότητα των πελατών που φτάνουν στο κατάστημα για να κάνουν αίτηση νέου δανείου είναι διατεθειμένοι να συμμετέχουν στην αγορά π.χ. ενός ακινήτου με τα χρήματά τους, σε αντίθεση με ό,τι συνέβαινε στο παρελθόν που οι τράπεζες χρηματοδοτούσαν ακόμη και το 120% της εμπορικής αξίας σπιτιών» αναφέρει χαρακτηριστικά.

Και προσθέτει πως όσο περνά ο καιρός, «όλο και περισσότερα νοικοκυριά με αποταμιεύσεις φαίνεται να επιθυμούν να επενδύσουν σε ακίνητο σε συνδυασμό με κάποιο δανεισμό».

Υπάρχει bankable κοινό

Σύμφωνα με την ίδια πηγή, υπάρχει κοινό που πληροί τα αυστηρότερα σε σχέση με το παρελθόν κριτήρια χορήγησης δανείων. «Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι περίπου οι μισοί Ελληνες δεν έχουν δανεισμό, ενώ από τους υπόλοιπους που έχουν χρηματοδοτηθεί, το 50% είναι πράσινοι, άρα παραμένουν στο παιχνίδι».

Ακόμη όμως και η αναφορά ενός πελάτη στον Τειρεσία δεν είναι απαραίτητα αποτρεπτική για την εκ νέου δανειοδότησή του. Κι αυτό διότι τα σύνθετα μοντέλα αξιολόγησης που έχουν υιοθετήσει οι τράπεζες, επιτρέπουν τη συνεκτίμηση βασικών παραγόντων που καθιστούν τους πελάτες αξιόχρεους ή μη. Επιπλέον, η παραμονή στην «κακή λίστα» στα συστήματα του Τειρεσία έχει μειωθεί και ο χρόνος τήρησης των δυσμενών στοιχείων εξαρτάται από το είδος τους.

Παράλληλα, σε περίπτωση που η αναφορά του πελάτη οφείλεται σε ρύθμιση δανείου, εφόσον αυτή τηρείται για ένα ικανοποιητικό διάστημα, ο οφειλέτης θεωρείται «εξυγιανθείς» και έχει τις ίδιες προοπτικές χρηματοδότησης με τους καλοπληρωτές.

Επενδύσεις σε ακίνητα

Επικεφαλής της γενικής διεύθυνσης λιανικής τραπεζικής συστημικού ομίλου εκτιμά ότι το επόμενο διάστημα θα ενισχυθεί περαιτέρω η ζήτηση στην αγορά ακινήτων. Οπως εξηγεί, «με τα επιτόκια των καταθέσεων να τείνουν προς το 0%, οι τοποθετήσεις στην κτηματαγορά αρχίζουν να προσεγγίζονται πλέον ως αποδοτικότερες άλλων σταθερών μορφών επένδυσης. Η αύξηση της απόδοσης των ενοικίων αλλά και το χαμηλό ακόμα σε πολλές περιοχές κόστος κτήσης ακινήτων, δημιουργεί σημαντικές ευκαιρίες για τη δημιουργία υπεραξιών σε όσους το τολμήσουν».

Τόνο στην αγορά των ακινήτων έχει δώσει αναμφίβολα και η νέα τάση εκμετάλλευσης κατοικιών μέσω βραχυχρόνιας μίσθωσης, τύπου Airbnb, δημιουργώντας ευκαιρίες για χορήγηση στεγαστικών ή ακόμη και καταναλωτικών δανείων με εξασφαλίσεις για την αγορά ή και την επισκευή διαμερισμάτων.

Από την άλλη πλευρά, με ικανοποιητικούς ρυθμούς κινείται η αγορά του αυτοκινήτου, η οποία χρηματοδοτείται επαρκώς από το τραπεζικό σύστημα, καθώς το όχημα λειτουργεί ως ενέχυρο, μειώνοντας το ρίσκο για τον πιστωτή. Εκτιμάται ότι και σε αυτόν τον τομέα υπάρχουν περιθώρια ανάπτυξης, καθώς ο μέσος χρόνος αντικατάστασης ενός ΙΧ έχει πλέον φτάσει τα 14 έτη, επίπεδα αρκετά υψηλότερα από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Τέλος, αύξηση της ζήτησης αναμένεται και στον επιχειρηματικό τομέα, καθώς βελτιώνεται το οικονομικό κλίμα και αυξάνεται η διάθεση για νέες αναπτυξιακές πρωτοβουλίες.