Προβληματισμό προκαλεί στην Αθήνα η δύσκολη θέση στην οποία έχει περιέλθει η Ανγκελα Μέρκελ στο Βερολίνο, μετά το τελεσίγραφο του κυβερνητικού της εταίρου και υπουργού Εσωτερικών για μπλόκο στις ροές προσφύγων που φτάνουν στα γερμανικά σύνορα.

Ενόψει της μίνι άτυπης συνόδου στις Βρυξέλλες, την Κυριακή, με τη συμμετοχή των χωρών υποδοχής (Ελλάδα, Μάλτα, Ιταλία, Ισπανία, Βουλγαρία) αλλά και της Γερμανίας και της Αυστρίας, με αποκλειστικό αντικείμενο τις μεταναστευτικές ροές και τα θέματα ασύλου, τα κυβερνητικά στελέχη τονίζουν ότι η χώρα μας, ως πύλη πρώτης εισόδου στην ΕΕ και χώρα υποδοχής αιτήσεων ασύλου, τα τελευταία χρόνια έχει σηκώσει βάρος που δεν της αναλογεί. Και δεν κρύβουν την ανησυχία τους για σενάρια που συζητούνται περί επαναπροώθησης σε ελληνικό έδαφος προσφύγων και μεταναστών που ήδη έχουν φτάσει σε άλλες χώρες – μέλη.

Μετά τις πληροφορίες ότι ο «στενός κορσές» του Ζεεχόφερ στη Μέρκελ έχει στόχο το μπλοκάρισμα των δευτερογενών ροών διά της συγκράτησης προσφύγων και μεταναστών στις χώρες στις οποίες αιτήθηκαν άσυλο, στο Μέγαρο Μαξίμου σήμανε συναγερμός. Ηδη στο ελληνικό έδαφος βρίσκονται περισσότεροι από 60.000 πρόσφυγες και μετανάστες, με την κατάσταση –κυρίως στα νησιά –να μοιάζει εκρηκτική, καθώς οι ροές από Τουρκία αν και χαμηλότερες, είναι ωστόσο καθημερινές.

Αν και η κυβέρνηση αποφεύγει να δώσει πληροφορίες και περιορίζεται στη λογική απαίτηση για ευρωπαϊκή αλληλεγγύη προς τα κράτη – μέλη που δέχονται το μεγαλύτερο βάρος (Ελλάδα, Μάλτα, Ιταλία, Ισπανία), οι συσκέψεις τα τελευταία 24ωρα είναι συνεχείς. Για την Αθήνα αποτελεί μονόδρομο η απόρριψη προτάσεων που θα επιβαρύνουν την κατάσταση στον ελληνικό χώρο. Ζητούμενο, όπως τονίζεται αρμοδίως, παραμένει η σαφής εστίαση του ευρωπαϊκού σχεδίου στην Τουρκία και η εξάντληση κάθε περιθωρίου συνεργασίας με τη γειτονική χώρα στο πλαίσιο όσων έχουν συμφωνηθεί μεταξύ Αγκυρας – Βρυξελλών. Η Αθήνα επιθυμεί οι όποιες αποφάσεις ληφθούν να αποτελούν συνέχεια της ευρωτουρκικής συνεργασίας για την αντιμετώπιση των ροών.

Οι επιστροφές παραμένουν επίσης σημείο – κλειδί και κατά την ελληνική άποψη πρέπει να γίνονται από όλα τα κράτη – μέλη της ΕΕ και όχι μόνο από τις χώρες που αποτελούν πύλες εισόδου. Αλλο σημείο που μπορεί να αποσυμφορήσει ή να δυσχεράνει την κατάσταση είναι η εξέταση αιτημάτων ασύλου σε όλες τις χώρες και όχι μόνο σε εκείνες της περιφέρειας (Ελλάδα, Ιταλία, Μάλτα, Ισπανία).

«Οχι» σε αποθήκες ψυχών. Την ώρα που το Βερολίνο θέλει μπλόκο στις δευτερογενείς ροές, η Αθήνα και οι άλλες χώρες πρώτης υποδοχής αιτήσεων λένε «όχι» στον πολλαπλασιασμό των κέντρων φιλοξενίας στην επικράτειά τους που τις καθιστά αποθήκες ψυχών και επιβαρύνει μόνο αυτές. Ενδεικτικό πάντως της απουσίας ενιαίου ευρωπαϊκού σχεδιασμού και ανυπαρξίας αλληλεγγύης είναι το γεγονός ότι την ώρα που τα προβλήματα των μεσογειακών χωρών ως προς τη διαχείριση των ροών γιγαντώνονται, το Βερολίνο προσπαθεί μέσω διμερών συμφωνιών να κρατήσει τους πρόσφυγες έξω από την «αυλή του», σε Ελλάδα, Ιταλία, Ισπανία, όπως άλλωστε και οι χώρες του Βίσεγκραντ που κλείνουν τα σύνορά τους.

Με δεδομένο ότι στα ελληνικά νησιά η κατάσταση είναι εκρηκτική, αν πέσουν στο τραπέζι προτάσεις που έχουν δει το φως της δημοσιότητας και περιορίζουν τη βοήθεια των Βορείων μόνο σε χρήματα ή υλικοτεχνική υποδομή, τότε η άτυπη σύνοδος Κορυφής μπορεί να αποδειχθεί ιδιαίτερα προβληματική για τον Αλέξη Τσίπρα.