Στο «Αμερικανικό ειδύλλιο» του Φίλιπ Ροθ καταγράφεται η αποσάθρωση του american dream. Ή, μάλλον, η σκοτεινή πλευρά του ονείρου που μπορεί να καταλήξει σε εφιάλτη. Το δράμα κορυφώνεται μέσα σε μία ημέρα, όταν ξαφνικά όλα βρίσκονται αγκαλιά με την παράνοια. Υποτίθεται ότι όλα θα πήγαιναν καλά, μόνο που πήγαν όλα στραβά.

Ο τίτλος του μυθιστορήματος είναι βουτηγμένος στην ειρωνεία. Εξίσου βουτηγμένο στην ειρωνεία είναι το «αμερικανικό ειδύλλιο» που ζει η Ελλάδα αυτές τις ημέρες με αποκορύφωμα τις δηλώσεις του Αλέξη Τσίπρα περί των ευήκοων ώτων που βρήκε στις ΗΠΑ, αλλά όχι στην Ευρώπη.

Οχι μόνο επειδή ο αντιαμερικανισμός ήταν ανέκαθεν μια ιδεολογία της Αριστεράς. Ούτε επειδή θα το ακούσει ο Γιούνκερ και θα στενοχωρηθεί. Ούτε καν επειδή αν δεν είχαν βάλει πλάτη οι Γάλλοι και οι Ιταλοί –και με λίγη βοήθεια από τους Αμερικανούς –θα είχε γίνει πραγματικότητα το Grexit.

Είναι ειρωνεία, επειδή επί της ουσίας οι Αμερικανοί προτρέπουν την Ελλάδα να κάνει αυτό που της φωνάζει και το υπόλοιπο σύμπαν: μεταρρυθμίσεις. Οσο κι αν τα αντιγερμανικά ανακλαστικά που αφύπνισε η κρίση θέλουν να πιστέψουν ότι η αμερικανική διοίκηση κατά κάποιον τρόπο συνωμοτούσε με τον ΣΥΡΙΖΑ εναντίον των Γερμανών, η πραγματικότητα απλώς δεν ταιριάζει με τη φαντασίωση.

Από την αρχή της κρίσης στην ευρωζώνη οι Αμερικανοί έχουν πει σε όλους τους τόνους ότι η γερμανική συνταγή της λιτότητας σκοτώνει την οικονομία. Απλώς ο Μπαράκ Ομπάμα και ο Τζακ Λιου έλεγαν και λένε δημοσίως αυτά που δεν μπορεί να πει η Κομισιόν. Στο αποκορύφωμα του «παιχνιδιού του δειλού», οι Αμερικανοί φοβήθηκαν το Grexit και διαμήνυσαν σε όλους τους εμπλεκομένους να μη βουλιάξουν τη βάρκα.

Ομοίως, σε όλους τους τόνους είχαν και έχουν διαμηνύσει προς την ελληνική πλευρά ότι πρέπει να προχωρήσει σε διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Ναι, αυτές που περιλαμβάνει η «μαύρη λίστα» του ΔΝΤ και στις οποίες η Ελλάδα ανθίσταται ηρωικά. Είναι οι ίδιες μεταρρυθμίσεις, τις οποίες τα… μη ευήκοα ώτα της Κομισιόν επιχείρησαν να αποτρέψουν για να βοηθήσουν την Αθήνα. Την ίδια ώρα, οι Αμερικανοί διαμήνυαν στο Βερολίνο την ανάγκη το νέο πρόγραμμα της Ελλάδας να είναι πιο ήπιο, ώστε το βάρος της προσαρμογής να μην πέσει μόνο στους οφειλέτες, αλλά και στους πιστωτές μέσω κάποιας μορφής αναδιάρθρωσης του χρέους.

Εκ του αποτελέσματος προκύπτει ότι όλοι οι εμπλεκόμενοι επέδειξαν επιλεκτική ακοή. Το Βερολίνο δεν ακολούθησε τις παραινέσεις της Ουάσιγκτον. Καμία πλευρά δεν υποχώρησε από τις θέσεις της. Το chicken game συνεχίστηκε ώσπου η Αθήνα αναγκάστηκε να συνθηκολογήσει.

Ως παράπλευρη απώλεια του μετά τη συμφωνία τοπίου, τη θέση της αστερόεσσας ως ταμπλό για βελάκια έχουν πάρει τα αστέρια της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Κατά τα λοιπά, ο αντιευρωπαϊσμός και ο αντιγερμανισμός ακολουθούν το ίδιο απλουστευτικό σχήμα και την ψυχολογία αυτολύπησης που είχε και ο αντιαμερικανισμός: την ώρα που οι Ελληνες ονειρεύονταν να μεταναστεύσουν στη Γη της Επαγγελίας, έριχναν κατάρες στην υπερδύναμη για τα κακά της μοίρας τους.

Τελευταία Νέα