Ετος 1996. Λίγα χρόνια μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, ο αμερικανός πολιτικός επιστήμων και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ Σάμιουελ Χάντινγκτον υπογράφει ένα βιβλίο που μέλλει να γίνει διάσημο με τίτλο «Η σύγκρουση των πολιτισμών και ο ανασχηματισμός της παγκόσμιας τάξης». Ο συγγραφέας εκτιμάει πως οι ψυχροπολεμικοί συνασπισμοί αντικαθίστανται από τις πολιτισμικές κοινότητες, πως επίκεντρο των διαφωνιών στη διεθνή πολιτική γίνονται οι συνοριακές γραμμές μεταξύ των πολιτισμών –πως «το Ισλάμ» και «η Δύση» είναι δύο ξεχωριστοί πολιτισμοί που οδεύουν αναπόφευκτα προς μία μείζονα σύγκρουση. Την επαύριον της 11ης Σεπτεμβρίου, η προσέγγιση αυτή, η θεώρηση του κόσμου με βάση την αρχή της «σύγκρουσης των πολιτισμών», αγκαλιάζεται με ζέση από την κυβέρνηση Μπους, για να εξελιχθεί σε ένα είδος διαβατηρίου για όλους τους νεοσυντηρητικούς του πλανήτη. Στη Γαλλία βρίσκει μια κάποια απήχηση στη Δεξιά του Νικολά Σαρκοζί, κυρίως όμως στην Ακροδεξιά που βλέπει σε αυτόν τον πόλεμο αξιών «την υπεράσπιση της Δύσης ενάντια στις δυνάμεις του κακού».

Ετος 2015. Κυριακή 28 Ιουνίου, για να είμαστε συγκεκριμένοι. Ο Σοσιαλιστής πρωθυπουργός της Γαλλίας Μανουέλ Βαλς βγαίνει στο ραδιόφωνο του Europe 1. Είναι η πρώτη του δημόσια παρέμβαση μετά το κύμα των ισλαμιστικών επιθέσεων της Παρασκευής, στην Τυνησία, στο Κουβέιτ, με ένα ερωτηματικό διότι τα κίνητρα του δράστη ακόμη διερευνώνται, και στη Γαλλία. Ο Βαλς καλλιεργεί την εικόνα του πολιτικού-που-λέει-αλήθειες. Και χρησιμοποιεί συχνά εκφράσεις που σοκάρουν όταν βγαίνουν από το στόμα ενός «Σοσιαλιστή». Τον Ιανουάριο, για παράδειγμα, μετά την τρομοκρατική επίθεση στο «Charlie Hebdo», είχε μιλήσει για «εδαφικό, κοινωνικό, εθνοτικό απαρτχάιντ» στα γαλλικά μπανλιέ. Αυτή τη φορά, μιλάει για «guerre de civilization» –στον ενικό. «Δεν μπορούμε να χάσουμε αυτόν τον πόλεμο εναντίον της τρομοκρατίας, εναντίον του φανατικού Ισλάμ, εναντίον του τζιχαντισμού», λέει, «διότι είναι κατά βάση ένας πολιτισμικός πόλεμος. Πρέπει να υπερασπιστούμε την κοινωνία, τον πολιτισμό, τις αξίες μας». Διευκρινίζει αμέσως πως δεν πρόκειται για έναν «πόλεμο ανάμεσα στη Δύση και στο Ισλάμ» αλλά κανένας δεν ακούει πια. Η Δεξιά τον επικροτεί ειρωνικά που επιτέλους είδε το φως, οι Σοσιαλιστές τον υπερασπίζονται χωρίς όμως να κρύβουν την αμηχανία τους, οι διεθνολόγοι τον ψέγουν ότι ανήγαγε τη βαρβαρότητα του ISIS σε «πολιτισμό», ο κεντροαριστερός Τύπος μιλά για ατυχή έκφραση και μόνο μία δεν λέει λέξη –η Μαρίν Λεπέν.