Εάν και δεν υπάρχουν μέχρι στιγμής συγκριτικά στοιχεία σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια, εντούτοις για αρκετά μέρη της Ελλάδας φέτος είναι το καλοκαίρι της σφήκας.
«Οι ήπιοι χειμώνες και οι αλλαγές στις κλιματολογικές συνθήκες ευνοούν την ανάπτυξη των σφηκών» εξηγεί στα «ΝΕΑ» ο καθηγητής Μελισσοκομίας στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Πασχάλης Χαριζάνης.
Οι σφήκες την περίοδο του καλοκαιριού, τότε δηλαδή που ο γόνος και ο πληθυσμός τους είναι αρκετά αυξημένοι, έχουν μεγάλες ανάγκες σε πρωτεΐνη. «Και αυτός είναι ο λόγος που δεχόμαστε “επιθέσεις” την ώρα που τρώμε στο ταβερνάκι της παραλίας –και γενικότερα σε εξωτερικούς χώρους. Οι σφήκες πεινάνε και θέλουν να φάνε» εξηγεί ο γεωπόνος και υποψήφιος διδάκτορας στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Βαγγέλης Παπάς. «Αλλά δεν δέχονται μόνο τα φαγητά των ανθρώπων… επίθεση από τις σφήκες. Αυτές επιτίθενται και στις μέλισσες».
Οπως επισημαίνει ο Βαγγέλης Παπάς, από επικοινωνία που έχουμε με μελισσοκόμους ξέρουμε ότι το πρόβλημα είναι ιδιαίτερα έντονο φέτος σε Κύθνο και Τήνο ενώ μικρότερο σε σχέση με πέρυσι είναι σε Σέριφο, Σίφνο και Σαντορίνη.
Αυτή την περίοδο είναι σε εξέλιξη δειγματοληπτικός έλεγχος από το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο προκειμένου μέχρι το τέλος Αυγούστου να ξέρουμε αν φέτος το πρόβλημα με τις σφήκες είναι πιο έντονο σε σχέση με πέρυσι.
Μάλιστα, όπως λέει ο καθηγητής Μελισσοκομίας κ. Χαριζάνης, τα επόμενα χρόνια αναμένεται να έχουν καταγραφεί από το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο τα περισσότερα είδη σφηκών που υπάρχουν στην Ελλάδα και οι τρόποι αντιμετώπισής τους, κυρίως χωρίς φάρμακα.
Διαφέρουν από τις μέλισσες. Οι μέλισσες είναι τριχωτές, έχουν καφέ χρώμα με δυσδιάκριτες λωρίδες στο σώμα και μαύρες λωρίδες στην κοιλιά τους. Οι σφήκες έχουν ελάχιστο τρίχωμα και είναι πολύ έντονα χρωματισμένες.
«Εχουμε δύο κατηγορίες με κίτρινο χρώμα που είναι οι μικρές σφήκες και ένα μεγαλύτερο είδος με κόκκινο χρώμα που λέγεται και σκούρκος. Οι τελευταίες συναντώνται κυρίως στην Κεντρική και Νότια Ελλάδα» εξηγεί ο Πασχάλης Χαριζάνης. «Και σε αντίθεση με τις μέλισσες, οι σφήκες επιβιώνουν έπειτα από ένα τσίμπημα».
Τι πρέπει να γνωρίζουμε. Τι πρέπει να κάνουμε για να αποφύγουμε να μας τσιμπήσει σφήκα; Οπως εξηγεί στα «ΝΕΑ» ο αλλεργιολόγος – αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Νίκος Παπαδόπουλος, στα μέρη όπου υπάρχουν πολλές σφήκες θα πρέπει να αποφεύγουμε τα δυνατά αρώματα και τα έντονα χρώματα στα ρούχα μας. Και τα δύο ελκύουν πάνω μας τις σφήκες.
Επιπλέον, πάντα πρέπει να αποφεύγουμε τις έντονες κινήσεις και να παραμένουμε ήρεμοι χωρίς να τις ενοχλούμε. Και επειδή πολλές φορές οι σφήκες κάθονται μέσα στα χορτάρια όπου φτιάχνουν τις φωλιές τους, δεν πρέπει σε τέτοια μέρη να περπατάμε ξυπόλητοι.
Εάν παρ’ όλες τις προφυλάξεις που παίρνουμε μας τσιμπήσει σφήκα, τότε τι κάνουμε; «Οσοι γνωρίζουν ότι είναι αλλεργικοί πρέπει να έχουν προνοήσει σε συνεννόηση με τον γιατρό τους να έχουν μαζί τους τα απαραίτητα φάρμακα» επισημαίνει ο Νίκος Παπαδόπουλος.
Οπως διευκρινίζει, το πρόβλημα είναι σε αυτούς που δεν γνωρίζουν ότι είναι αλλεργικοί. «Εάν υπάρχει μόνο ένας τοπικός ερεθισμός, τότε μια αλοιφή για τον κνησμό από το φαρμακείο είναι αρκετή» συμπληρώνει. «Εάν όμως το πρήξιμο επεκταθεί, τότε πρέπει να πάμε στο πλησιέστερο ιατρείο ή ιατρικό κέντρο.
Και είναι λάθος να έχουμε πάνω μας μια ένεση κορτιζόνης για παν ενδεχόμενο. Αυτό δεν έχει κανένα νόημα γιατί η κορτιζόνη βοηθάει τον οργανισμό ύστερα από πολλές ώρες και όχι άμεσα».
Τρόποι προστασίας. Μια λύση προστασίας από τις σφήκες είναι, σύμφωνα με τον καθηγητή Μελισσοκομίας στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών Πασχάλη Χαριζάνη, να τοποθετήσουμε κόλλες χαρτιού με ποντικόκολλα όπου πάνω τους θα έχουμε βάλει δύο κομμάτια από ψάρι ή κρέας.
Ενας άλλος πρακτικός τρόπος είναι να βάλουμε μέσα σε ένα άδειο πλαστικό μπουκάλι νερού λίγη πορτοκαλάδα και ξίδι και να κάνουμε δύο τρύπες στα πλαϊνά του μπουκαλιού, όπου θα βάλουμε τα στόμια από δύο άλλα άδεια μπουκάλια νερού.
Οι σφήκες μπαίνουν μέσα, δεν μπορούν να βγουν και πνίγονται. Τέτοιου είδους παγίδες συναντούμε πολύ συχνά σε πολλές ταβέρνες στα νησιά, προκειμένου να μπορούν να καθήσουν να φάνε με λιγότερο τον φόβο του τσιμπήματος οι πελάτες.
Είναι ωφέλιμες για το περιβάλλον!
Σύμφωνα με ειδικούς, η σφήκα είναι ένα έντομο που μπορεί για τη μελισσοκομία να θεωρείται επιβλαβές, ωστόσο για το περιβάλλον θεωρείται ωφέλιμο. Και αυτό διότι βοηθάει στην ισορροπία του οικοσυστήματος: καθαρίζει το δάσος από επιβλαβή έντομα και εξισορροπεί αποτελεσματικά πληθυσμούς πολλών παρασιτικών εντόμων. Οι σφήκες σκοτώνουν και κυνηγούν μικρά έντομα, όπως είναι για παράδειγμα οι μύγες.
Σχόλια
