Ο Γιούρι Αντρουτσόβιτς είναι ο γνωστότερος σύγχρονος πεζογράφος της Ουκρανίας. Η φήμη του πέρασε τα σύνορα της χώρας του την περασμένη δεκαετία χάρις σε τρεις σύντομες νουβέλες που κυκλοφόρησαν στην αγγλική γλώσσα. Από τα πολλά ταξίδια του στην Κεντρική και την Ανατολική Ευρώπη προέκυψαν μια σειρά από δοκίμια με τα οποία ο ουκρανός συγγραφέας διερευνά το παρελθόν της Γηραιάς Ηπείρου και το σύγχρονο πολιτισμικό της τοπίο.

Το τελευταίο διάστημα, στο ηλεκτρονικό ταχυδρομείο του Αντρουτσόβιτς φτάνουν συνεχώς μηνύματα από φίλους που αγωνιούν και από δημοσιογράφους που του ζητούν να μιλήσει για την κατάσταση στη χώρα του. Για να ανταποκριθεί, αποφάσισε να συντάξει μια ανοικτή επιστολή με την οποία επιχειρεί να εξηγήσει αυτό που συμβαίνει σήμερα στην Ουκρανία. Ο ίδιος δεν είναι θεατής. Εχει συμμετάσχει σε πολλές διαδηλώσεις, έχει κινδυνεύσει από τη βίαιη αντίδραση των δυνάμεων καταστολής, ξέρει ότι έχει μπει στο μάτι του καθεστώτος για τις απόψεις που έχει διατυπώσει δημόσια.

«Και τώρα –γράφει στην τελευταία παράγραφο της επιστολής του –επιστρέφω σε δύο ερωτήσεις σας στις οποίες μου είναι εξαιρετικά δύσκολο να απαντήσω: δεν ξέρω τι θα γίνει από εδώ κι εμπρός, όπως και δεν ξέρω τι θα μπορούσατε να κάνετε εσείς για εμάς τώρα. Ισως θα μπορούσατε να διαδώσετε αυτήν την έκκληση στην έκταση που επιτρέπουν οι επαφές σας και οι δυνατότητές σας. Κι επίσης να συμπάσχετε μαζί μας. Να μας σκέφτεστε. Χωρίς υπερβολή, ολόκληρος ο ουκρανικός λαός υπερασπίζεται με το αίμα του τις ευρωπαϊκές αξίες για μια ελεύθερη και δίκαιη κοινωνία. Ελπίζω από τα βάθη της καρδιάς μου ότι θα το εκτιμήσετε».

Ο Λουίτζι Ιπόλιτο παρατηρεί στην Κοριέρε ντελα Σέρα ότι οι σημαίες της Ευρωπαϊκής Ενωσης που ανεμίζουν στους δρόμους του Κιέβου στέλνουν ένα σαφές μήνυμα. Κι αυτό είναι ότι οι ευρωπαϊκές αξίες, οι ίδιες αξίες που βρίσκονται σε κρίση στη Δύση, έχουν μετατραπεί σε ένα ισχυρό σύμβολο στους ανατολικούς γείτονές μας. Μόνο γι’ αυτό, προσθέτει ο ιταλός αναλυτής, επιβάλλεται να δοθεί μια απάντηση.

Ακριβώς αυτή είναι η απάντηση που ζητάει ο Γιούρι Αντρουτσόβιτς. Τη ζητάει με την απελπισία ενός ανθρώπου που φοβάται ότι μπορεί να είναι πλέον πολύ αργά. Εστω και αργά, όμως, η Ευρώπη οφείλει να απαντήσει. Αυτό που συμβαίνει σήμερα στην Ουκρανία δεν γίνεται στο όνομα ενός γενικού αιτήματος, αλλά μιας πολύ συγκεκριμένης επιλογής. Δεν είναι ένα ψυχροπολεμικό παιχνίδι ανάμεσα στην Ανατολή και τη Δύση, αλλά μια μάχη ανάμεσα σε δύο αξιακά συστήματα. Είναι απλό: οι Ουκρανοί κοιτάζουν στα ανατολικά τους σύνορα το «ξανθό γένος» και βλέπουν το μέλλον τους να σκοτεινιάζει.