Ενα οπτικό ημερολόγιο συνθέτουν οι φωτογραφίες από την Αίγυπτο, με κυρίαρχα πεδία δράσης το Κάιρο, την Αλεξάνδρεια και την έρημο, που τράβηξε ο φωτογράφος Πάρις Πετρίδης και αποτελούν την έκθεσή του «Το κενό και η χώρα». Οκτώ επιλεγμένα καρέ μιας ερευνητικής δουλειάς για την οποία ο φωτογράφος επισκέφθηκε τη χώρα τέσσερις φορές, σε τέσσερις διαφορετικές χρονικές περιόδους και αφιέρωσε έναν μήνα σε κάθε επίσκεψή του σε διάστημα δύο ετών.

Σύντομα ο σκοπός της έρευνάς του – αποτύπωση της ελληνικής διασποράς – ήταν να τονίσει το ανθρώπινο στοιχείο διά της απουσίας του. «Κατά μία έννοια όλες οι φωτογραφίες είναι αυτοβιογραφικές. Φωτογραφίζουμε ό,τι μας ενδιαφέρει, προσπαθούμε να ισοφαρίσουμε το «μέσα» με το «έξω». Απλώς, στις μακροχρόνιες παραμονές το «έξω» αρχίζει να συγκλίνει με το «μέσα», γίνεται η καθημερινή συνθήκη της ύπαρξής σου: η ταράτσα όπου τα πίνεις το βράδυ με φίλους, το δωμάτιο του ξενοδοχείου όπου κοιμήθηκες, το τοπίο μέσα από το λεωφορείο με το οποίο ταξιδεύεις. Το πρόβλημα είναι το ιδιωτικό να συμπλέει αβίαστα με το δημόσιο, αν δηλαδή οι ιδιωτικές σου στιγμές – καταστάσεις αφορούν και τους άλλους, δεν παραβιάζουν τη συνολική αφήγηση», λέει ο Πάρις Πετρίδης.

Γιατί προσείλκυσε το ενδιαφέρον σας η ελληνική διασπορά της Αιγύπτου;

«Τον χειμώνα του 2008-09 άρχισα μια διδακτορική έρευνα πάνω στη φωτογραφία τοπίου και χρειαζόμουν έναν ισχυρό αντιπερισπασμό στα βιβλία και τα γραφεία. Εχοντας στο μυαλό μου ως μακροπρόθεσμο σχέδιο την καταγραφή του Ελληνισμού στην Ανατολική Μεσόγειο, η διασπορά στην Αίγυπτο μου φάνηκε η φυσική συνέχεια της εργασίας μου στην Πόλη».

Σε μια χώρα όπως η Αίγυπτος, στο άκουσμα της οποίας ο νους δημιουργεί την εικόνα του πλήθους, ο Πάρις Πετρίδης απαθανάτισε την «απουσία του ανθρώπινου στοιχείου που είναι μια οπτική μεταφορά για αυτήν την εγκατάλειψη, μαρτυρία μιας χώρας που στερείται τους ανθρώπους της» όπως σημειώνει ο φωτογράφος. Ενας συμβολισμός για την αδιαφορία των ανθρώπων ως απάντηση στην αδιαφορία που προηγουμένως βίωσαν από το ίδιο τους το κράτος.

Πόσο εύκολο ήταν να απαθανατίσετε την απουσία των ανθρώπων από μεγαλουπόλεις όπως το Κάιρο και η Αλεξάνδρεια;

Δεν ήταν. Συνήθως κρατούσα σημειώσεις με μικρή ψηφιακή μηχανή από θέματα-χώρους που με ενδιέφεραν. Η τελική επιλογή-φωτογράφιση με μηχανή μεγάλου φορμά (τρίποδας, μεγάλες εκθέσεις κ.λπ.) ακολουθούσε σε επιλεγμένες μέρες και ώρες. Ετσι, στα πολύ κεντρικά μέρη τα χαράματα της Παρασκευής (δηλαδή της Κυριακής για τους μουσουλμάνους) ήταν η μοναδική επιλογή. Να διευκρινίσω ότι εκτός κάδρου συνήθως υπήρχε «κίνηση». Η φωτογραφία τεμαχίζει την πραγματικότητα και δημιουργεί τη δική της.

Τι αποκομίσατε από αυτό το οδοιπορικό;

Λίγους φίλους. Μερικές φωτογραφίες. Την έρημο.

Τελευταία Νέα