Στον Τζιάνι Ανιέλι αποδίδεται η διαπίστωση πως «οι αριστεροί είναι χρήσιμοι διότι κάνουν τα πράγματα που δεν μπορούν να κάνουν οι δεξιοί».

Δεν ξέρω αν το είπε πραγματικά, αλλά όπως θα έλεγαν και στην Ιταλία, «se non e vero, e ben trovato» –κοινώς: κι αν δεν είναι αληθινό, είναι εύστοχο…

Ετσι λοιπόν ο «Αβοκάτο» θα πρέπει τώρα να χαμογελάει στον τάφο του.

Υποθέτω πως αν οιαδήποτε άλλη κυβέρνηση πλην αριστερής είχε ανακοινώσει ότι θα πάει τη σύνταξη στα 390 ευρώ και θα καταργήσει τις επικουρικές, σήμερα θα καιγόταν η Αθήνα.

Και όχι μόνο δεν καίγεται, αλλά το κουβεντιάζουμε σοβαρά.

Αυτό είναι καλό και κακό.

Καλό επειδή η κοινωνική αποδοχή της Αριστεράς θα βοηθήσει να περάσουν μεταρρυθμίσεις που κανείς άλλος δεν θα τολμούσε να περάσει. Είναι το δόγμα Ανιέλι.

Κακό επειδή οι μεταρρυθμίσεις και οι πολιτικές που περιγράφονται στο τρίτο Μνημόνιο δεν είναι όλες καλές, ούτε εύλογες –ούτε καν αναγκαίες. Αλλά η κυβέρνηση (όπως κι οι προηγούμενες) δεν έχει καμιά ευχέρεια απόκλισης ή διαπραγμάτευσης.

Αν όμως η αριστερή κυβέρνηση εκφράζει κι εφαρμόζει απαρέγκλιτα το Μνημόνιο, τότε ποιος θα εκφράσει την κοινωνία που πλήττεται από το Μνημόνιο;

Ποιος θα προστατεύσει τους μισθωτούς και τις επιχειρήσεις από τη φορολογική επιδρομή, τους συνταξιούχους από τις περικοπές και τους αγρότες από την εξαθλίωση; Ποιος θα αντιδράσει για λογαριασμό τους και ποιος θα λογαριάσει τις αντιδράσεις τους;

Με άλλα λόγια, ποιος θα εκφράσει τους «νοικοκυραίους» απέναντι σε μια πολιτική που τους θυσιάζει προκειμένου να συντηρήσει ένα φαύλο, αναχρονιστικό και δυσλειτουργικό κράτος;

Αυτό είναι το κεντρικό πολιτικό ερώτημα των επόμενων μηνών. Προς το παρόν, δεν διαθέτω την απάντηση.

Αντιλαμβάνομαι βεβαίως ότι υπάρχουν «νησίδες» στη ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ και Το Ποτάμι που θέλουν να παραιτηθούν προκαταβολικά από αυτόν τον ρόλο. Που γοητεύονται από την ιδέα μιας «συμπολιτευόμενης αντιπολίτευσης» στο όνομα κάποιας σοβαρότητας και μιας υποτιθέμενης υπευθυνότητας.

Οι απόψεις αυτές είναι άλλοτε καλοπροαίρετες κι άλλοτε κεκαλυμμένα ιδιοτελείς. Σίγουρα όμως δεν είναι εύστοχες –για να θυμηθώ τον Ανιέλι…

Διότι δεν μπορεί ένα μεγάλο μέρος του ελληνικού λαού να στερηθεί την εκπροσώπησή του στο όνομα της υπευθυνότητας ή απλώς της σκοπιμότητας κάποιων.

Κάτι τέτοιο θα ήταν αντίθετο με τη λειτουργία της δημοκρατίας. Κυρίως όμως θα ήταν αντίθετο με τη λογική της πολιτικής.

Αλλά τελικά (στην πολιτική, όπως κι αλλού) κανείς δεν έχει μεγαλύτερο εχθρό από τον εαυτό του. Κι αυτό δεν το είπε ο «Αβοκάτο» Ανιέλι αλλά ο συμπατριώτης του Αγιος Φραγκίσκος της Ασίζης.