Οι ανατροπές δεν αποκλείονται, πάντα «πολλά πέλει από κύλικος έως χειλέων», αλλά φαίνεται πως σήμερα Τρίτη θα ανακοινωθεί επιτέλους συμφωνία Αθηνών – Σκοπίων για το «Ονομα». Και σκέφτομαι πως ο μεγάλος υπεύθυνος για την τριακονταετή σχεδόν ταλαιπωρία, ο Αντώνης Σαμαράς, αν δεν είχε γίνει πρωθυπουργός θα είχε ξεχαστεί, όπως τόσοι άλλοι μικροαρχηγοί της εποχής εκείνης. Αλλά έγινε –και του ανήκει ο τίτλος του μεγαλύτερου έλληνα πολιτικού τυχοδιώκτη «του τελευταίου τέταρτου του 20ού αιώνα», θα γράφουν οι ιστορικοί. Πρόδωσε τον αρχηγό του, ανέτρεψε την κυβέρνηση της ΝΔ και αναστάτωσε τη χώρα κατά τη δεκαετία του 1990.

Στη συνέχεια, ως πρώτος αντιμνημονιακός, κατάφερε να βαθύνει την κρίση, να ανατρέψει την κυβέρνηση Γεωργίου Παπανδρέου, να γίνει πρωθυπουργός –και να ανοίξει τον δρόμο στον Αλέξη Τσίπρα. Επειδή ακόμα η περίοδος δεν έχει τελειώσει, το ερώτημα είναι αν θα του απονεμηθεί και ο τίτλος του «μεγαλύτερου τυχοδιώκτη του πρώτου τέταρτου του 21ου αιώνα» ή θα τον πάρει ο Αλέξης Τσίπρας. Αν δεν κλείσει το «Μακεδονικό» και αν δεν ολοκληρωθούν τα Μνημόνια ομαλά, σίγουρα ανήκει στον νυν Πρωθυπουργό.

Σημαντικότερο βεβαίως είναι το ερώτημα γιατί στους κόλπους της ελληνικής πολιτικής ελίτ υπάρχουν τόσοι τυχοδιώκτες. Δυνητικά θα έλεγε κανείς πως όλοι σχεδόν οι πολιτικοί μας [πλην αυτών του ΚΚΕ] συμπεριφέρονται τυχοδιωκτικά –όχι λόγω χαρακτήρα, λόγω περιβάλλοντος –και απλώς όταν η συγκυρία είναι κρίσιμη οι συνήθεις, μπανάλ, τυχοδιωκτισμοί αποκτούν ιστορικές διαστάσεις. Το ΚΚΕ αποτελεί εξαίρεση, ίσως επειδή έχει πληρώσει πάρα πολύ ακριβά παλιότερους τυχοδιωκτισμούς των ηγετών του –καίτοι δεν τους παραδέχεται.

Ο Αντώνης Σαμαράς κατά τη δεκαετία του 1990 επαναλάμβανε εθνικιστικούς κοινούς τόπους, που όμως στη συγκυρία εκείνη οδήγησαν σε παραλίγο σύγκρουση με την Αλβανία, στην ταύτιση με τους σέρβους εγκληματίες πολέμου και στη δημιουργία του βασανιστικού «Ονοματολογικού». Από το 2010 διεκδικούσε την πρωθυπουργία με τους όρους που την είχαν διεκδικήσει προηγουμένως άλλοι αντιπολιτευόμενοι αρχηγοί –το ότι η χώρα βυθιζόταν ουδόλως τον ενδιέφερε. Οπως δεν ενδιέφερε στη συνέχεια και τον Αλέξη Τσίπρα.

Το συνηθέστερο επιχείρημα που ακούμε είναι «φταίει ο λαός που τους εκλέγει». Ομως ο Αντώνης Σαμαράς έγινε πρωθυπουργός επειδή τον ξαναπήρε στη ΝΔ ο Κώστας Καραμανλής και επειδή ο ίδιος τον στήριξε στη συνέχεια να γίνει αρχηγός της. Τον Αλέξη Τσίπρα τον επέλεξε ο Αλέκος Αλαβάνος και τον ενέκριναν τα ελάχιστα πολιτικά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ. Που θα πει, πριν επιλέξουν οι πολίτες, επιλέγουν οι πολιτικοί. Ο τυχοδιωκτισμός είναι παθολογία του ελληνικού πολιτικού συστήματος, όχι των πολιτών. Το ερώτημα είναι αν και πώς θεραπεύεται.