Πολλαπλές «αναγνώσεις» μπορεί να έχει η χθεσινή απόφαση της Κομισιόν να ξεκινήσει νέα σε βάθος έρευνα για την εξαγορά του ΔΕΣΦΑ από την αζέρικη Socar, και ενώ έχουν παρέλθει 17 μήνες από τότε που ολοκληρώθηκε ο διαγωνισμός.

Μπορεί να πρόκειται για μια ακόμη γραφειοκρατική καθυστέρηση – πόσο μάλλον όταν η Επιτροπή είναι καινούργια και επομένως διστάζει να πάρει γρήγορα κρίσιμες αποφάσεις- μέχρι για κίνηση που συνδέεται με την υπόθεση της ρωσικής Gazprom για τη θέση της οποίας στην ευρωπαϊκή αγορά διεξάγεται εδώ και καιρό έρευνα

Η Socar, ως «καθετοποιημένη» εταιρεία, έχει περίπου την ίδια δομή με την Gazprom και αυτό που φοβούνται (εδώ και πολύ καιρό) στις Βρυξέλλες είναι μήπως δημιουργήσουν ένα νομικό προηγούμενο, πάνω στο οποίο θα μπορούσε να βασιστεί ο ρωσικός ενεργειακός γίγαντας. Πόσο μάλλον όταν μετά την ουκρανική κρίση η κατάσταση έχει οξυνθεί και στην Κομισιόν δεν θέλουν με τίποτα να κάνουν δώρα στη Gazprom. «Χτυπούν επομένως το σαμάρι της Socar για να τ’ ακούσουν οι Ρώσοι», υποστηρίζουν κάποιες πλευρές.

Οποια και αν είναι η αλήθεια, το βέβαιο είναι ότι η χθεσινή εξέλιξη προκαλεί προβληματισμό και εκνευρισμό στην κυβέρνηση όσο και στους Αζέρους.

Διότι το κλίμα που επικρατούσε όλους τους τελευταίους μήνες στο κυβερνητικό στρατόπεδο (ΥΠΕΚΑ) ήταν ότι μετά και την πιστοποίηση ανεξαρτησίας του ΔΕΣΦΑ από τη ΡΑΕ με την ανάληψη τον Σεπτέμβριο συγκεκριμένων δεσμεύσεων, το θρίλερ θα είχε αίσιο τέλος.

Υπό αυτές τις συνθήκες η κίνηση της Κομισιόν να προχωρήσει στη β’ φάση της έρευνας αποτέλεσε έκπληξη, και οι εκδοχές για την τύχη της εξαγοράς είναι δύο : «Η θα καθυστερήσει αλλά να πάρει τελικά το πράσινο φως ή θα οδηγηθεί σε οριστική ματαίωση, σενάριο εξαιρετικά απίθανο σύμφωνα με κύκλους του ΥΠΕΚΑ.

Κι αυτό διότι μετά τα όσα έχει κάνει η ελληνική πλευρά, το επιχείρημα της Κομισιόν ότι μία εταιρεία που δραστηριοποιείται στην ΕΕ δεν μπορεί να είναι ταυτόχρονα και παραγωγός, και έμπορος και να διαθέτει στην κατοχή της δίκτυα (Socar), απλά δεν στέκει. Κατ’ εντολή της ΕΕ, πιστοποίησε τον ΔΕΣΦΑ ως ανεξάρτητο διαχειριστή, και πρόσφατα έδωσε στη ΡΑΕ το δικαίωμα αναστολής της άσκησης δικαιωμάτων ψήφου της Socar στο ΔΕΣΦΑ εφόσον αυτή θέσει σε κίνδυνο την ενεργειακή ασφάλεια της ΕΕ», σχολιάζει συνομιλητής μας.

Ενδείξεις που να συνηγορούν στην άποψη ότι συντρέχει πράγματι νομικό ζήτημα ανταγωνισμού δεν υπάρχουν. Η πιστοποίηση του ΔΕΣΦΑ που ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2014 και ολοκληρώθηκε επιτυχώς έγινε σύμφωνα με τις διαδικασίες που ορίζουν οι ευρωπαϊκές οδηγίες.

Η χθεσινή ωστόσο ανακοίνωση της Κομισιόν δημιουργεί προβληματισμό. Η επιχειρηματολογία της είναι ότι η περαιτέρω έρευνα θέλει να διασφαλίσει πως η μεταβίβαση στη Socar δεν θα περιορίσει τη πρόσβαση ανταγωνιστών στο ελληνικό σύστημα, και τρίτων στο δίκτυο φυσικού αερίου που περιλαμβάνει και το τερματικό LNG της Ρεβυθούσας. Υπό αυτό το πρίσμα ο παράγοντας αβεβαιότητα έχει από χθες επανέλθει.

Κάποιοι μάλιστα πάνε την κουβέντα ακόμη πιο μακριά. Μιλούν για τα λόμπυ των Βρυξελλών που κάνουν παιχνίδι υπέρ των μεγάλων ευρωπαικών εταιρειών, οι οποίες δεν είδαν ποτέ με καλό παίκτη την απόβαση των Αζέρων στην ευρωπαική αγορά δικτύων.

Στο καλύτερο σενάριο, πιθανόν η Επιτροπή να ζητήσει κάποιες τροποποιήσεις και πιο αυςτηρές προβλέψεις στα όςα έχει ήδη κάνει η ελληνική πλευρά. Ωστόσο οι Αζέροι παραμένουν εξαιρετικά επιφυλακτικοί και περιμένουν να δουν τι θα γίνει σε 90 εργάσιμες ημέρες -αφού όπως αναφέρει η κοινοτική ανακοίνωση το αποτέλεσμα της έρευνας θα γίνει γνωστό το αργότερο μέχρι τις 23 Μαρτίου.