«Ο αδελφός του παππού μου ήταν ο καπετάνιος του ΕΛΑΣ Αγγελος Ελευθεριάδης, ο «καπετάν Βαγγέλης» που απελευθέρωσε τη Νέα Σμύρνη» μου έλεγε ο Νίκος Βαφέας. «Αυτός ήταν στα μάτια μου ο ιδανικός αντάρτης, που είχε όλα τα χαρίσματα και κανένα από τα ελαττώματα του Γιάννη Γιαγά…».

Ο Γιάννης ήταν ο πρωτότοκος, ο πιο διανοούμενος και ο μόνος που πέθανε στο κρεβάτι του το 1977 σε ηλικία 92 χρόνων. Πολύγλωσσος, σπουδαγμένος στην Καθολική Σχολή της Βηθλεέμ, με εκδοτική δραστηριότητα στη Σμύρνη, πρωτοστάτησε στα βίαια κινήματα αγροτικής διαμαρτυρίας του 1916, του 1922, του 1925, καταγράφηκε ως μάρτυρας του αντιβενιζελισμού, επικηρύχτηκε, αθωώθηκε, πολιτεύτηκε το 1928 ως ανεξάρτητος βασιλόφρων, εξελέγη πολλές φορές κοινοτάρχης Μαραθόκαμπου, υπήρξε το 1933 υποψήφιος βουλευτής του Ενιαίου Μετώπου, φυλακίστηκε ως κομμουνιστής, έγινε διερμηνέας των Συνεργατών στην Κατοχή και κατέληξε να ασκεί στο χωριό του το επάγγελμα του δικολάβου. Ο Κώστας, ο τρίτος, ήταν ο λεβέντης εκφραστής του πολιτικού πολιτισμού της αυτονομίας, ο παραδοσιακός λαθρέμπορος που αμφισβήτησε τους επίσημους κατασταλτικούς μηχανισμούς του ελληνικού κράτους και το 1914 ηγήθηκε ανταρσίας κληρωτών εγκαινιάζοντας έτσι τα «Γιαγαδικά». Θα εξελιχθεί σε «κοινωνικό ληστή», θα προδοθεί και θα σκοτωθεί από χωροφύλακες το 1927. Ο Γιώργης και ο Κίμωνας θα σκοτωθούν το 1917 και το 1944 αντίστοιχα. Τα στάδια από τα οποία πέρασαν τα «Γιαγαδικά» είναι απότοκα του μετασχηματισμού των κοινωνικο-οικονομικο-πολιτικών δομών στα Βαλκάνια και στην Ανατολική Μεσόγειο. Αντανακλούν τη μεταβολή της ισορροπίας δυνάμεων υπέρ των κεντρικών Αρχών και τη διαχείριση της κρατικής βίας σε περιόδους κρίσεων. (Οι βενιζελικές Αρχές λ.χ. που προκειμένου να εδραιώσουν τους νέους θεσμούς επέτρεψαν στους κρήτες χωροφύλακες να κάψουν ζωντανή τη μάνα των Γιαγάδων (1917) καταπάτησαν κάθε αρχή του κράτους δικαίου.) Εξηγούν επίσης τη δυναμική Αντίσταση και τον αιματηρό Εμφύλιο στη Σάμο. Το βιβλίο του Βαφέα εστιάζει όχι στους Γιαγάδες, αλλά στα «Γιαγαδικά» επεισόδια, και έτσι απαντά σε ερωτήματα της σύγχρονης πολιτικής και ιστορικής κοινωνιολογίας.