Είναι χιλιοειπωμένο. Μετά την έκρηξη του Ιντερνετ η δημοσιογραφία δεν είναι πια αυτό που ήταν. Δυνητικά, ο εκδημοκρατισμός της δημοσίευσης θα χτυπούσε τα μονοπώλια της ενημέρωσης, τη δυνατότητα των λίγων να χειραγωγούν τους πολλούς. Ωστόσο, ναι μεν δυνητικά μπορεί να δημοσιεύει ο καθένας και η καθεμιά, και μάλιστα αμέσως, τη στιγμή που γράφει. Αλλά η διευρυμένη δημόσια σφαίρα ούτε την πληροφορία έκανε πιο προσιτή στο ευρύ κοινό ούτε στον δημοκρατικό διάλογο συνέτεινε.

Η δυνατότητα σε μη επαγγελματίες να δημοσιεύουν, αντίθετα, παρέσυρε ακόμα και έμπειρους δημοσιογράφους σε έναν ανταγωνισμό, όπου η ταχύτητα έφαγε την εγκυρότητα –τη διασταύρωση και τις λεπτομέρειες. Οσο για τον διάλογο, αφήστε το καλύτερα. Μια ματιά στα λεγόμενα σόσιαλ μίντια αποδεικνύει ότι πολύ δύσκολα μια συζήτηση στο Διαδίκτυο δεν θα εκτραπεί σε παρεξηγήσεις, σε αγριάδες και βρισιές. Μόλις χθες η «Huffington Post» αποφάσισε να μη δημοσιεύει εκτός από υβριστικά και ρατσιστικά σχόλια αναγνωστών ούτε όσα δεν υπογράφονται.

Χθες δημοσιεύθηκε σε έναν ιστότοπο η πληροφορία ότι ο Παντελής Καψής διορίστηκε υφυπουργός Δημόσιας Ραδιοτηλεόρασης με αμοιβή 450.000 ευρώ τον χρόνο. Εξωφρενικό ποσό, αλλά στο πλάι δημοσιευόταν και το φύλλο της Εφημερίδος της Κυβερνήσεως, όπου υποτίθεται ότι τεκμηριωνόταν η πληροφορία. Στην πραγματικότητα, το «τεκμήριο» ήταν αποτέλεσμα είτε ηθελημένης παρανάγνωσης της απόφασης για τη σύσταση θέσης υφυπουργού Δημόσιας Τηλεόρασης, δηλαδή συκοφαντίας, είτε αδυναμίας σωστής ανάγνωσης, δηλαδή αγραμματοσύνης και ευήθειας. Οι 450.000 ευρώ θα ήταν ο ετήσιος προϋπολογισμός του πολιτικού γραφείου, με πρόβλεψη πρόσληψης είκοσι ειδικών συνεργατών, όχι οι αμοιβές του υφυπουργού.

Πόσοι άραγε μπήκαν στο ΦΕΚ για να διασταυρώσουν την πληροφορία; Ελάχιστοι περίεργοι ή καχύποπτοι. Το αποτέλεσμα; Μία ψεύτικη είδηση αναπαρήχθη παντού και όλος ο κόσμος άρχισε να μιλάει για μείζον σκάνδαλο, στο επίκεντρο του οποίου βρισκόταν ασφαλώς ένας δήθεν αργυρώνητος πολιτικός. Χρειάστηκε να παρέμβει ο ίδιος ο υφυπουργός, να κάνει σαφές ότι δεν είναι ο δεκαροφονιάς εις βάρος του καθημαγμένου λαού, ιδιότητα που του προσήπταν, και αναπαράγοντας το περιεχόμενο του κειμένου να διαψεύσει την πληροφορία.

Τέλος καλό; Οχι· υπήρξε μια μικρή, και πολύ δυσάρεστη, λεπτομέρεια. Αμάσητο το δημοσίευμα με τις κατηγορίες του αναπαρήγαγαν απολυμένοι της ΕΡΤ. Η πικρία τους από την κυβερνητική πρακτική να κλείσει όπως έκλεισε η κρατική τηλεόραση είναι δικαιολογημένη. Οταν όμως επικαλείσαι την ποιότητα στην ενημέρωση που έχεις προσφέρει, οφείλεις να συνεχίσεις να την υπερασπίζεις –το πάθος δεν τυφλώνει τους λειτουργούς της πληροφόρησης. Ποιοτικό είναι το ακριβές. Για να είσαι ακριβής, λοιπόν, οφείλεις στοιχειωδώς να μην αναπαράγεις μια πληροφορία αδιασταύρωτη. Αλλιώς θα πληρώσεις το τίμημα της αμέλειάς σου η της εθελοτυφλίας –που είναι η αναξιοπιστία.

Ηθικόν επιμύθιον: κάποια στιγμή θα ξεκαθαρίσει το τοπίο. Η σοβαρή πληροφορία και ο νηφάλιος, με επιχειρήματα, σχολιασμός θα κυριαρχήσουν στη δημόσια ζωή. Δεν γίνεται αλλιώς. Το ψέμα έχει κοντά ποδάρια –και πόσο μακριά να πας ζώντας με ψέματα;