Αν η πολιτική είναι, όπως έλεγε ο Μιτεράν, η διαχείριση των συμβόλων, ποια ακριβώς σύμβολα θα διαχειριστεί το ΠΑΣΟΚ στις εκδηλώσεις που διοργανώνει 39 χρόνια μετά την ίδρυσή του; Για την ακρίβεια, τι συμβολίζει το γεγονός ότι εκτός από τον Βαγγέλη Βενιζέλο θα πάρουν τον λόγο και οι προκάτοχοί του στην ηγεσία;

Αυτό –υποτίθεται –θα δώσει την εικόνα ενότητας και συσπείρωσης. Κουραφέξαλα –μιλάμε για τρία πρόσωπα με εντελώς διαφορετική σχέση με το ΠΑΣΟΚ και μεταξύ τους.

Ο Κώστας Σημίτης είναι ο πιο κοντινός στον ιδρυτικό μύθο του Κινήματος. Παρών στην 3η Σεπτέμβρη, διήνυσε ολόκληρη τη διαδρομή, πήρε την ηγεσία με κανονικές διαδικασίες, το κράτησε δύο φορές στην εξουσία αλλάζοντας την εικόνα παρακμής του 1996 και παρέδωσε –όπως παρέδωσε –κόμμα της τάξης του 40%.

Στις εκδηλώσεις μπορεί να θεωρηθεί τιμώμενο πρόσωπο. Αλλά γιατί και στο βήμα; Αν πει ειλικρινά τη γνώμη του για τη συνέχειά του, μόνο συμβολή στην ενότητα δεν θα είναι.

Ο Γιώργος Παπανδρέου κατ’ ουσίαν άσκησε κληρονομικό δικαίωμα. Παρέλαβε το ΠΑΣΟΚ –όπως το παρέλαβε –με συνθήματα, αλλά όχι και με σχέδια. Το ίδιο έκανε με τη χώρα στη συνέχεια και τελικά η ανάδειξή του στην πρωθυπουργία απεδείχθη η τιμωρία του.

Την εγκατέλειψε χωρίς το κόμμα να χάσει την πλειοψηφία στη Βουλή και έκτοτε σουλατσάρει στο εξωτερικό, αφού δεν μπορεί να κυκλοφορήσει ανεμπόδιστα στο εσωτερικό.

Συνεπώς, να τους πει τι; Ετσι κι αλλιώς, υπάρχει ρίσκο: αν αποδοκιμαστεί ο Παπανδρέου η επέτειος πάει περίπατο, αν χειροκροτηθεί πάει περίπατο ο Βενιζέλος.

Το ΠΑΣΟΚ με το σκηνικό που στήνει για να αποτιμήσει την ιστορική διαδρομή του –χωρίς να προκύπτει από πουθενά ότι αυτό πρέπει να γίνει τώρα –δείχνει ότι έχει λάθος προσανατολισμό.

Ανεβάζοντας στη σκηνή του δύο πρώην επικεφαλής του, ο Βαγγέλης Βενιζέλος δείχνει ότι δεν απάντησε ακόμη σε ορισμένα ερωτήματα.

Το 2012, για παράδειγμα, συνετρίβη το «ΠΑΣΟΚ του Γιώργου» ή το δικό του; Ενώ έχασε τα στελέχη της προηγούμενης γενιάς, αντί να ψάξει αντικαταστάτες στην επόμενη, γυρνάει στην προ-προηγούμενη.

Αναζητά το ΠΑΣΟΚ του μέλλοντός του στο ΠΑΣΟΚ του παρελθόντος τους. Αλλά όπως έλεγε ο αμερικανός δημοσιογράφος Χερμπ Μπράντι: «Το να μιλάς για το μέλλον κοιτάζοντας στο παρελθόν είναι σαν να οδηγείς αυτοκίνητο κοιτώντας μόνο τους καθρέφτες».