Η κρίση δεν είναι µόνον οικονοµική, απλώνεται σε όλη την κοινωνία και οι νέες ταινίες της εβδοµάδας την καταγράφουν

Αλλο «καλός σεναριογράφος» κι άλλο «καλός σκηνοθέτης». Και ο Γιούργκεν Μπέργκµαρκ που είναι το πρώτο («Κitchen Stories»), δεν καταφέρνει να είναι και το δεύτερο, περνώντας στη σκηνοθεσία µε τη σουηδική «Ιδανική λύση» (Α rational solution), σε σενάριο του σκηνοθέτη και συγγραφέα Γενς Γιόνσον («Τhe Κing of Ρing – Ρong»).

Και διαθέτει καλό καστ µε πρώτη, τη σπουδαία Περνίλα Ογκαστ (Βραβείο Ερµηνείας Καννών για την ταινία «Καλύτερες Προθέσεις»). Το φιλµ ήταν επίσηµη συµµετοχή της Σουηδίας στο Φεστιβάλ Βενετίας 2009 – Διεθνής Εβδοµάδα Κριτικής. Ολα αρχίζουν µε τον Ερλαντ και τον καλό του φίλο Σβεν -Ερικ που εργάζονται σε µια επιχείρηση ανακύκλωσης χαρτιού σε µια µικρή πόλη της Σουηδίας. Ο Ερλαντ µαζί µε τη σύζυγό του Μέι, στον ελεύθερο χρόνο τους απασχολούνται ως σύµβουλοι της εκκλησίας και βοηθούν τα ζευγάρια της περιοχής στα προβλήµατα που αντιµετωπίζουν στον γάµο τους.

}}

Επειτα από ένα πάρτι και αφού έχει πιει αρκετά, ο Ερλαντ υποκύπτει στην έλξη που νιώθει για την Καρίν, τη νέα σύζυγο του Σβεν – Ερικ. Αυτή η ερωτική σχέση που αναπτύσσουν τούς γεµίζει ενοχές, γεγονός που τους οδηγεί στο να εξοµολογηθούν στους συντρόφους τους την απιστία τους. Ο Ερλαντ προκειµένου να «ηρεµήσουν τα πνεύµατα», προτείνει να βρεθούν τα δύο ζευγάρια και να συζητήσουν την κατάσταση. Στη συνάντηση και οι τέσσερις αποφασίζουν να συγκατοικήσουν στο ίδιο σπίτι, ακολουθώντας πιστά δέκα κανόνες… Αυτό το πείραµα όµως, τους φέρνει όλους στα όριά τους και απειλεί να καταστρέψει τις ζωές τους. Γιατί άλλο «ξενοπήδηµα», κι άλλο κοινοβιακή συγκατοίκηση και µοίρασµα των πάντων – αγαθών, ευθυνών και σωµάτων.

Το «Πόσο µακριά µπορούµε να φτάσουµε για χάρη του έρωτα;» φαίνεται να είναι ο «πυρήνας» του σκηνοθετικού προβληµατισµού. Ετσι, βάζει τέσσερις 50άρηδες – τόλµηµα αυτό, καθώς οι ώριµοι δεν «πουλάνε», λένε, στο σινεµά… – σε µια βιοµηχανική πόλη στα βόρεια της Σουηδίας, να υποφέρουν λόγω των θυελλωδών αισθηµάτων τους. Τέσσερις άνθρωποι που αν και δεν είναι και τόσο νέοι πια, γίνονται θύµατα των αισθηµάτων τους µε τον ίδιο τρόπο όπως οι έφηβοι, απλώς το κρύβουν µε µία επίφαση ορθολογισµού. Μπορεί, όµως, να συνυπάρξουν «ορθολογισµός» και «εφηβική απερισκεψία»; Πολύ δύσκολα. Και ακόµα πιο δύσκολο αυτό να το καταγράψεις σε µια ταινία. Πρέπει να έχει «πειραγµένα» οράµατα. Και ο σκηνοθέτης Γιούργκεν Μπέργκµαρκ δεν φαίνεται να τα διαθέτει. Προσπαθεί, όµως, κι αυτό φαίνεται από τη θεµατολογία της ταινίας του. Μια θεµατολογία που πριν από 20 χρόνια θα φαινόταν πολύ ξένη στους µεσογειακούς σινεφίλ, αλλά σήµερα…

}}

Το σενάριο µοιάζει «παλιοµοδίτικο» παρά τον τολµηρό πυρήνα του. Προσπαθεί να συνενώσει το κλασικό µε το µοντέρνο κι όλα αυτά να κινηµατογραφηθούν µε ένα απλό, σχεδόν ακαδηµαϊκό ύφος. Αυτό το εγχείρηµα υποστηρίζεται από ερµηνείες χαµηλόφωνες και ρεαλιστικές. Μέσα από αυτές τις ερµηνείες ρέει αυθόρµητα το κωµικό στοιχείο που κάνει την εµφάνισή του όταν οι άνθρωποι σε µια κρίση προσπαθούν να λύσουν τα προβλήµατά τους µε τον εντελώς λάθος τρόπο. Αλλά η σκηνοθεσία δεν καταφέρνει να απογειώσει αυτές τις ερµηνείες ούτε να ξεκολλήσει το σενάριο…

Παλαιστίνιος αγάπησε Ισραηλινή

Το σινεµά προηγείται, φυσικά, των πολιτικών αποφάσεων και αγκυλώσεων ή είναι εναντίον τους και τολµάει να πει την αλήθεια και να τη βροντοφωνάξει. Σ’ αυτήν την κατηγορία ανήκει και «Η νύφη της θάλασσας» (Jaffa) της Κέρεν Γιεντάγια. Ταινία που κόντρα σε κάθε µορφής «αγιατολάδες» και «σοβινιστές», κοιτάζει τον άνθρωπο πέρα και πάνω από εθνικές καταγωγές, θρησκείες και οπισθοδροµικές παραδόσεις. Και το γεγονός ότι η σκηνοθέτις είναι γυναίκα, χρωµατίζει πιο έντονα το τόλµηµα, καθώς τολµάει να σπάσει την κλασική, ανδροκρατούµενη κοινωνία. Και την ισραηλινή. Και την παλαιστινιακή.

Στην καρδιά, λοιπόν, της Γιάφα, ενός προαστίου του Τελ Αβίβ που αποκαλείται από τους Ισραηλινούς «η Νύφη της Θάλασσας», ο Ρέβεν έχει ένα γκαράζ, µια οικογενειακή επιχείρηση. Η κόρη του Μάλι και ο γιος του Μέιρ δουλεύουν µαζί του, όπως και ο Τουφίκ και ο Χασάν, ένας νεαρός Παλαιστίνιος και ο πατέρας του. Κανείς δεν υποψιάζεται ότι η Μάλι και ο Τουφίκ είναι ερωτευµένοι εδώ και χρόνια. Καθώς οι δύο εραστές ετοιµάζονται µυστικά να παντρευτούν, η ένταση ανεβαίνει επικίνδυνα µεταξύ του Μέιρ και του Τουφίκ.

Τέσσερα χρόνια µετά τη Χρυσή Κάµερα και το Βραβείο στην Εβδοµάδα Κριτικής των Καννών για την πρώτη της ταινία «Μon Τresor», η Κέρεν Γιεντάγια επιστρέφει µε ένα ερωτικό δράµα σε πολιτικό φόντο. Σε αυτό το «µπόλιασµα», όµως, η σκηνοθέτις κολλάει. Δεν καταφέρνει να απογειώσει το σενάριό της και η ιστορία «κάθεται». Αλλά κι έτσι, το ενδιαφέρον παραµένει για όποιους θέλουν να δουν τις κοινωνικές, θρησκευτικές και πολιτικές νοοτροπίες που αγκυλώνουν τον κόσµο και δεν τον αφήνουν να χαρεί τον έρωτα και τη ζωή.