Αναζήτηση
Πολλοί θεωρούν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ βάζει τον τόπο σε επικίνδυνες ατραπούς. Οταν όμως μια θέση τεκμηριώνεται είναι λάθος να μην αναγνωρίζεται. Οι προθέσεις της περιφερειάρχου Αττικής να μπλοκάρει τις αναθέσεις για τη διαχείριση των απορριμμάτων εμπίπτουν σε αυτήν την κατηγορία. Ο τρόπος διαχείρισης των απορριμμάτων τα τελευταία 35 χρόνια αποτελεί ακραίο δείγμα πολιτικής που υποβαθμίζει το περιβάλλον, ξοδεύει απερίσκεπτα διαθέσιμους πόρους και συνδέεται με διαφθορά εκατομμυρίων.
Ενα πελώριο εργοστάσιο επεξεργασίας σύμμεικτων απορριμμάτων, το ΕΜΑΚ στα Ανω Λιόσια, κατασκευάστηκε πριν χρόνια χωρίς κανονική έγκριση περιβαλλοντικών όρων. Επίσημα στοίχισε 75 εκατ. ευρώ, στην πραγματικότητα πολύ περισσότερο. Υποτίθεται ότι θα παρήγαγε χρήσιμα προϊόντα, αλλά στην πράξη ό,τι παράγεται είναι κακής ποιότητας και καταλήγει στη χωματερή. Παράλληλα, με σχεδιασμό της δεκαετίας του ’80, επιχειρήθηκε να κατασκευαστούν αρχικά 4-5 και αργότερα 2-3 χώροι ταφής στην Αττική. Σημειώνεται ότι η ταφή απορριμμάτων αποδοκιμάζεται από τη σύγχρονη ευρωπαϊκή πολιτική. Οι αντιδράσεις λόγω έλλειψης κοινωνικής αποδοχής σταμάτησαν τον ξεπερασμένο αυτόν σχεδιασμό. Τα τελευταία χρόνια, προκηρύχθηκαν 4 νέα εργοστάσια υψηλού λειτουργικού κόστους που επίσης θα επεξεργάζονται σύμμεικτα απορρίμματα, χωρίς τελικά να αποτρέπουν την ταφή. Επιπλέον, οι συμβάσεις δεσμεύουν εγγυημένες ποσότητες απορριμμάτων και αντίστοιχες δαπάνες που θα επιβαρύνουν σημαντικά τους κατοίκους της Αττικής. Αυτές οι διαγωνιστικές διαδικασίες ανατρέπονται τώρα από την Περιφέρεια.
Είναι γνωστό ότι όλα τα παραπάνω συνοδεύτηκαν από προμήθειες, συνιστώντας ένα διαχρονικό σκάνδαλο διαφθοράς, με τρικομματικό μάλιστα χαρακτήρα, στο οποίο κατά καιρούς έχουν εμπλακεί ενώσεις δήμων, αυτοδιοικητικά στελέχη, συνδικαλιστές, τεχνικοί και εργολάβοι. Σήμερα, οι ενδιαφερόμενοι για τις αναθέσεις ανησυχούν μήπως δεν απορροφηθούν δρομολογημένοι ευρωπαϊκοί πόροι. Ακόμη και αν αυτό ισχύει, ίσως η ζημιά είναι προτιμότερη από την επιβάρυνση των δημοτών επί δεκαετίες.
Το έως σήμερα μοντέλο είναι αμαρτωλό και η ανατροπή του αναγκαία. Πρέπει να εγκαταλειφθεί η συλλογή και διαχείριση σύμμεικτων απορριμμάτων και να υιοθετηθεί η διαλογή στην πηγή, ακολουθούμενη από ανακύκλωση ή ανάκτηση. Είναι σίγουρα η φθηνότερη λύση ενώ ελαχιστοποιεί το περιβαλλοντικό και κοινωνικό κόστος. Ηδη, η διαχείριση με τους μπλε κάδους έχει αποδειχθεί μικρό ενθαρρυντικό βήμα, πρέπει δε άμεσα να διευρυνθεί με κάδους κομποστοποίησης. Η συλλογή και η ανακύκλωση των απορριμμάτων είναι διαδικασίες κατάλληλες για εμπλοκή ιδιωτών, οι οποίοι μπορούν να τις οργανώσουν και να τις διεκπεραιώνουν με χαμηλό κόστος και με προφανή περιβαλλοντικά οφέλη. Μόνον όσοι έχουν συνηθίσει να συλλέγουν προμήθειες και φακελάκια θα βγουν χαμένοι.
Ο Κίμων Χατζημπίρος είναι καθηγητής στο ΕΜΠ και μέλος της Επιτροπής Διαλόγου του Ποταμιού
