Η προσφυγική κρίση της Ευρώπης απέχει από το να επιλυθεί, υπάρχουν όμως σημάδια ότι η συμφωνία που επετεύχθη μεταξύ Ευρωπαϊκής Ενωσης και Τουρκίας στις 18 Μαρτίου έχει ως αποτέλεσμα τον περιορισμό των προσφυγικών ροών προς την Ελλάδα. H Frontex κατέγραψε ότι τα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ στην Ανατολική Μεσόγειο διέσχισαν τον Μάρτιο 26.460 πρόσφυγες, αριθμός που αντιστοιχεί στο ήμισυ του αντιστοίχου τον Φεβρουάριο. Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ έχει ήδη δηλώσει πως η συμφωνία «παράγει αποτελέσματα» και πολλές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις αισθάνονται ανακούφιση.

Ποιο είναι, όμως, το τίμημα;

Τουρκία και ΕΕ συνεργάζονται για την υλοποίηση της συμφωνίας, όμως οι μεταξύ τους σχέσεις γίνονται όλο και πιο τεταμένες. Ενα σημείο-κλειδί της συμφωνίας προβλέπει την άρση της βίζας για τα 75 εκατομμύρια τούρκους πολίτες έως το τέλος Ιουνίου. Η Τουρκία ήταν υποχρεωμένη να υλοποιήσει 72 προϋποθέσεις, από τις οποίες μόνο οι μισές, σύμφωνα με ευρωπαίους διπλωμάτες, έχουν υλοποιηθεί –παρ’ όλα αυτά, η Κομισιόν έδωσε την υποστήριξή της για την άρση της βίζας.
Ο χρόνος θα δείξει εάν η ΕΕ θα μπορέσει να πιέσει την τουρκική κυβέρνηση και να εξασφαλίσει ότι οι απαραίτητες συνθήκες (που είναι τεχνικές αλλά και πολιτικές) θα υλοποιηθούν. Μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι θα υπάρξουν προβλήματα. Η Τουρκία δεν αποτελεί ασφαλή χώρα για τους πρόσφυγες. Αντίθετα υπάρχουν αυξανόμενες ενδείξεις ότι σπρώχνει τους Σύρους στα σύνορα πίσω στη χώρα τους, ενώ αναφέρονται σοκαριστικές περιπτώσεις κατά τις οποίες τούρκοι στρατιώτες πυροβολούν εναντίων σύρων προσφύγων που προσπαθούν να ξεφύγουν από τους τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους. Οι εκκλήσεις προς την Κομισιόν να ερευνηθούν αυτές οι καταγγελίες αντιμετωπίζονται μέχρι στιγμής με αδιαφορία.

Η συμφωνία ΕΕ – Τουρκίας υπονομεύει σοβαρά την αξιοπιστία της ΕΕ ως υπερασπιστή της ελευθερίας του λόγου και του Τύπου. Ο τούρκος υπουργός Δικαιοσύνης ανακοίνωσε πρόσφατα ότι επισήμως εξετάζονται 1.800 μηνύσεις εναντίον πολιτών που κατηγορούνται ότι προσέβαλαν τον Ερντογάν από το 2014, οπότε και έγινε πρόεδρος της χώρας.

Χρειάζεται να πάρουμε πίσω τα κλειδιά της ΕΕ από τον Ερντογάν, όμως γι’ αυτό πρέπει να υπάρξει μια συλλογική απάντηση στις προσφυγικές πιέσεις. Δηλαδή να δημιουργήσουμε ένα ουσιαστικό ευρωπαϊκό άσυλο, μια ευρωπαϊκή ακτοφυλακή και συνοριοφυλακή και να εξασφαλίσουμε σίγουρους δρόμους για όσους ζητούν άσυλο. Η Ευρώπη έχει πουλήσει την ψυχή της. Και γι’ αυτό κινδυνεύει να υπονομεύσει ακόμα και τον λόγο ύπαρξής της.

Ο Γκι Φέρχοφστατ είναι επικεφαλής της ομάδας των Φιλελεύθερων στο Ευρωκοινοβούλιο

Τελευταία Νέα