Στη χημεία ο καταλύτης είναι συνήθως ένα μικρό σε ποσότητα, χημικά αδρανές υλικό που «μπαίνει» σε μια χημική αντίδραση επιταχύνοντας την. Οταν τελειώσει η χημική αντίδραση, ο καταλύτης μένει ανέπαφος και έτοιμος να επαναχρησιμοποιηθεί για την κατάλυση της επόμενης χημικής αντίδρασης. Συνήθως, ο καταλύτης είναι η εκ των ων ουκ άνευ συνθήκη για την παραγωγή χημικών προϊόντων σε ικανή ποσότητα ώστε να είναι χρήσιμη στην κοινωνία, στην οικονομία. Μου ήρθε στο μυαλό αυτή η πρωτόλεια στη χημεία γνώση από τα μαθητικά μου χρόνια όταν διάβασα πριν από λίγες ημέρες έναν απαξιωτικό παραλληλισμό της πρωτοβουλίας των 58 με τη δράση του χημικού καταλύτη: μικρή η συνεισφορά τους, μια και δεν θέλησαν να είναι στα προϊόντα της κεντροαριστεράς αντίδρασης, στους νέους δηλαδή πολιτικούς του χώρου.

Κατηγορήθηκαν οι 58 ότι δεν θέλουν να λερώσουν τα χέρια τους συμμετέχοντας ως υποψήφιοι στο ευρωψηφοδέλτιο. Μα ήταν έντιμα δηλωμένο εξαρχής ότι οι 58 δεν συνέστησαν την πρωτοβουλία τους για ίδιον πολιτικό όφελος, για να γίνουν πολιτικοί. Εξάλλου, οι περισσότεροι εξ αυτών έχουν κάποια ηλικία, τι σόι ανανέωση θα επιτυγχανόταν με αυτούς ως το «νέο» πολιτικό προσωπικό; Μάλλον για αναπαλαίωση θα επρόκειτο. Αντίθετα, οι 58′ στοχεύουν να συνδράμουν στην προσπάθεια ανανέωσης του πολιτικού συστήματος με νέα πρόσωπα (ηλικιακά και πολιτικά) από τα κάτω. Οι τοπικές επιτροπές πρωτοβουλίας ανά την Ελλάδα μετατρέπονται σε μικρά θερμοκήπια ενεργοποίησης νέων πολιτικών προσώπων ανεξάρτητων από τα κόμματα. Νεόφερτοι στην πολιτική πολίτες συζητούν για την ανανέωση του πολιτικού συστήματος, οργανώνουν δημόσιες πολιτικές εκδηλώσεις. Είχε χρόνια να γίνει αυτό έξω από τις κομματικές οργανώσεις. Ο απώτερος στόχος της πρωτοβουλίας, η δημιουργία του νέου φορέα της Κεντροαριστεράς, ωριμάζει δειλά αλλά σταθερά μέσα στην κοινωνία και όχι μόνο στους μιντιακούς ή τους κομματικούς διαδρόμους. Οι 58 κατηγορήθηκαν επίσης με περισσή ευκολία ως το πολιτικό σωσίβιο του Βαγγέλη Βενιζέλου και του ΠαΣοΚ. Και βέβαια, όπως αποδείχθηκε, στάθηκαν κριτικοί και ανεξάρτητοι από το ΠαΣοΚ, πιέζοντας για την ουσιαστική ανανέωσή του σε πολιτικές θέσεις και πρόσωπα. Δυστυχώς, οι συντηρητικοί κομματικοί μηχανισμοί του ΠαΣοΚ ανθίστανται στην ανανέωση του πολιτικού προσωπικού –αλλά για πόσο ακόμη; Η ελπίδα είναι το αναμενόμενο ευρωψηφοδέλτιο να μας διαψεύσει. Προηγήθηκαν βέβαια αυτοί της ΔΗΜΑΡ που κατάφεραν να αποτρέψουν τη συμμετοχή της στην προσπάθεια δημιουργίας του νέου μεγάλου κεντροαριστερού πόλου. Οι επιλογές αυτές θα κριθούν από τους πολίτες πολύ σύντομα.

Από την εμφάνιση της πρωτοβουλίας των 58, μόλις πριν από τέσσερις μήνες, τίποτα δεν είναι πλέον το ίδιο στον μεσαίο χώρο. Η προσωπική και πολιτική επικοινωνία των 58 με στελέχη των δύο κομμάτων έχει βοηθήσει στην εμπέδωση κλίματος εμπιστοσύνης, παρά τις διαφορετικές πολιτικές επιλογές. Η εμπιστοσύνη αυτή ενισχύεται και από τη διαπιστωμένη πλέον κομματική ανεξαρτησία της πρωτοβουλίας. Σημαντικός αριθμός στελεχών στα δύο κόμματα διαπνέεται από την αναγκαιότητα της συμπόρευσης. Η αποτυχία στην πρώτη προσπάθεια ανασύνθεσης έχει επίσης οδηγήσει σε χρήσιμα συμπεράσματα. Για παράδειγμα, αγνοήθηκε ο εξαιρετικά δραστήριος και ποιοτικός φιλελεύθερος χώρος της Δράσης, με σημαντικά στελέχη με κεντρώα ή κεντροαριστερή προέλευση. Ο χώρος της οικολογίας επίσης δεν αποτέλεσε σημαντικό στόχο επικοινωνίας. Η πρόσφατη είσοδος στο πολιτικό σκηνικό του νέου κόμματος Ευρώπη – Οικολογία καθώς και του κόμματος Το Ποτάμι, άλλης μίας προσπάθειας στον μεσαίο χώρο από τα κάτω, προσθέτει νέες προοπτικές. Ολες αυτές οι εξελίξεις δημιουργούν μια νέα πολιτική πραγματικότητα, ένα νέο κεντροαριστερό μάγμα για τη μελλοντική ανασύσταση του μεσαίου χώρου. Η έκφραση της λαϊκής βούλησης τον Μάιο θα δώσει χρήσιμα μηνύματα για τη συνέχιση της συλλογικής προσπάθειας ανασύστασης, με νέο πλέον σταθμό τις εθνικές εκλογές.

Το πολιτικό κεφάλαιο του παραδείγματος των 58 είναι πλέον εδώ, με αυτούς ή δίχως αυτούς. Το νέο στοίχημα είναι η νέα γενιά των ιδρυτικών μελών της πρωτοβουλίας των 58 (εξαιρετικοί νέοι επιστήμονες με διεθνή διαδρομή) να πάρει τη σκυτάλη. Η «ευκολία» της στα μέσα ηλεκτρονικής κοινωνικής δικτύωσης και η κοινωνική και επαγγελματική επαφή της με τους νέους ανθρώπους θα δώσουν μια νέα πνοή στην πρωτοβουλία. Απ’ αυτήν τη διαγενεακή συνεργασία θα ξεπηδήσει στο μέλλον και η συνεισφορά των 58 στο νέο πολιτικό προσωπικό. Η χημική αντίδραση της Κεντροαριστεράς ξεκίνησε, αυτή τη φορά στην κοινωνία, όχι μόνο στους κομματικούς διαδρόμους!

Ο Αχιλλέας Γραβάνης είναι καθηγητής Φαρμακολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης